Konferencję Green BioForum, z udziałem naukowców, decydentów, ekspertów i przedsiębiorców branży biotechnologicznej, zorganizował Związek Firm Biotechnologicznych BioForum. Wśród tematów znalazły się m.in. wpływ biotechnologii na zrównoważony rozwój, możliwości zastosowania innowacji w produkcji energii odnawialnej oraz potencjalny wpływ nowych technik genomowych na przemysł rolniczy. – Organizując konferencję, chcemy wspierać współpracę świata nauki i biznesu poprzez komercjalizację wynalazków oraz rozwój innowacji – tymi słowami otwierała wydarzenie prezes Związku BioForum dr Magdalena Kulczycka. Patronat nad konferencją GreenBio Forum objęli: minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach oraz portal Biotechnologia.pl. Związek Firm Biotechnologicznych BioForum zrzesza firmy biotechnologiczne z Polski i reprezentuje sektor w tworzeniu najlepszych rozwiązań regulacyjnych w Polsce i Europie jako polski członek Europejskiego Stowarzyszenia Przemysłu Biotechnologicznego – EuropaBio. Ponadto wspiera współpracę między firmami biotechnologicznymi, organizując coroczną międzynarodową konferencję CEBioForum w Warszawie. W tym roku po raz pierwszy zorganizował konferencję GreenBio Forum poświęconą biotechnologii rolno-spożywczej i środowiskowej.

Biotechnologia kluczem do zrównoważonego rozwoju

Dr hab. Marek Roszko, dyrektor Instytutu Biotechnologii i Przemysłu Rolno-Spożywczego, wskazywał w czasie dyskusji, że szansą dla Polski jest budowanie i wdrażanie rozwiązań biotechnologicznych, dzięki współpracy instytucji naukowych i przedsiębiorstw. – Potrzebujemy więcej komunikacji ze społeczeństwem w zakresie rozwoju wiedzy, badań i nauki, żeby efektywnie wdrażać rozwiązania biotechnologiczne – mówił. Dr Beata Bartodziejska, kierownik Zakładu Jakości Żywności IBiPRS, poruszyła m.in. temat innowacyjnych metod tworzenia pasz dla zwierząt hodowlanych z wykorzystaniem bakterii środowiskowych. Podkreślała, że nowoczesne innowacyjne procesy biotechnologiczne wykorzystujące odpady żywnościowe mogą się przyczynić do ograniczania jej marnotrawienia. Prof. Marcin Łukasiewicz z Zakładu Biotransformacji Uniwersytetu Wrocławskiego wspominał o znaczeniu nowoczesnych technologii informatycznych i sztucznej inteligencji w biotechnologii. Jego zdaniem obecny i przyszły postęp biotechnologii nie jest możliwy bez szerszego upowszechnienia serwerów sztucznej inteligencji i robotyzacji. Wskazywał także na znaczenie wykorzystanie biomasy jako podstawy biotechnologii. Michał Kowalczuk, dyrektor ds. sprzedaży bioMérieux Polska, zwracał uwagę na znaczenie wykorzystania drobnoustrojów w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywności. – Obecnie, dzięki innowacjom technologicznym, możemy osiągnąć w tym obszarze dużo więcej, co może przysłużyć się zwiększaniu efektywności produkcji dzięki niemarnowaniu żywności – zaznaczał. Panel „Biotechnologia jako klucz do zrównoważonego rozwoju” moderowała Marta Chalimoniuk, CEO i koordynator projektów w Polskim Instytucie B&R Biznesu Regeneratywnego.

Biotechnologia a energia odnawialna

Prowadzący panel „Biotechnologiczne innowacje w produkcji odnawialnej energii” dr Konrad Hennig, członek zarządu BioForum, wskazywał na potrzebę wypracowania przez polskie firmy własnych technologii biogazowych i konieczność wdrożenia dla nich „celowanych” instrumentów wsparcia publicznego. Agata Wancio, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji Przemysłowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii, mówiła o działaniach Ministerstwa w kierunku wytypowania najważniejszych dla Polski obszarów rozwoju, które mają przed sobą potencjał wzrostu w kontekście geopolitycznym, polityki unijnej i wyzwań dla konkurencyjności przemysłu. Jak podkreślała, biotechnologia może być polską specjalizacją w Europie, a jej potencjał biznesowy widać po wynikach giełdowych spółek sektora. Gamechangerem w branży – w jej opinii – może być wprowadzanie do produkcji samodzielnie przez polską firmę nowego leku, co niebawem może stać się faktem. Biotechnologia – jak wskazywała – jest jedną z trzech technologii wytypowanych przez Unię Europejską jako priorytetowych, obok technologii cyfrowych i energetycznych. – Staramy się być ambasadorem przemysły i rynku w administracji i inspiratorem zmian – akcentowała. Zdaniem Agaty Wancio niezbędna jest głęboko refleksja nad tym, jak zmienić system pracy badawczej i naukowej, aby bardziej premiować ścieżkę badaczy, którzy chcą działać na rzecz wdrożeń i współpracy z przemysłem. Dr inż. Artur Olesienkiewicz, prezes zarządu Polbiotech Laboratorium, wskazywał na szanse dla Polski związane z produkcją drobiu, czyli także obornika, w czym jesteśmy liderem w Europie. Obecnie jego wykorzystanie w produkcji bioenergii jest ograniczone w związku z zawartością szkodliwych substancji. – Wszelkie innowacje mogące pomóc w wykorzystaniu obornika będą niezwykle potrzebne – podkreślał. Wśród innych wyzwań związanych z produkcją bioenergii wymienił ograniczania technologiczne i regulacyjne dla inwestorów. Zwracał uwagę także na potrzebę zmian w funkcjonowaniu uczelni, które jego zdaniem powinny być bardziej elastyczne we współpracy z biznesem. Dr inż. Hanna Waliszewska, ekspert operacyjny Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, mówiła o sukcesie pierwszej polskiej biometanowni, powstałej we współpracy z NCBR oraz otwartości Centrum na współpracę z biznesem w komercjalizacji technologii.

