Rewolucyjnych odkryć dokonali naukowcy z Uniwersytetów w Glasgow i Liverpoolu. W modelach laboratoryjnych w czasie badań na komórkach nerwowych dowiedziono jak ważną rolę w powstawaniu zbliznowaceń odgrywa cukier długołańcuchowy o nazwie siarczan heparanu. Związek ten stymuluje reakcje bliznowacenia i osłabia efektywność naprawy nerwów. Proces zbliznowacenia zachodzi z udziałem astrocytów, czyli komórek glejowych stanowiących wsparcie dla właściwej tkanki nerwowej. Aktywność astrocytów zależy natomiast od białek pobudzanych niebezpośrednio przez opisany cukier na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Istnieje sposób naprawy uszkodzeń nerwów poprzez transplantację komórek wspierających nerwy obwodowe, czyli komórek Schwanna w miejsce docelowe. Komórki Schwanna zidentyfikowano bowiem jako promujące odtwarzanie włókien nerwowych. Badacze wskazali jednak przyczynę niepowodzeń takiej metody, tj. sekrecję siarczanu heparanu z komórek opiekuńczych. Dalsze prace laboratoryjne dały efekt w postaci odnalezienia kluczowych substancji dla stworzenia możliwości regeneracji splotów nerwowych. Są to chemicznie zmodyfikowane heparyny o zdolności inhibicji zjawiska bliznowacenia. Dzięki zmianom w procesie wywoływanym przez komórki opiekuńcze być może uda się przekształcić zasklepianie rany po urazie rdzenia kręgowego w aktywny proces odbudowy utraconych obszarów. Mianowicie dzięki inhibicji sekrecji siarczanu heparanu poprzez podanie opisanych heparyn dojdzie do zahamowania bliznowacenia, przy zachowaniu zdolności komórek Schwanna do aktywacji regeneracji komórek nerwowych. Proces odbudowy przestanie być powstrzymywanym, a odcinek rdzenia kręgowego pozbawiony ciągłości zostanie na nowo zasklepiony utworzonymi osiami neuronów.

Dzięki angielskim badaczom być może powstanie nowa strategia manipulowania procesem bliznowacenia nerwów, zachodzącym po urazach kręgosłupa i polepszy się jakość transplantacji komórek, by ostatecznie opracować metodę odbudowy przerwanego fragmentu rdzenia kręgowego. Miejmy nadzieję, że tego typu prace będą kontynuowane i zaprocentują również w innych badaniach dotyczących chorób spowodowanych zwyrodnieniami tkanki nerwowej. Być może okaże się, że tkanka nerwowa przestanie być jedyną nieregenerującą się, a człowiek w przyszłości uzyska zdolność samoleczenia urazów nawet ośrodkowego układu nerwowego.

Izabela Kołodziejczyk

Żródło: http://www.sciencedaily.com