Naukowcy z Uniwersytetu w Aarhus wykazali, że zmiana czasu na zimowy powoduje wzrost zachorowań na depresję o 8-11% wśród 185 tys. badanych. Może także zwiększyć natężenie już istniejącej depresji sezonowej. Pojawia się ona najczęściej na początku jesieni i wynika z warunków atmosferycznych, tzn. znikomej dawki światła słonecznego. – Zmiana czasu zdecydowanie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. W ciągu kilku pierwszych dni zwiększa się ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Dzieje się tak w związku z dużymi skokami hormonów, które są reakcją naszego organizmu na zaburzenie rutyny – wyjaśnia lek. Sylwia Kuźniarz-Rymarz, endokrynolog i specjalista chorób wewnętrznych. Chodzi tu głównie o kortyzol i melatoninę. Wydzielanie kortyzolu jest ściśle związane z rytmem dobowym. Hormon ten jest wytwarzany w warstwie pasmowatej kory nadnerczy. Jego najwyższe stężenie występuje w godzinach porannych i odpowiada za pobudzenie naszego organizmu do działania. Pomaga radzić sobie ze stresem, reguluje uwalnianie glukozy, ilość sodu we krwi oraz wpływa na rozpad trójglicerydów. Zmiana czasu może sprawić, że rano będziemy czuli się bardziej ospali niż zwykle, ponieważ kortyzol „nie dotrze na czas”. Z kolei największa ilość melatoniny jest wydzielana wieczorem. Zmiana czasu zaburza jej wydzielanie, dlatego mogą pojawić się problemy ze snem.

Nasz organizm funkcjonuje według określonego rytmu okołodobowego. Wszelkie odstępstwa od niego mogą powodować reakcję stresową i w konsekwencji – prowadzić do rozwoju zaburzeń poznawczych, behawioralnych czy metabolicznych. – Wielu naukowców uważa, że głównym winowajcą jest zakłócenie optymalnego fazowania naszych rytmów okołodobowych – ich synchronizacji z fazą słonecznego cyklu dnia i nocy – twierdzi prof. Eva Van Cauter z Uniwersytetu w Chicago. Rytm okołodobowy pozwala na dostosowanie licznych procesów wewnętrznych do zmieniających się warunków środowiskowych, takich jak światło czy temperatura. Jego zaburzenia mogą prowadzić do złego samopoczucia oraz innych problemów zdrowotnych. Zmiana czasu może nawet przyczynić się do wzrostu liczby ofiar wypadków! Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Kolorado w Boulder wykazały, że przejście na czas letni w Stanach Zjednoczonych zwiększyło liczbę śmiertelnych wypadków drogowych o 6%. Zmiana czasu na letni nasila również ryzyko wystąpienia zawału u osób, które już wcześniej go przechodziły.

Jak poradzić sobie ze zmianą czasu?

Przed zmianą czasu nie możemy się uchronić, za to możemy się do niej odpowiednio wcześniej przygotować. Warto dać sobie około tygodnia na przystosowanie się organizmu do nowego rytmu dnia. Powoli przesuwaj pory swoich codziennych aktywności. Jeśli masz elastyczne godziny pracy, możesz na początku zacząć dzień zgodnie ze „starym trybem”, powoli starając się adaptować do nowego. Tuż przed snem staraj się unikać niebieskiego światła emitowanego przez urządzenia elektroniczne, ponieważ może to jeszcze bardziej rozregulować Twój organizm. Godzinę przed pójściem spać unikaj wykonywania złożonych czynności. Postaraj się zrelaksować, np. poprzez ciepłą kąpiel.