Dr Jerzy Pieczykolan jest Kierownikiem Działu Badawczego Grupy Adamed oraz autorem wielu innowacyjnych projektów. Pod jego zwierzchnictwem realizowanych jest obecnie wiele obiecujących badań, których sukces może wyznaczyć nowy trend w farmacji i biotechnologii oraz każdego dnia umożliwiać leczenie np. chorób nowotworowych.

Biotechnologia.pl: Jakie są strategiczne cele działu R&D należącego do grupy Adamed na najbliższe lata?

Dr Jerzy Pieczykolan

dr Jerzy Pieczykolan [JP]: Obecnie realizowanych jest kilka innowacyjnych projektów, których wyniki wydają się dosyć obiecujące. Wśród nich jest projekt ONCO-3CLA, w pracy nad nim finalizujemy obecnie badania przedkliniczne. W przypadku pomyślnych rezultatów kolejnych etapów będziemy mogli pochwalić się opracowaniem antynowotworowej substancji charakteryzującej się wysoką specyficznością i toksycznością w stosunku do litych guzów nowotworowych i ich przerzutów, jednocześnie w znikomy sposób wpływającej na zdrowe komórki somatyczne. Innowacyjność tego projektu polega na opracowaniu nieznanej dotąd, zupełnie nowej molekuły. W zakresie badań przeciwnowotworowych prowadzimy intensywne badania mające na celu opracowania nowych form specyficznych białek nośnikowych, białek efektorowych oraz niskocząsteczkowych inhibitorów nowotworzenia. Prowadzimy również badania w zakresie opracowania innowacyjnych molekuł o potencjalnym zastosowaniu w leczeniu schorzeń neuropsychiatrycznych o działaniu regulującym receptory neuroprzekaźnikowe.

Biotechnologia.pl: Podejmują państwo współpracę z jednostkami akademickimi, jak taka współpraca wygląda?

[JP]: Podjęliśmy współpracę z wieloma jednostkami akademickimi w Polsce, a także i spoza kraju. Korzyści są obopólne: my mamy możliwość znacznego przyśpieszenia badań, a często także przeprowadzenia takich, których samodzielnie nie bylibyśmy wstanie przeprowadzić. Historia tej współpracy rozpoczęła się od momentu kiedy wyszliśmy z inicjatywą w kierunku środowiska naukowego. Rozpoczęcie takiej współpracy jest znacznie prostsze dla obydwu stron. My wychodzimy z projektem, a od naszych partnerów otrzymujemy wsparcie techniczne i merytoryczne na wysokim poziomie. W ten sposób doszliśmy do porozumienia z siedemnastoma ośrodkami z kraju. Obecnie zaowocowało to efektywną współpracą oraz wzajemnym zaufaniem. Dzięki temu przełamano wiele barier i teraz formalizacja współpracy nie stanowi problemu. Dlatego rozpoczęliśmy kolejne projekty, których realizacja będzie opierać się na partnerstwie z jednostkami akademickimi.

Biotechnologia.pl: Jak ocenia pan współpracę z dr. hab. Markiem Tchórzewskim z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie?

[JP]: Współpracę z prof. Tchórzewskim rozpoczęła się od kontaktu nawiązanego przez naszego wspólnego znajomego prof. Szyszkę z którego zakładem współpracowałem już od kilku lat. Nieustannie poszukiwałem ośrodków które mogłyby wspierać moją grupę badawczą w opracowywaniu procesów produkcji, oczyszczania i  charakteryzacji biofizycznej uzyskanych biomolekuł. W przypadku profesora Tchórzewskiego nasza współpraca rozkwitła dosyć szybko ponieważ obaj byliśmy dla siebie dosyć „zwalidowanymi” partnerami poprzez sieć wspólnych znajomych. Rozpoczęła się ona w 2011 roku kiedy to dosyć szybko od ustaleń teoretycznych przeszliśmy do realizacji badań praktycznych. UMCS i grupa badawcza profesora nie była jednym z pierwszych ośrodków badawczych z jakimi rozpoczęliśmy współprace, jednakże wzajemne otwarcie i wzajemne zrozumienie sprawia że wracamy się do siebie z kolejnymi projektami badawczymi. Obecnie zaprosiliśmy grupę profesora do realizacji naszego kolejnego innowacyjnego projektu badawczego NCAPT, a w oparciu o wyniki  tego projektu powstanie doktorat jednej z jego studentek. Tak więc jak widać nasza współpraca kwitnie i mam nadzieję że będzie się rozwijać dalej. Jest to dla mnie osobiście szczególnie ważne gdyż sam wywodzę się naukowo właśnie z Lublina.

