Wspomniane trzy kraje reprezentują trzy z czterech kategorii określonych przez autorów zestawienia dotyczącego innowacyjności: "kraje przodujące" (Niemcy), "przeciętne wyniki" (Francja) i "pozostające w tyle" (Polska). Czwarta kategoria obejmuje kraje "doganiające". Chociaż Polska znajduje się obecnie w tyle za swoimi partnerami z Trójkąta Weimarskiego, to nie doświadcza ona ograniczeń potencjału, jakie pojawiają się w Niemczech i we Francji. Niemcy zajmują czwarte miejsce wśród 25 Państw Członkowskich UE. Do ich mocnych stron należą: tworzenie wiedzy, innowacyjność i przedsiębiorczość, zastosowania innowacji i prawa własności intelektualnej. Co zaskakujące, wskaźniki w pozycji "czynniki pobudzające innowacje" pokazują, że Niemcy plasują się poniżej średniej, a ponadto stwierdzono, że kraj ten cechuje niewielki popyt na innowacje i słabe zarządzanie innowacjami (spowodowane wysokimi kosztami zakładania firm). Może to oznaczać ograniczenie zdolności Niemiec do nieprzerwanego zapewniania wykwalifikowanych pracowników dla innowacyjnych przedsiębiorstw. Obserwowany obecnie negatywny trend zarówno w liczbie absolwentów kierunków ?ścisłych i technicznych, jak i w poziomie osiągnięć edukacyjnych młodzieży, sklasyfikowanych łącznie jako "czynniki pobudzające innowacje", może doprowadzić do powstania bariery obniżającej wyniki uzyskiwane przez Niemcy. Także pozostałe wskaźniki są ilustracją potencjalnych problemów stojących przed Niemcami, w tym związanych z kapitałem ryzyka, w zakresie którego kraj ten radzi sobie słabo. Może to hamować tworzenie nowych firm i podmiotów typu "spin-off" zajmujących się zaawansowanymi technologiami. Na zachód od Niemiec leży Francja zajmująca w rankingu dziewiątą pozycję wśród 25 państw. Jej stosunkowo mocnymi stronami są: tworzenie wiedzy, czynniki pobudzające innowacje i zastosowania, zaś słabościami innowacyjność i przedsiębiorczość. Godne pozazdroszczenia wyniki tego kraju w kategorii czynników pobudzających innowacje są pochodną dużej liczby absolwentów kierunków ścisłych i technicznych, znacznie przewyższającej przeciętną dla UE. Słabą stroną są zmiany pozatechnologiczne, do których wiele firm wolno się przystosowuje. Francja inwestuje także nieco poniżej przeciętnej unijnej w technologie informacyjne i komunikacyjne (ICT). Innym powodem do niepokoju jest fakt, że doskonałe wyniki w kategorii czynników pobudzających innowacje nie przekładają się na podobne rezultaty w zakresie tworzenia wiedzy i przedsiębiorczości. Autorzy zestawienia sugerują, że najważniejszą barierą mogą być niewystarczające powiązania między publicznymi i prywatnymi systemami badawczymi; we Francji przedsiębiorstwa przeznaczają mniej środków na akademicką działalność badawczą (44 procent średniej UE). Rzut oka na wyniki Polski pozwala dostrzec ponury obraz systemu innowacji w tym kraju. Jednakże mimo że Polska przekracza unijną średnią jedynie w przypadku czterech wskaźników na 26, obserwowane są trendy, które wskazują na lepszą innowacyjną przyszłość tego kraju. Wśród negatywnych zjawisk stwierdzono pogorszenie warunków tworzenia wiedzy, głównie z powodu zmniejszenia nakładów na badania i rozwój w przedsiębiorstwach z 0,28 procent PKB w 1998 r. do 0,16 procent w 2003 r. Jest to i tak wyższy odsetek niż w roku 2002, w którym nakłady te stanowiły 0,13 procent. Wydatki publiczne na badania i rozwój zmieniły się bardzo nieznacznie w stosunku do 0,43 procent PKB w 2003 r. Jeśli chodzi o stronę pozytywną, Polska przekracza średnią UE w kategorii osiągnięć edukacyjnych młodzieży, całkowitych wydatków firm na innowacje (50 procent powyżej przeciętnej w UE), wydatków na ICT oraz sprzedaży produktów nowych dla przedsiębiorstwa. Liczba absolwentów kierunków ścisłych i technicznych stale rośnie od 1998 r. i trend ten przewyższa przeciętną w UE, zaś odsetek ludności posiadającej wyższe wykształcenie stanowi 71 procent unijnej średniej i również wzrasta. W tym właśnie Polska jest lepsza od Niemiec, jednego z czterech państw osiągających najwyższe wyniki w dziedzinie innowacyjności UE, i to stawia ją na potencjalnie mocnej pozycji w przyszłości. Więcej informacji na temat wymienionych państw oraz pozostałych krajów znajduje się na stronie: www.trendchart.org
Źródło: CORDIS
KOMENTARZE