Czym jest i jak wygląda cellulit?

Cellulit, zwany także „pomarańczową skórką”, dermopanikulozą, liposklerozą guzkowatą, lipodystorfią, definiuje się jako metaboliczne zaburzenie tkanki podskórnej, które powoduje zmiany w kształcie ciała. Na rozwój cellulitu wpływają: siedzący tryb życia, wysokokaloryczna dieta, duże ilości spożywanej soli, predyspozycje genetyczne i hormonalne. Skóra dotknięta cellulitem okazuje swój wygląd począwszy od bardziej zewnętrznej warstwy – skóry właściwej. Ze względu na obrzęk, warstwa ta staje się grubsza, rozszerzone są naczynia limfatyczne oraz występują infiltraty tłuszczowe. W tkance tłuszczowej obserwuje się zaś inne zjawisko. Adipocyty, czyli komórki tłuszczowe, występują w większej ilości oraz zwiększonych rozmiarach, co powoduje miejscowe odkładanie tłuszczu oraz pojawianie się charakterystycznych dla cellulitu guzków. Poprzez ściskanie sąsiadujących tkanek mikrokrążenie w naczyniach limfatycznych i krwionośnych słabnie. Cellulit powoduje zatem przerost tkanki tłuszczowej oraz nieprawidłowe krążenie krwi.

Dlaczego cellulit dotyka tylko kobiety?

Typowa dla cellulitu „pomarańczową skórka” dotyka tylko płeć żeńską. U mężczyzn nadmierna akumulacja tkanki tłuszczowej objawia się otyłością w okolicach brzucha, a to ze względu na różnice w budowie tkanki tłuszczowej u kobiet oraz mężczyzn. U kobiet komórki tłuszczowe rosną pionowo, a w przypadku nadmiaru tłuszczu, przenikają do skóry właściwej. Natomiast u mężczyzn adipocyty wzrastają promieniowo lub poziomo, nie wpływając na skórę właściwą.   

Adipogeneza, lipogeneza, lipoliza

Komórki tłuszczowe, czyli adipocyty, wywodzą się z komórek mezodermalnych. Co ciekawe, z nich mogą powstawać inne typy komórek, np. komórki mięśniowe. Dojrzewanie komórkowe, podczas którego z preadipocytów powstają adipocyty, to adipogeneza. Takie dojrzałe adipocyty tracą zdolność do podziałów komórkowych, lecz mają zdolność do akumulowania lipidów oraz długo żyją. W adipocytach zachodzi też proces lipogenezy. Polega on na tym, że triglicerydy syntetyzowane są ze składników pokarmowych i magazynowane pod postacią energii w adipocytach. Lipoliza zaś to proces odwrotny. W stanach dużego zapotrzebowania na energię trójglicerydy mogą być degradowane na drodze lipolizy.

Krążenie krwi a proces powstawania cellulitu

System krążenia jest ściśle powiązany z powstawaniem cellulitu. Ściany naczyń krwionośnych powstają z elastycznej tkanki śródbłonkowej, której szczelność determinuje płynny przepływ krwi. Ruch krwi napędzają także tkanki otaczające naczynia krwionośne, takie jak tkanki skóry czy mięśni. W miejscach objętych cellulitem obserwuje się spadek elastyczności i wytrzymałości ścian naczyń krwionośnych oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń. Dochodzi do rozszerzania się naczyń, krew krąży słabiej i z mniejszą prędkością, co zaś powoduje powstawanie zatorów, wycieku płynu z naczyń do tkanki tłuszczowej, a to w efekcie prowadzi do powstawania obrzęków i opuchlizny.

Surowce antycellulitowe w przemyśle kosmetycznym

Jednym z naturalnych sposobów opracowania składników do kreowania formulacji kosmetyków, które zwalczają cellulit, jest połączenie cennych właściwości ekstraktów roślinnych wraz z procesami, których usprawnienie prowadzi do redukcji cellulitu. I tak wiedząc, że flawonoidy aktywują enzymatyczny proces rozkładu kropel tłuszczu w komórkach tłuszczowych oraz inhibują powstawanie nowych komórek akumulujących tłuszcz (adipogenezę), można wywnioskować, który ekstrakt roślinny będzie w ten sposób działał. Ekstrakt z korzenia traganka wykazuje takie właściwości, a jego aktywność lipolityczna została potwierdzona badaniami in vitro, podczas których spektrofotometrycznie sprawdzano ilość wolnego glicerolu w adipocytach. Przy niewielkim udziale ekstraktu traganka, stwierdzono wzrost lipolizy o 32% w porównaniu z komórkami kontrolnymi. Spektrofotometrycznie potwierdzono także działanie ekstraktu traganka na hamowanie adipogenezy. Podczas traktowania ekstraktem z traganka stwierdzono po 8 tygodniach zahamowanie dojrzewania adipocytów z preadipocytów, komórki te pozostały w stanie niedojrzałym, o wrzecionowatym kształcie, bez zmagazynowanego tłuszczu. Natomiast komórki z próby kontrolnej zostały zróżnicowane na adipocyty, ich kształt jest okrągły, co świadczy o zmagazynowaniu tłuszczu. Aby aktywować wyszczuplające i przeciwcellulitowe działanie kosmetyku, warto dodać składnik, który ma za zadanie aktywować krążenie i eliminować przekrwienie. Takim ekstraktem jest wyciąg z kłączy ruszczyku, bogaty w saponiny steroidowe, zwłaszcza ruskogeniny oraz flawonoidy, takie jak rutyna i hesperydyna. Wzmocnienie działania antycellulitowego można uzyskać przez dodanie składnika, który redukuje przepuszczalność naczyń, co zapobiega wypływowi płynu z naczyń do pozostałych tkanek otaczających. Jednym z nich jest ekstrakt ze skórki cytryny, bogaty w karotenoidy oraz flawonoidy (naringina, hesperydyna). Niektóre ekstrakty roślinne, takie jak ekstrakt z nawłoci pospolitej zawierający flawonoidy z rutyną jako głównym przedstawicielem, zwiększają odporność naczyń, eliminując ich kruchość i uszkodzenia. Takie podwójne działanie determinuje efektywne działanie przeciwobrzękowe, które również eliminuje powstawanie tzw. cellulitu wodnego.