Z przyjemnością zaprezentujemy najnowsze wyniki badań jednego z naszych zaawansowanych programów onkologicznych na prestiżowej konferencji „Third AACR International Conference on Frontiers in Basic Cancer Research” - mówi dr Krzysztof Brzózka, Dyrektor ds. Naukowych, Członek Zarządu Selvita S.A. W ramach platformy inhibitorów kinaz Selvita bada potencjał działania na nowe cele kinazowe w onkologii, takie jak kinazy MNK1/2. Selvita opracowała najbardziej selektywną z dotychczas opublikowanych serię inhibitorów MNK1 / 2 i obecnie pracuje nad określeniem potencjału terapeutycznego tej grupy związków w leczeniu nowotworów, szczególnie w połączeniu z innymi środkami regulującymi translację, takich jak inhibitory szlaku PI3K/mTOR.

Kinazy MNK1/2  pełnią istotną rolę w modulacji translacji w komórkach nowotworowych, dlatego też poszukuje się cząsteczek, które skutecznie zahamowałyby ich aktywność. Jak opowiada nam dr Tomasz Rzymski, Kierownik Projektów Naukowych w Selvita S.A: - Kinazy MNK1/2 fosforylują czynnik inicjujący translację eIF4e. Wysoki poziom tego czynnika wykrywany jest w przypadku wielu typów nowotworowych, a badania podstawowe sugerują, że czynnik ten może być równiez proto-onkogenem. Wykazano, że rola eIF4e w transformacji nowotworowej zależna jest od stopnia ufosforylowania białka w pozycji Ser209, a więc jest zależna od aktywności kinaz MNK1/2. Konsekwencje fosforylacji  eIF4e przez kinazy MNK1/2 nie są dogłębnie poznane, natomiast nie ulega wątpliwości, że wpływa ona na  translację wielu białek powszechnie łączonych z procesem rozwoju choroby nowotworowej np. metaloproteinaz, które są obiektem zainteresowania firm biofarmaceutycznych ze względu na rolę w procesie tworzenia przerzutów, a także w odpowiedzi (przeżywalności) w warunkach  stresu (np. hipoksji) typowej dla dużych, nieprawidłowo ukrwionych guzów litych. Z terapeutycznego punkt widzenia istotna jest również postulowana rola fosforylacji eIF4e jako mechanizmu oporności na inhibitory ścieżki mTOR/PI3K, które znajdują zastosowanie w leczeniu wielu chorób onkologicznych i nie tylko. Badania nad inhibitorami MNK1/2 są obiecujące również z punku widzenia spodziewanej niskiej  toksyczności (spodziewanego okna terapeutycznego). Dowodem na to jest brak znaczących cech fenotypowych u myszy z wyłączonymi genami MNK1/2, które rozwijają się w zasadzie normalnie, zakładamy więc możliwość chronicznego stosowania terapii opartej na inhibicji aktywności tych kinaz.

Opracowywane w laboratoriach Selvity inhibitory kinaz MNK1/2 charakteryzują się bardzo wysoką selektywnością, według naukowców spółki, największą wśród dotychczas publikowanych tego typu cząsteczek - Oprócz spodziewanej efektywności inhibitorów duża uwagę w projekcie przywiązujemy do selektywności naszych cząsteczek, która badana jest poprzez analizę powinowactwa na poziomie prawie całego kinomu (kinom organizmu to zestaw <genów dla> kinaz białkowych w jego genomie – przyp. red.). Już na wczesnym etapie rozwoju inhibitorów udało się pokazać, że w najszerszych komercyjnie dostępnych panelach (>420 kinaz) brak jest znaczących interakcji z innymi kinazami. W powiązaniu z obserwowalną aktywnością, która jest o rząd wielkości lepsza niż do tej pory opisywane inhibitory MNK1/2 mamy solidne podstawy do dalszego rozwoju cząsteczek w kierunku potencjalnych leków w onkologii i schorzeniach autoimmunologicznych. – tłumaczy dr Tomasz Rzymski.

Inhibitory kinaz MNK1/2 mogę pełnić bardzo dużą rolę terapeutyczną szczególnie w niektórych typach nowotworów.  - Modulatory translacji rozwijane są od wielu lat jako potencjalne leki antynowotworowe. Dotyczy to w szczególności klasy inhibitorów ścieżek mTOR/PI3K, których mechanizm działania częściowo opiera się na hamowaniu translacji. Doświadczenia kliniczne wskazują, że istnieje potrzeba dalszego poszukiwania oddziaływań synergistycznych, ze względu na częste przypadki nabytej oporności na te związki. Kombinacje inhibitorów mTOR/PI3K  i MNK1/2 w tym kontekście są dyskutowane w wielu pracach, więc nasze wysiłki zmierzają w celu potwierdzenia tej hipotezy. Poza szeregiem różnych indykacji terapeutycznych w onkologii rozważa się również zastosowanie inhibitorów kinaz MNK1/2 w schorzeniach autoimmunologicznych. Jest to wynik obserwacji pokazujących, że podobnie jak w przypadku inhibitorów kinaz p38MAPK (które aktywują kinazy MNK1/2), również inhibitory MNK1/2 okazują się być skutecznym narzędziem pozwalającym na zahamowanie ekspresji wielu cytokin prozapalnych. Od ponad dekady inhibitory p38 są testowane klinicznie, brak sukcesu jest w tym przypadku złożonym zagadnieniem, nie bez znaczenia jest tutaj wysoka toksyczność tej strategii, a co za tym idzie niewielkie okno terapeutyczne i niemożliwość stosowania w sposób chroniczny. Wspominane już bezpieczeństwo strategii opartej na inhibicji MNK1/2 jest więc logiczną alternatywą dla ciągle atrakcyjnej koncepcji hamowania ekspresji cytokin poprzez związki małocząsteczkowe. – podsumowuje dr Rzymski.

Konferencja „Third AACR International Conference on Frontiers in Basic Cancer Research” odbędzie się 18-22 września, 2013 w Gaylord National Resort and Convention Center, National Harbor, Maryland, USA. Poster zatytułowany "Blokowanie onkogennych szlaków sygnałowych przez nowe, selektywne inhibitory kinaz MNK1 i MNK2" zostanie zaprezentowany podczas sesji posterowej w czwartek, 19 września w godzinach 16:30-19:30 w National Harbor 2 - 3, poster numer A49.