W laboratorium badawczo-rozwojowym Grupy Adamed pracują Państwo nad trzema onkologicznymi projektami, ale także nad jednym neuropsychiatrycznym...

W tej chwili pracujemy nad czterema projektami w ramach dwóch platform badawczych-onkologicznej i neuropsychiatrycznej. Duża część aktywności departamentu innowacyjnego to onkologia. Jesteśmy na finiszu jednego z największych przedsięwzięć, ONCO 3-CLA. We wrześniu rozpoczęliśmy kolejny projekt ONCOTRAIL, są to prace w konsorcjum z Centrum Onkologii w Warszawie, Instytutem Hematologii i Transfuzjologii, Instytutem Matki i Dziecka oraz z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego. Oprócz tego, półtora toku temu rozpoczęliśmy projekt BIOCON, gdzie pracujemy nad biokoniugatami przeciwnowotworowymi nowej generacji. Jeśli chodzi o neuropsychiatrię, jest obecna w ramach naszych innowacji już od wielu lat. Od kilku lat współpracujemy w tym zakresie z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W jaki sposób Grupa Adamed pomaga w walce z objawami demencji?

Tak naprawdę świat nie doczekał się skutecznego leku na demencję. Nie ma terapii ani cząsteczki, która mogłaby cofnąć jej rozwój, zatrzymać ją albo w jakimkolwiek istotnym stopniu spowolnić. Obecnie w klinice stosowane są inhibitory acetylocholino esterazy – cząsteczki, które poprawiają funkcje poznawcze, ale i one mają swoje ograniczenia. Nie ma natomiast cząsteczek, które skupiałyby się na problemie BPSD, czyli Behawioralnych i Psychicznych Problemach Demencji. Mowa tutaj o zaburzeniach zachowania - halucynacjach, urojeniach, stanach lękowych, depresji czy agresji. Z problemem demencji na świecie boryka się ponad 35 mln ludzi. W przeciągu następnych 30-40 lat ta liczba prawdopodobnie się potroi. Chcielibyśmy ukierunkować swoje działania na rozwiązanie właśnie tych problemów z którymi, wg szacunków, boryka się około 90% cierpiących na demencję. 

W takim razie przejdźmy do szczegółów...

Sformułowanie, że w ramach dyskutowanego przedsięwzięcia Grupa Adamed ma samodzielnie podjąć próbę walki z problememdemencji byłoby dużym nadużyciem, ponieważ dr hab. Marcin Kołaczkowski do współpracy w ramach platformy BPSD zaprosił naukowców z Collegium Medicum UJ, Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Instytutu Farmakologii PAN, Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego oraz Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, a więc  jest to duży projekt. Co chcemy osiągnąć? Zakładamy, że celowanie w jeden szlak przy tak złożonej patogenezie jak w demencji to za mało. To co proponujemy to multimodalne ligandy - platforma 5HT6+, której głównym założeniem jest celowanie w receptory 5HT6, a oprócz tego przynajmniej w jeden dodatkowy cel molekularny, np. w transportery serotoninowe 5HT2A. Propozycje na takie ligandy już zostały opracowane i mamy dość obiecujące wyniki, co pokazują nasze badania.

Wróćmy na koniec do onkologii…

W onkologii ciągle największym problemem jest efektywność cząsteczek i ich aktywność przeciwnowotworowa. Projekt BIOCON jest we wczesnej fazie rozwoju – projektujemy nowe cząsteczki, struktury, opracowujemy metody produkcji w skali laboratoryjnej i przeprowadzamy pierwsze testy in vitro. Chcemy wykorzystać wiedzę o biokoniugatach zdobytą przy poprzednich projektach. Do białkowo-peptydowego nośnika, który może celować w struktury obecne na powierzchni błony komórki nowotworowej i aktywować lub dezaktywować konkretny szlak odpowiedzialny za zatrzymanie proliferacji lub przekazanie sygnału przeżycia postanowiliśmy przyłączyć metodą modyfi kacji powierzchniowej małe cząsteczki chemiczne o działaniu cytostatycznym. Rozpoczęliśmy ten projekt ze świeżym tchnieniem. Natomiast projekt ONCO 3-CLA wyewoluował i w tej chwili wchodzimy w preklinikę z dwiema ścieżkami tego projektu. Pierwsza to inhibitory oddziaływania p53-MDM2, a druga to ta realizowana do tej pory z większym rozmachem – rekombinowane białko fuzyjne. Następny etap to badania toksykologiczne, a na 2017 rok planujemy rozpoczęcie pierwszej fazy badań klinicznych.