O to jak wygląda współpraca z działem R&D Grupy Adamed zapytaliśmy uczestnika projektu – Kierownika Zakładu Biologii Molekularnej Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS dr. hab. Marka Tchórzewskiego prof. UMCS.

Biotechnologia.pl: Czy mógłby pan przybliżyć czytelnikom współpracę z firmą Adamed oraz jej cel?

dr hab. Marek Tchórzewski prof. UMCS [MT]: Wraz z firmą Adamed realizujemy na dzień dzisiejszy projekty badawczo-rozwojowe z zakresu biotechnologii medycznej. Próbujemy otrzymać białka, które mogą posłużyć jako użyteczne narzędzie do projektowania celowanych terapii przeciwnowotworowych. Naszym zadaniem jest otrzymanie tzw. białek rekombinowanych, poprzez wykorzystanie technik inżynierii genetycznej. Działania firmy Adamed, wspieranej między innymi przez nasze laboratorium ukierunkowane są na opracowanie nowej generacji leków przeciwnowotworowych tzw. celowanych leków przeciwnowotworowych. Leki te oparte zostaną o białka rekombinowane w formie tzw. białek hybrydowych łączących kilka parametrów, jak specyfika w stosunku do komórek nowotworowych oraz cytotoksyczność. Działania te nie oznaczają że od razu wprowadzony zostanie na rynek lek, a ukierunkowane są na opracowanie molekuły, która w przyszłości mogłaby zapoczątkować nowy kierunek dla przemysłu farmaceutycznego. Można powiedzieć, że „przecieramy” nowe szlaki, które ewentualnie mogą stać się „szeroką autostradą” dla nauk farmaceutyczno-biotechnologicznych. Zadaniem naszej jednostki akademickiej jest wspieranie działu badawczo-rozwojowego grupy Adamed. W  naszych rękach posiadamy technologię związaną z inżynierią genetyczną i inżynierią białka, i dzięki temu jesteśmy w stanie otrzymywać hybrydy białkowe, czyli nowe formy białka nie istniejące w przyrodzie, które mogą w przyszłości znaleźć zastosowane jako nowej generacji leki. Leki takie mogą stanowić alternatywę lub wsparcie „wysłużonych” już cytostatyków, działając znacznie wydajniej oraz mniej toksycznie na organizm człowieka.

Biotechnologia.pl: Można stwierdzić, że obecnie jesteśmy na etapie projektowania?

[MT]: Obecnie nie tylko jesteśmy na etapie projektowania, wszystko co dotyczy współpracy z firmą Adamed dzieje się już w tej chwili. Można powiedzieć, że obecnie projektujemy i otrzymujemy hybrydy białkowe, które są przekazywane do laboratoriów Adamedu gdzie poddawane są dalszym badaniom. Myślę, że należy tu podkreślić, iż nie jesteśmy jedynym laboratorium które wspiera Adamed w tym projekcie. Firma ta wspierana jest przez wiele innych jednostek naukowych w Polsce, część z nich w znacznie większym stopniu niż UMCS. Stanowi to ogromną rzeszę pracowników naukowych, którzy uczestniczą w dużym projekcie pod egidą firmy farmaceutycznej.

Biotechnologia.pl: Czyli zostało zbudowanie konsorcjum, z jednostek naukowo-akademickich i firmy farmaceutycznej, jakiego do tej pory jeszcze nie było?

[MT]: Tak, to jest wzorcowy przykład współpracy nauki i biznesu w Polsce, w zakresie opracowania nowych technologii w biotechnologii medycznej. To dzieje się już od kilku lat, jednak obecnie zasięg jest większy niż kiedykolwiek. To jest mariaż przemysłu farmaceutycznego z ośrodkami akademickimi, gdzie przemysł farmaceutyczny znający doskonale potrzeby rynkowe, wykorzystuje potencjał naukowy ośrodków akademickich. Ośrodki akademickie, takie jak nasze laboratorium, dostarczają wiedzę i doświadczenie w zakresie szeroko pojętej biologii molekularnej, co jest istotnym elementem w opracowywaniu leków nowej generacji, oraz co jest także ważkie z punktu widzenia rozwoju projektu, kształcimy kadry potrafiące sprostać wyzwaniom w biotechnologii medycznej.

Biotechnologia.pl: Cały projekt jest koordynowany i planowany przez firmę Adamed?

[MT]: Tak, głównym koordynatorem czy liderem jest dział badawczo-rozwojowy Adamedu, a Zakład Biologii Molekularnej UMCS jest podwykonawcą czy partnerem w zakresie realizacji określonego projektu. Inaczej rzecz ujmując Adamed inicjuje projekty badawcze na bazie swoich doświadczeń rynkowych, zaś my dostarczamy unikalnych technologii wpisujących się w potrzeby danego etapu badań.

Dziękuję bardzo za rozmowę.