– Żyjemy w erze post-genomicznej, czyli w czasach kiedy znamy już wszystkie geny i identyfikujemy mutacje, które prowadzą do chorób genetycznych lub nowotworowych. Jednakże, aby zrozumieć sposób działania genów i zaproponować nowe podejścia terapeutyczne niezbędne jest poznanie mechanizmów regulacyjnych. Zachodzą one na wielu etapach, ale jednym z najciekawszych jest regulacja na poziomie RNA – powiedział A. Dziembowski.

Tą problematyką będzie zajmować się grupa prof. Dziembowskiego, wybitnego polskiego biologa, autora publikacji opisujących mechanizmy post-transkrypcyjnej regulacji ekspresji genów oraz jak jej zaburzenia prowadzą do rozwoju chorób człowieka. Poza aspektami czysto badawczymi grupa prof. Dziembowskiego stara się wspierać badania translacyjne w naszym kraju. Zanim lek trafi na rynek musi przejść etap tzw. badań przedklinicznych, prowadzonych na zwierzętach, najczęściej na myszach. W tym celu niezastąpione są „myszy-avatary”, niosące w genomie mutację znalezioną wcześniej u pacjenta, a tym samym chorujące na tę samą chorobę. Aby było to możliwe, niezbędne jest wprowadzenie modyfikacji genetycznych do genomu myszy. Do tej pory żaden z polskich ośrodków naukowych nie oferował takiej możliwości. Prof. Dziembowski wraz ze współpracownikami zaimplementowali metodą CRISPR/Cas9 do tworzenia myszy transgenicznych, co zaowocowało otwarciem Pracowni Inżynierii Genomu Myszy. Pracownia w sposób szybki i stosunkowo tani tworzy myszy z mutacjami ludzkich chorób, które następnie wykorzystywane są do badań biomedycznych i przedklinicznych.

Laboratorium Biologii RNA powstało dzięki funduszom z unijnego programu ERA Chairs Horyzont 2020, pt. „Molekularne szlaki sygnałowe w zdrowiu i w chorobie – Interdyscyplinarne Centrum Doskonałości”, akronim: MOSaIC (ang. „MOlecular Signalling in Health and Disease – Interdisciplinary Centre of Excellence). Z projektu, zaplanowanego na lata 2018-2023 finansowane są również inne inicjatywy w zarządzaniu nauką, m.in. promocja otwartego dostępu do publikacji i danych naukowych, profesjonalna obsługa doradcza w obszarze komercjalizacji i wynalazków oraz nowoczesne zarządzanie zasobami ludzkimi. 

ERA Chairs (tł. „Katedry Europejskiej Przestrzeni Badawczej”) to program dedykowany wybranym krajom członkowskim i stowarzyszonym z UE. Jego celem jest wyrównywanie szans w nauce poprzez wsparcie słabszych jednostek w ich staraniach o dorównanie najlepszym centrom naukowym ze „starej Unii”. Recepta programu jest prosta: zwycięskie jednostki dostają finansowanie na zatrudnienie wybitnych naukowców w swojej dziedzinie, wzmacniających instytucje naukowo i wspierających ich ogólny rozwój, wprowadzając sprawdzone w najlepszych europejskich ośrodkach rozwiązania czy inicjując nowe trendy w zarządzaniu nauką. Przejrzysta i otwarta procedura rekrutacyjna w otwartym, międzynarodowym konkursie jest kluczem do wyłonienia idealnego naukowca-menadżera, który będzie w stanie wspomóc instytucję w rozwoju naukowym i organizacyjnym.

W lutym br. planujemy emisję wywiadu z prof. Dziembowskim na naszym kanale youtube. Zachęcamy do subskrybowania.