„Cichy złodziej kości”

Osteoporoza, nazywana „cichym złodziejem kości”, jest schorzeniem metabolicznym kości, które charakteryzuje się spadkiem gęstości tkanki kostnej i pogorszeniem mikroarchitektury kości i w rezultacie podwyższa ryzyko złamań. To poważna i dość powszechna choroba, dotykająca milionów ludzi na całym świecie. Na zdrową strukturę kości składa się dynamiczny proces, który obejmuje tworzenie nowej tkanki kostnej oraz rozkład starej. W przypadku osteoporozy ten proces jest zaburzony, co prowadzi do osłabienia kości. Osteoporoza jest częściej diagnozowana u kobiet, zwłaszcza po menopauzie, które nie stosują hormonalnej terapii zastępczej. Choć oczywiście nie oznacza to, że mężczyźni tej choroby nie muszą się obawiać. Czynniki ryzyka obejmują: wiek, płeć, genetykę, niską masę ciała, niedobór witaminy D i wapnia, niektóre choroby (takie jak reumatoidalne zapalenie stawów), palenie tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu i niewystarczającą aktywność fizyczną. Wczesne stadium osteoporozy zazwyczaj nie daje żadnych objawów, jednak w miarę postępu choroby mogą pojawić się różne objawy, takie jak: ból pleców, spadek wzrostu, zgarbienie, a w konsekwencji – złamania kości.

Dieta odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu osteoporozie. Niedobory wapnia i witaminy D, niezbędnych do budowy i utrzymania zdrowych kości, mogą przyczynić się do rozwoju choroby. Z drugiej strony produkty spożywcze, takie jak napoje zawierające kofeinę i alkohol, a także wyroby bogate w sól, mogą prowadzić do utraty wapnia i osłabienia kości. Osteoporoza jest chorobą, która może rozwijać się przez wiele lat bez objawów, aż do momentu wystąpienia pierwszego złamania. Dlatego wczesna diagnoza jest kluczowa w zapobieganiu poważnym powikłaniom tego schorzenia. 

Celując w osteoporozę

Metodą diagnostyczną najczęściej stosowaną w rozpoznawaniu osteoporozy jest densytometria, która mierzy gęstość mineralną kości. Rezultat densytometrii pozwala określić, czy kondycja kości jest prawidłowa (od 1,0 do -1,0), czy też doszło do zmniejszenia masy kostnej, co sugeruje ryzyko rozwoju osteoporozy (od -1,1 do -2,4), lub czy już występuje osteoporoza (poniżej -2,5). Ta metoda jest szybka, precyzyjna i nieinwazyjna. Inne badania diagnostyczne to m.in. standardowe badanie krwi i moczu. Diagnoza osteoporozy nie polega jednak wyłącznie na ocenie gęstości kości. Lekarz oceni również całość danych medycznych, w tym historię medyczną, styl życia, dietę i przyjmowane leki, aby zrozumieć pełny obraz stanu kości pacjenta i zalecić najodpowiedniejszą strategię leczenia. Gdy zostanie zdiagnozowana osteoporoza, głównym celem terapii jest zminimalizowanie ryzyka złamań poprzez zwiększenie gęstości kości i zapobieganie dalszej utracie masy kostnej. 

Leczenie osteoporozy może obejmować: farmakoterapię, zmiany w diecie i stylu życia, a także ćwiczenia fizyczne. Do najczęściej stosowanych leków w leczeniu osteoporozy należą bisfosfoniany. Wybór leku zależy od wielu czynników, takich jak wiek, płeć, stopień zaawansowania choroby, obecność innych chorób i reakcje na wcześniejsze leczenie. Ważnym elementem terapii osteoporozy są również zmiany w diecie i stylu życia. Istotne jest zapewnienie odpowiedniej podaży wapnia i witaminy D, które są kluczowe dla zdrowia kości. Regularne ćwiczenia wzmacniające mogą pomóc w zwiększeniu gęstości kości i zmniejszeniu ryzyka złamań.

Jak zostało napisane, zdrowie naszych kości zależy w dużej mierze od naszego stylu życia. Kluczowe jest spożywanie diety bogatej w wapń i witaminę D, które są niezbędne dla zdrowia kości. Wapń możemy czerpać z mleka, sera, jogurtu, ryb, a także niektórych warzyw liściastych, natomiast witaminę D znajdziemy w tłustych rybach, jajkach bądź dostarczmy do organizmu poprzez suplementy. Poza tym każdy rodzaj aktywności fizycznej jest ważny, ponieważ kości, podobnie jak mięśnie, reagują na ćwiczenia, stając się coraz silniejszymi. Osteoporoza jest chorobą przewlekłą, której nie można wyleczyć, ale da się kontrolować jej progresję. Głównym celem leczenia jest zminimalizowanie ryzyka złamań i utrzymanie jak najlepszej jakości życia. Przez zmiany stylu życia, takie jak zdrowa dieta, regularne ćwiczenia i unikanie czynników ryzyka, m.in. palenia tytoniu i nadmiernej konsumpcji alkoholu, można skutecznie zarządzać tą chorobą.

Polacy mogą dokonać rewolucji w leczeniu osteoporozy! 

Badacze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego stworzyli biodegradowalną strukturę szkieletową. Struktura kostna została wykonana z typu polimeru, łatwo integrującego się z ludzkim ciałem. Po wszczepieniu działa jako tymczasowe wsparcie dla rozwijającej się nowej tkanki kostnej, która z czasem zastępuje sztuczną strukturę, stopniowo biodegradowaną przez organizm. Nowa biodegradowalna struktura kostna ma szereg przewag nad tradycyjnymi metodami leczenia osteoporozy. Główną zaletą jest brak konieczności przeprowadzania inwazyjnych operacji. W przeciwieństwie do innych technik, takich jak przeszczepy kości, nowa struktura może być łatwo implantowana bez potrzeby wykonywania skomplikowanych procedur, dzięki czemu jest mniej obciążająca dla pacjenta. Pobudza rozwój nowej tkanki kostnej w znacznie krótszym czasie, co skraca okres rekonwalescencji i może być indywidualnie dostosowana do potrzeb każdego pacjenta pod kątem rozmiaru i kształtu implantu. Obecnie naukowcy badają jej efektywność oraz bezpieczeństwo w testach klinicznych. Jeśli wyniki badań okażą się satysfakcjonujące, kompozycja ma szansę zrewolucjonizować podejście do leczenia osteoporozy.