Biotechnologia w rolnictwie

Dyskusję na temat „Roli biotechnologii w zrównoważonym rolnictwie” zdominowały kwestia regulacji produktów mikrobiologicznych oraz temat cen nawozów i wyzwań związanych z bezpieczeństwem, które wpływają na wzrost zainteresowania produktami mikrobiologicznymi. Nina Dobrzyńska, dyrektorka Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podkreślała otwarcie Ministerstwa na innowacyjne produkty biologiczne w kontekście regulacji i konieczność zakończenia dyskryminacji tych produktów, czego wyrazem jest planowane wprowadzenie nowego ekoschematu „biologiczna uprawa roślin”. Jak poinformowała Nina Dobrzyńska, Komitet Monitorujący przy Ministerstwie Rolnictwa zatwierdził już tę zmianę i planowane są regulacje prawne tak, aby nowy ekoschemat zaczął obowiązywać przed marcem 2025 r. – Zagrożenia bezpieczeństwa zwiększyły zainteresowanie nowymi, dotychczas niewykorzystanymi możliwościami. Produkty biologiczne to alternatywa wobec sprowadzania nawozów z Rosji – podkreślała. Piotr Jurga, broker innowacji z Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego, wskazywał na korzyści w wykorzystaniu odpadów do produkcji nawozów. Z kolei mgr inż. Jan Kolbusz, główny technolog i szef sprzedaży Mikrobiotech, pomimo wielu barier w rozwoju biotechnologii na rzecz zrównoważonego rolnictwa, widzi rosnące perspektywy w tym obszarze, a problemem według niego jest niewykorzystywanie przez nasz kraj nadarzających się okazji. Sławomir Gacka, prezes zarządu ProBiotics Polska, podkreślał potrzebę wykorzystywania nowych metod komunikacji związanych z produktami mikrobiologicznymi i edukacji wśród rolników, w szczególności w obszarach związanych z dbaniem o glebę, ponieważ to duża szansa dla rozwoju polskiego rolnictwa, którą należy wykorzystać. Udział w dyskusji wzięła także dr Katarzyna Góralska, główny specjalista ds. badań mikrobiologicznych Intermag. Dyskusję moderował dr inż. Mirosław Korzeniowski, prezes zarządu Stowarzyszenia AGROEKOTON, manager klastra Ogrodnictwo Przyszłości.

Nowe Techniki Genomowe szansą dla rolnictwa

W dyskusji na temat Nowych Technik Genomowe (NGT) wzięli udział: prof. dr hab. Michał Kwiatek, zastępca dyrektora ds. naukowych w IHAR-PIB, dr Tomasz Zimny z Instytutu Nauk Prawnych PAN, prof. dr hab. Stanisław Karpiński z Instytutu Biologii SGGW oraz dr Oana Dima, dyrektor wykonawczy EU-SAGE. Dyskusję poprowadził prof. dr hab. Marcin Filipecki, dziekan Wydziału Biologii i Biotechnologii SGGW. Uczestnicy debaty podkreślali szanse, jakie przynoszą nowe techniki edycji genów w produkcji żywności. Należą do nich możliwości tworzenia upraw cechujących się m.in. wyższą odpornością na warunki środowiskowe i lepszymi walorami odżywczymi. Wskazywano, że techniki NGT w zdecydowanej większości przyspieszają naturalne procesy hodowlane, a do zmodyfikowanych organizmów nie jest wprowadzany materiał genetyczny innych gatunków, co znaczącą różni tę technikę od GMO. Obecnie w Unii Europejskiej toczy się dyskusja na temat nowych uregulowań dotyczących NGT umożliwiających hodowlę tego typu upraw na terenie UE. Europa, w przeciwieństwie do reszty świata, traktuje bowiem uprawy NGT, tak jak GMO. Zdaniem uczestników dyskusji jeżeli ten stan się utrzyma, Europie grozi pozostanie w tyle za resztą świata w obszarze innowacyjnego rozwoju rolnictwa, a Polska ma w kwestii nowych regulacji znaczącą rolę do odegrania w kontekście prezydencji naszego kraju od stycznia przyszłego roku.

GUS: biotechnologia coraz ważniejsza dla gospodarki

Dane pokazują, że sektor polskiej biotechnologii staje się coraz istotniejszy w polskiej gospodarce. Nakłady wewnętrzne poniesione przez przedsiębiorstwa na działalność biotechnologiczną w Polsce wyniosły w 2023 r. prawie 2,4 mld zł i zwiększyły się w skali roku o 22% – pokazuje najnowszy raport Głównego Urzędu Statystycznego. Dokument wskazuje, że działalność w sektorze biotechnologicznym prowadziło w 2023 r. 195 przedsiębiorstw (to o 4,3% więcej niż rok wcześniej). W firmach sektora pracowały 4 482 osoby. Działalnością badawczą i rozwojową w biotechnologii zajmowało się 239 podmiotów (to o 2,1% więcej niż rok wcześniej). Jak informuje GUS, nakłady wewnętrzne poniesione na działalność B+R w biotechnologii wyniosły ponad 1,7 mld zł i wzrosły o 20,1% w skali roku. W działalność badawczą i rozwojową w sektorze zaangażowanych było 8 419 osób.