Do Marszałka Senatu RP Bogdana Borusewicza

Szanowny Panie Marszałku,

Zatroskani o los badań naukowych w Polsce zwracamy się z apelem o podjęcie zdecydowanych działań, które zatrzymają postępującą od kilkunastu lat pauperyzację pracowników placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk.

Prosimy Pana Marszałka o interwencję w sprawie artykułu określającego wynagrodzenia w Polskiej Akademii Nauk. W Senacie rozpoczynają się właśnie prace nad przyjętą przez sejm 4 lutego b.r. ustawą „o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw”, w tym ustawy o PAN. Ustawa ta zmienia również ustawę o Polskiej Akademii Nauk umożliwiając prowadzenie w placówkach naukowych PAN studiów III stopnia i podyplomowych na ujednoliconych zasadach sformułowanych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym. Uzasadnia to wniosek o pilne ujednolicenie zasad wynagradzania w instytutach PAN i na  czelniach pracowników zatrudnionych na tych samych stanowiskach.

Postulowane ujednolicenie jest szczególnie istotne dla młodych pracowników naukowych: doktorantów, asystentów i adiunktów, którzy przy obecnych regulacjach prawnych pozbawieni są jakichkolwiek mechanizmów obronnych wobec od lat dramatycznie  iskich nakładów na Naukę w Polsce. Zamiast zalecanych przez UE 3% PKB na naukę przeznaczono w 2010 r. 0,58% PKB (w tym z budżetu 0.34 %).

Ujednolicenie zasad systemu wynagradzania nie zmienia filozofii reformy nauki i nie kłóci się z zasadą konkurencyjności, przeciwnie wprowadza równe szanse konkurencji o dodatkowe środki, zapobiega dalszej pauperyzacji pracowników instytutów PAN i odpływowi kadry naukowej.

Badania naukowe i edukacja są najlepszą i najbardziej opłacalną inwestycją w przyszłość młodego pokolenia, w materialny, kulturowy i cywilizacyjny rozwój Polski. Trudno wyobrazić sobie w XXI wieku innowacyjny charakter modernizacji i rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, kiedy w ocenianych jako bardzo dobre instytutach naukowych, w zapleczu naukowym polskiej gospodarki, często wybitny profesor ma wynagrodzenie na poziomie 3 tys. zł miesięcznie brutto. (wypowiedź Prezesa PAN w www.polskatimes.pl/stronaglowna/353964,polska-akademia-nauk-rusza-na-wojne-z-minister-kudrycka,id,t.html), a młodzi  racownicy naukowi znacznie mniejsze, jeśli w ogóle zechcą podejmować pracę w instytutach PAN.

Sytuacja ta zmusza często najlepsze w Polsce umysły do pogoni za dodatkowymi środkami zamiast koncentrowania wszystkich sił twórczych na prowadzeniu badań i kształceniu młodych adeptów nauki.

89% instytutów PAN klasyfikowanych jest w kolejnych rankingach ministerstwa w najwyższej kategorii pod względem jakości prowadzonych badań i osiąganych wyników. W skali międzynarodowej w ważnym rankingu SCImago połączony dorobek  szystkich jednostek PAN (pod nazwą PAN) sklasyfikowany został w 2010 roku na 72 miejscu na świecie w grupie 2833  ednostek badawczych uwzględnionych w rankingu (placówek naukowych i uczelni wyższych) z 84 krajów. Dla porównania tylko  rzy najlepsze polskie uczelnie wyższe zajęły znacznie niższe pozycje: Uniwersytet Jagielloński – 362, Uniwersytet Warszawski –  46, Politechnika Warszawska – 501 (SIR–SCImago Institutions Rankings (2010); www.scimagoir.com/pdf/sir_2010_ world_report.pdf).

Wierzymy, że Senat RP zechce skorzystać z możliwości zahamowania dalszej degradacji wynagrodzeń w instytutach PAN, co w bliskiej już perspektywie może prowadzić do likwidacji wielu zespołów badawczych niezależnie od ich wysokiego profesjonalnego poziomu. Szczególnie ważnym podkreślenia jest fakt, że instytuty PAN zatrudniają łącznie ok. 8000 osób, w tym ok. 3600 pracowników naukowych. To tyle co Uniwersytet Jagielloński. Nie wierzymy, że Rzeczpospolitej nie stać na wyrównanie, do poziomu obowiązującego na uczelniach, stawek minimalnych tak nielicznej grupy osób wywierających znaczący wpływ na rozwój nauki w Polsce. Nie pojmujemy, jakie to przesłanki skłaniają rządzących dużym państwem europejskim, jakim  est Polska, do wycofywania się z finansowania badań naukowych. Szczególnie zastanawia to w kontekście planowanego na 1 lipca b.r. objęcia przez Polskę przewodnictwa w Unii Europejskiej pod hasłem „Pełne wykorzystanie kapitału intelektualnego  uropy” i wpisujące się w to posłanie Ministerstwa Nauki „Budujemy na wiedzy”.

Brak inwestycji w realny kapitał ludzki w nauce tu-i-teraz jest inwestycją w ignorancję!
Tekst poprawki wraz z uzasadnieniem znajduje się na stronie www.ioi.pan.pl.

Z wyrazami szacunku,

Przedstawiciele Inicjatywy Obywatelskiej Instytutów PAN:
prof. dr hab. Mieczysława Boguś, Instytut Parazytologii PAN, Warszawa
prof. nadzw. dr hab. Michał Kokowski, Inst. Historii Nauki PAN, Kraków
prof. dr hab. Andrzej Sawicki, Inst. Budownictwa Wodnego PAN, Gdańsk
prof. nadzw. dr hab. Marian Srebrny, Inst. Podstaw Informatyki PAN, Warszawa
prof. dr hab. Janusz Boratyński, Inst. Immunologii i Terapii Doświad. PAN, Wrocław
dr Krystyna Dąbrowska, IITD PAN, Wrocław
dr Lidia Karabon, IITD PAN, Wrocław
dr Magdalena Kotowska, IITD PAN, Wrocław
dr Jolanta Łukasiewicz, IITD PAN, Wrocław

Do wiadomości:

Kancelaria Senatu
Dział Petycji i Korespondencji
ul. Wiejska 6,
00-902 Warszawa, senat@nw.senat.gov.pl
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
00-583 Warszawa,
Al. Ujazdowskie 1/3, kontakt@kprm.gov.pl
Bronisław Komorowski
Prezydent RP, Kancelaria Prezydenta
ul. Wiejska 10
00-902 Warszawa, listy@prezydent.pl

Prof. dr hab. Barbara Kudrycka
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa
sekretariat.minister@nauka.gov.pl

Prof. dr hab. Jacek Vincent Rostowski
Minister Finansów
Ministerstwo Finansów 00-916 Warszawa ul. Świętokrzyska 12
kancelaria@mofnet.gov.pl

Prof. dr hab. Michał Kleiber
Prezes Polskiej Akademii Nauk,
kancelaria@pan.pl

Pracownicy instytutów PAN i opinia publiczna

Niżej podpisany/a:
Janusz Boratyński, prof. dr hab.
Inicjatywa Obywatelska Instytutów PAN
53-114 Wrocław
ustawa.pan@iitd.pan.wroc.pl

Źródło: LINK
Zamieściła: Moniika Sowińska