W Polsce liczba kobiet chorujących na raka piersi stale rośnie. Wzrost zachorowalności dotyczy zwłaszcza nowotworów piersi u kobiet w wieku pomenopauzalnym i związany jest ze zmianą stylu życia kobiet, szczególnie tych elementów stylu życia, które wpływają bezpośrednio na metabolizm hormonalny. U około 17 proc. Polek cierpiących na raka piersi przyczyną rozwoju choroby jest tzw. nadmierna ekspresja receptora HER2. Chorobę może zahamować terapią celowaną - możliwą tylko wtedy, jeśli u pacjentki wykona się badanie na status receptora HER2.

Receptor HER-2 jest kodowany przez mający charakter protoonkogenu gen HER-2, zlokalizowany na chromosomie 17. Nadekspresja receptora HER2 występuje zazwyczaj w 20–25% raków piersi i jest niezależnym niekorzystnym czynnikiem prognostycznym.

„Każda pacjentka z rozpoznanym rakiem piersi powinna mieć oznaczony status receptora HER2, bo ta wiedza pozwoli na wybór skutecznego leczenia” - mówi doc. Krzysztof Krzemieniecki ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Jak podkreślił leczenie nowotworów jest i powinno być spersonalizowane, metoda dobra dla jednej osoby może nie być skuteczna u innej, dlatego precyzyjna diagnoza jest najważniejsza.

Optymalną metodą leczenia u kobiet z nadmierną ekspresją receptora HER2 jest - jak mówił doc. Krzemieniecki - podanie leku trastuzumab. Trastuzumab jest monoklonalnym, humanizowanym przeciwciałem przeciwko zewnątrzkomórkowej domenie receptora HER-2. Łącząc się z receptorem, hamuje przekazywanie do jądra komórki sygnałów podziałowych, a tym samym – spowalnia rozwój nowotworu. Trastuzumab może być stosowany samodzielnie, albo w skojarzeniu z chemioterapią. Podaje się go co tydzień lub co trzy tygodnie (wtedy dawka jednorazowa jest wyższa). Obecnie wiemy, że trastuzumab jest skuteczny tylko u chorych, u których nowotwór wykazuje nadekspresję receptora HER-2. U tych pacjentek można uzyskać istotne korzyści kliniczne, zarówno w leczeniu paliatywnym, jak i uzupełniającym.

W przypadku, gdy trastuzumab nie jest skuteczny lub doszło do nawrotu choroby, podaje się lapatynib. „Lek ten może być przyjmowany doustnie, co ma tą zaletę, że chory nie jest hospitalizowany, może pracować i kontynuować normalną aktywność” – mówi Krzemieniecki.

Lapatynib cechuje się nowatorskim mechanizmem działania, który różni się od działania dostępnych już na rynku terapii celowanych, stosowanych w leczeniu raka piersi z nadekspresją HER-2. Jest to doustny, drobnocząsteczkowy lek, który przedostaje się do wnętrza komórki nowotworowej i hamuje dwa białka receptorowe – komponenty receptorów aktywności kinazy tyrozynowej. Sygnały wysyłane przez te receptory są odpowiedzialne za wzrost i proliferację guza.

red. Blanka Majda