Fot. Prof. Grażyna Budryn z zespołem/Politechnika Łódzka

Udało się Pani zespołowi rozwiązać bardzo istotny problem, nad którym naukowcy w Polsce pracują już od lat. Opracowaliście rewolucyjną, w pełni biodegradowalną folię ze skrobi, spełniającą określone parametry użyteczności. Czy technologia została już opatentowana?

Technologia została zgłoszona do opatentowania przez trójkę autorów z Instytutu Technologii i Analizy Żywności oraz Instytutu Technologii Fermentacji i Mikrobiologii na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechniki Łódzkiej, oprócz mnie są nimi prof. Agnieszka Nowak i dr Andrzej Jaśkiewicz. Zgłosiliśmy wynalazek pod tytułem: Folia biodegradowalna o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych oraz sposób otrzymywania tej folii. Czekamy na przyznanie patentu.

Folia stworzona przez Pani zespół spełnia wiele potrzeb, jest m.in. wytrzymała. Uzyskanie materiału o takich parametrach stanowiło dotychczas olbrzymi problem dla badaczy. Jak udało się osiągnąć tak ważną dla opakowania cechę?

Materiałem bazowym folii jest skrobia. Rzeczywiście, nie jest to nowy materiał w tworzywach biodegradowalnych. Ma on wiele zalet, m.in. jest kompostowany, ale jednocześnie łatwo wchłania wodę i może ulegać osłabieniu podczas użytkowania. Dodatkowo podlega starzeniu, przez co wzrasta podatność na rozrywanie. Nam udało się w znacznym stopniu pokonać te wady, dzięki wprowadzeniu do folii skrobiowej dodatku, będącego organicznym kwasem występującym w wielu ziarnach, który w tym wypadku powoduje usieciowienie skrobi. Prowadzi to do zmniejszenia chłonności wody, przepuszczalności gazów i podatności na zerwanie folii z tak zmodyfikowanej skrobi.

Pracujecie Państwo jeszcze nad dodatkową specjalną powłoką hydrofobową dla biodegradowalnej foli...

Hydrofilowość folii zapewnia jej łatwą i szybką biodegradację, jednak zastosowanie takiej folii do pakowania produktów wilgotnych jest ograniczone, a tu pomocne mogą być dodatkowe naturalne powłoki hydrofobowe na bazie lipidów, ograniczające kontakt wilgoci z takiego produktu z podstawową folią. Planujemy otrzymanie wariantu folii z powłoką hydrofobową, która również musi być biodegradowalna.

Kolejną innowacją foli powstałej na Politechnice Łódzkiej mają być właściwości spowalniające namnażanie się drobnoustrojów. Macie już pomysł, jak to osiągnąć?

Natura zaopatrzyła wiele produktów roślinnych w związki o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych. Wykorzystuje się je, najczęściej w postaci ekstraktów, do zabezpieczania żywności przed szybkim zepsuciem. Opakowania wzbogacone w takie substancje określa się jako aktywne, ponieważ mają za zadanie działać na korzyść jakości produktu i zdrowia konsumentów. Pożądane jest pozyskiwanie takich substancji biobójczych z odpadów z przemysłu rolno-spożywczego, a tu nie brakuje dobrych kandydatów. Do nadania właściwości przeciwdrobnoustrojowych do folii skrobiowej dodaliśmy ekstrakt z korzenia cykorii, zawierający laktony seskwiterpenów i ten pomysł okazał się trafiony.

Gdzie znajdzie zastosowanie Państwa wynalazek?

W postaci cienkich folii ten materiał może być wykorzystywany do produkcji torebek, saszetek, owinięć do tacek przeznaczonych do pakowania żywności lub kosmetyków mających głównie postać stałą. Z zaprojektowanego materiału można również wytłaczać tacki lub naczynia jednorazowe.

Zgłaszają się już do Pani firmy zainteresowane zakupem technologii?

Współpracujemy z Centrum Innowacji i Transferu Technologii Politechniki Łódzkiej, które wspiera nas w kontaktach z potencjalnymi nabywcami technologii. Przełomowym momentem będzie dopracowanie technologii wylewania lub wydmuchu folii i wyprodukowanie większej partii dającej możliwość pakowania żywności w środowisku przemysłowym. Ostatni etap prac technologicznych prowadzimy, korzystając z parku maszynowego Instytutu Nowych Syntez Chemicznych w Puławach, w którym planujemy właśnie kolejne próby technologiczne. Jesteśmy zatem o krok od zaoferowania gotowej folii na rolce, co umożliwi przejście do przemysłowego wykorzystania folii.

Rozmawiała Małgorzata Trocha, Politechnika Łódzka