Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Przełom Polaków: mapa nowotworowych mutacji w genach związanych z mikroRNA
Przełom Polaków: mapa nowotworowych mutacji w genach związanych z mikroRNA

Badacze z Poznania przeanalizowali ogromną bazę danych o komórkach nowotworowych i opracowali pierwszy kompleksowy atlas tzw. somatycznych mutacji w 30 genach kodujących białka zaangażowane w powstawanie oraz funkcje mikroRNA. Czasopismo „Nucleic Acid Reserach” okrzyknęło te badania mianem przełomowych.

 

 

W trakcie rozwoju każdego nowotworu dochodzi do gromadzenia w jego genomie tysięcy zmian – mutacji. Tylko niektóre z tych mutacji mają wpływ na rozwój nowotworu, czyli niekontrolowany wzrost i podziały komórek nowotworowych. Identyfikacja tych funkcjonalnych mutacji jest kluczowym wyzwaniem genetyki nowotworów. Pozwala ona lepiej zrozumieć procesy zachodzące w nowotworach, a czasami staje się podstawą, aby opracować nowe markery czy terapie nowotworowe.

Teraz badacze Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN z zespołu prof. Piotra Kozłowskiego wzięli na warsztat związane z nowotworami mutacje, za sprawą których dochodzi do błędów w komórkowej maszynerii biorącej udział w powstawaniu i regulacji mikoRNA, a także sprawdzali, które z tych mutacji występują najczęściej w poszczególnych nowotworach. Opracowali w ten sposób pierwszy kompleksowy atlas mutacji w genach białek zaangażowanych w powstawanie oraz funkcje mikroRNA. Naukowcy pokazali również, które z genów są najczęściej mutowane i w których nowotworach. Pod uwagę brano tylko mutacje somatyczne, a więc te, które powstają w komórkach nowotworowych, a nie te odziedziczone po rodzicach.

MikroRNA (w skrócie również miRNA, nie należy mylić z mRNA, czyli RNA matrycowym kodującym białko) to krótkie niekodujące cząsteczki RNA. Liczą ok. 20 nukleotydów, czyli elementów składowych nici RNA (mogących występować w formie A, C, U i G). Funkcją mikroRNA jest tzw. potranskrypcyjna regulacja ekspresji większości genów, a więc kontrolowanie, czy białko kodowane przez dany gen będzie mogło powstawać w procesie translacji na matrycy mRNA. Dotąd poznano ok. 2 tys. różnych cząsteczek mikroRNA u człowieka. Wiadomo jest, że poziom wielu z tych cząsteczek znacząco się zmienia w nowotworach i że odgrywają one ważną rolę w procesie nowotworzenia.

– Niektóre mikroRNA przyspieszają nowotworzenie – są jakby pedałem gazu dla nowotworu, a inne są jego hamulcem – mówi w rozmowie z PAP prof. Piotr Kozłowski. W swojej pracy naukowcy z Poznania wykorzystali dane zebrane w repozytorium The Cancer Genome Atlas (TCGA). Są tam zebrane dane ponad 10 tys. próbek pobranych z 30 najczęstszych typów nowotworów. Uzyskane wyniki poszerzają wiedzę na temat mutacji występujących w poszczególnych nowotworach i mogą przydać się badaczom czy lekarzom prowadzącym badania nad tymi konkretnymi nowotworami. Dla nich cenna będzie informacja, które mutacje mają związek z cechami nowotworów. Z mapy skorzystać też mogą badacze zainteresowani poszczególnymi enzymami biorącymi udział w obróbce miRNA w komórce. Dla nich spektrum zidentyfikowanych mutacji może reprezentować naturalne modele badawcze poszczególnych enzymów.

Publikacja, która ukazała się w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Nucleic Acid Reserach” została uznana przez redakcję tego czasopisma za przełomową. Autorkami pracy były również dr Paulina Gałka-Marciniak, dr Martyna Urbanek-Trzeciak oraz Paulina Nawrocka. – My jako pierwsi pokazaliśmy precyzyjne mapy mutacji nowotworowych w genach biorących udział w powstawaniu mikroRNA, a jednocześnie pokazaliśmy, jaki jest efekt tych mutacji na poziom mikroRNA w komórce nowotworowej. W niektórych przypadkach wskazaliśmy również efekty kliniczne takich mutacji – pokazaliśmy np. ich wpływ na szanse pacjenta na przeżycie – podsumowuje prof. Piotr Kozłowski.

PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

Źródła

Fot. https://www.freepik.com/free-vector/scientists-holding-dna-molecules_7885127.htm#page=2&query=dna+data&position=3

KOMENTARZE
news

<Czerwiec 2025>

pnwtśrczptsbnd
26
27
28
29
30
31
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
6
Newsletter