Głównym celem Klubu Innowatorów Dziecięcych Szpitali jest poprawa doświadczeń pacjentów, a także usprawnienie procesów medycznych zachodzących w szpitalach dziecięcych. Misją jej działania jest nie tylko zmniejszenie niepokoju, lęku oraz paniki wśród pacjentów, ale też wsparcie personelu medycznego i lekarzy w ich codziennej pracy.

VR lekarstwem na ból i lęk

Jednym z zabiegów, którym poddawane są dzieci w szpitalach, jest wenopunkcja, która polega na nakłuciu żył i wprowadzeniu odpowiedniej igły lub cewnika, w celu pobrania krwi bądź podania odpowiednich leków. Zabiegi te są bardzo stresujące, a także sprawiają ból i powodują pieczenie, a czasem również pulsowanie w miejscu, z którego krew jest pobierana. Przez wenopunkcję przechodzą wszystkie hospitalizowane dzieci, a dzieci leczone na oddziale onkologii poddawane są temu zabiegowi więcej niż jeden raz. Bardzo często zabieg ten wywołuje w dziecku lęk oraz jest bolesny. To powoduje pogorszoną komunikację i współpracę z pielęgniarką, a w sytuacjach niekontrolowanej paniki pacjent poddawany jest farmakologicznym środkom uspakajającym. Skutkuje to również wydłużeniem całego procesu zabiegu oraz powoduje jego nieprzewidywalność.

Percepcja bólu krótkotrwałego ma mocny aspekt psychologiczny. Oznacza to, że sam sygnał nadchodzącego bólu może być zinterpretowany jako bolesny, zwłaszcza jeśli pacjent koncentruje się na zabiegu. Aby to zmienić, Fundacja K.I.D.S. postanowiła odwrócić uwagę dzieci od tego stresogennego zabiegu. Sposobem na to jest przeniesienie ich do wirtualnej rzeczywistości i zbudowanie nowych, pozytywnych doświadczeń podczas zabiegu. W porównaniu z konwencjonalnymi metodami rozpraszania uwagi iluzja całkowitego zanurzenia w wirtualnym środowisku i interakcja pacjenta z obiektami, które znajdują się w świecie wirtualnym, redukuje zasoby uwagi poświęconej na bolesne bodźce, jednocześnie minimalizując świadome odczucie bólu pacjenta.

Wykorzystanie VR w szpitalnej rzeczywistości 

Pilotażowe rozwiązanie skierowane jest do  pacjentów Oddziału Dziennego Chemioterapii w Centrum Zdrowia Dziecka w wieku od 4 do 10 lat, którzy muszą przejść przez zabieg wenopunkcji. W trakcie zabiegu dziecko otrzyma specjalnie stworzone okulary marki HTC, które wyświetlą trójwymiarową bajkę stworzoną przez firmę Vescom. Przeniesie ona dzieci na tropikalną plażę, gdzie mogą się zrelaksować, pomagając przewodnikowi pokonywać drobne przeszkody i przeżywając fantastyczną przygodę, która zastąpi im nieprzyjemną rzeczywistość oraz otaczające je procesy medyczne. 

Projekt realizowany jest przy użyciu headsetów HTC Vive Flow. Gogle są kompaktowe oraz lekkie. Ich waga wynosi zaledwie 189 g, konstrukcja wyposażona została w dwa zawiasy, które wraz z magnetyczną, wymienną uszczelką czołową umożliwiają złożenie urządzenia do kompaktowego rozmiaru. Gogle zaprojektowane są w taki sposób, by pasowały do różnych kształtów i rozmiarów głowy. Pilotaż projektu był możliwy dzięki darowiźnie na rzecz Fundacji od Nationale-Nederlanden, którą przekazano w 2021 r.

Pierwszymi zabiegami, dla jakich Fundacja wprowadza wirtualną rzeczywistość, są jedne z najczęściej odbywających się procedur przez zaimplantowane porty dożylne, czyli: pobieranie krwi do badań laboratoryjnych, przepłukiwanie portu dożylnego, nakłucie portu do chemioterapii i rezonansu. Pierwszym szpitalem, który Fundacja wspiera w transformacji, jest Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, jeden z największych szpitali pediatrycznych w Polsce, leczący rocznie 80 tys. dzieci z całej Polski i zagranicy. Celem Fundacji jest rozszerzenie projektu o kolejne oddziały szpitala, jak również stworzenie nowych animacji. Testy, wykonane w Centrum Zdrowia Dziecka w lutym 2024 r., wykazały, że zarówno dzieci, jak i rodzice w pozytywny sposób reagują na te rozwiązanie. Dzieci angażują się w opowiadaną w wirtualnej rzeczywistości historię i jednocześnie wykonują polecenia pielęgniarki. Animacja, dzięki odpowiedniej długości, wystarcza na cały czas trwania zabiegu.

– Fundacja K.I.D.S. powstała z misją, by wprowadzać innowacyjne rozwiązania, które realnie poprawiają jakość życia dzieci przebywających w szpitalach. W Fundacji wierzymy, że każde dziecko zasługuje na dostęp do najnowszych technologii, najwyższego standardu opieki, a także otoczenia, które wspiera ich zdrowie, rozwój i komfort. Projekt VR to doskonały przykład, jak połączenie sił z partnerami może przynieść przełomowe zmiany. Celem naszego projektu było stworzenie rozwiązania, które nie tylko podniesie standard opieki medycznej, ale także sprawi, że szpital będzie miejscem bardziej przyjaznym dla dzieci i ich rodzin. Innowacyjne podejście do przestrzeni szpitalnej i jej funkcjonowania to krok w stronę humanizacji medycyny dziecięcej, co leży nam szczególnie na sercu. Osiągnęliśmy to dzięki unikalnemu modelowi współpracy z partnerami oraz zespołem Centrum Zdrowia Dziecka. Praca nad projektem pokazała nam również, jak ważna jest innowacyjność i elastyczność w sektorze medycznym. Wdrażanie nowych technologii w szpitalach wymaga czasu, cierpliwości i – co najważniejsze – zrozumienia specyfiki potrzeb pacjentów pediatrycznych. Wierzę, że przed nami jeszcze wiele inspirujących projektów, które będą miały realny wpływ na życie dzieci w szpitalach. Mam nadzieję, że to, co zrobiliśmy w IPCZD, będzie inspiracją dla innych placówek medycznych w Polsce – komentuje Paulina Ignatowska, prezes Fundacji K.I.D.S., Klubu Innowatorów Dziecięcych Szpitali.