Budowa anatomiczna

Ten newralgiczny narząd zbudowany jest z 19 mięśni, 107 ścięgien, 28 kości oraz więzadeł. Na zdjęciu rentgenowskim zdrowej stopy zaobserwujemy dwa łuki – sklepienia stopy – podłużne i poprzeczne, które łączą podstawę palucha z piętą i podstawą małego palca. Paluch zapewnia zdolność odbicia podczas chodzenia. Skóra stóp charakteryzuje się grubym naskórkiem i nieznaczną ilością tkanki podskórnej, z reguły brakiem włosów, brakiem gruczołów łojowych i płaszcza lipidowego, co skutkuje zminimalizowanym ryzykiem ślizgania się stóp, ale też tendencją do przesuszania i pękania. Buty na wysokim obcasie, czyli to, co dla nas kobiet jest synonimem elegancji i zwieńczeniem modnej stylizacji, dla naszych stóp oznacza konieczność udźwignięcia znacznie większego obciążenia niż przy butach na płaskiej podeszwie. Stopy ubrane w szpilki są stawiane pionowo i sztywno, narażone na mikrourazy stawów i kości, powstawanie haluksów, schorzenia palców młotkowatych.

Prawidłowa pielęgnacja

Stopy lubią lato – jest to jedyna pora roku, kiedy (m.in. ze względu na odkryte obuwie) poświęcamy im trochę uwagi, serwujemy masaż rozgrzanym piaskiem, kąpiel w słonej wodzie, ozdabiamy paznokcie kolorami tęczy. Skóra stóp, zamkniętych przez długie jesienno-zimowe miesiące w ciasnych i nieprzepuszczających powietrza skarpetach i butach, w sezonie letnim wymaga odpowiednio dobranych kosmetyków. Badanie przeprowadzone w 2014 r. wśród Niemców przez jedną z firm specjalizujących się w kosmetykach i wyrobach medycznych dedykowanych stopom wskazało, iż 56% ankietowanych kobiet i 24% mężczyzn deklaruje regularne stosowanie kremów do stóp. Zawierają one w składzie emolienty regenerujące i zmiękczające przesuszony naskórek, związki o działaniu nawilżającym – glicerynę, glikole czy mocznik (również o intensywnym działaniu zmiękczającym i keratolitycznym). Kremy do stóp bywają wzbogacane w związki o działaniu hamującym rozwój bakterii, a co za tym idzie – zapobiegającym nieprzyjemnemu zapachowi.

Ratunkiem dla przesuszonego, zrogowaciałego naskórka mogą być peelingi, zawierające oleje i masła roślinne o szerokim spektrum właściwości pielęgnacyjnych, wzbogacone o związki nadające efekt chłodzenia bądź rozgrzewania skóry. Popularnością cieszą się skarpety złuszczające, mające postać cienkich flizelinowych lub foliowych skarpetek, nasączonych płynem zawierającym kwasy o działaniu keratolitycznym. Na drobne otarcia, pojawiające się w trakcie wakacyjnych wędrówek, pomogą dedykowane temu sztyfty, natomiast opuchnięcia i uczucie zmęczenia zniwelują chłodzące spraye i żele, mające w składzie m.in. chłodzący mentol, a także ekstrakty z ziół (kasztanowca, miłorzębu, głogu, skrzypu, arniki, krwawnika czy nagietka), wzmacniające naczynia krwionośne nóg. Ciężkim, obolałym i zmęczonym stopom polecić można np. kąpiele z dodatkiem olejków eterycznych (rozmarynu, lawendy, drzewa herbacianego) czy stanowiącej źródło jonów i minerałów soli.

Wakacyjne zagrożenia

Grzybica stóp: Hotelowe baseny, sauny, łazienki, ciepłe i wilgotne miejsca mogą stanowić siedlisko grzybów drożdżopodobnych i chorobotwórczych, wywołujących grzybice stóp. Choroba manifestuje się zaczerwienieniem, łuszczeniem i pękaniem skóry pomiędzy palcami, na podeszwach i obrzeżach stóp. Gdy zauważymy niepokojące objawy, koniecznie skontaktujmy się z dermatologiem. Warunkiem prawidłowego leczenia jest właściwe rozpoznanie choroby, a nie każde łuszczenie i swędzenie skóry musi być infekcją grzybiczą. Stara maksyma „Lepiej zapobiegać niż leczyć” uczy, by pamiętać o obuwiu ochronnym na basenie, dokładnie wycierać stopy, zwłaszcza pomiędzy palcami, stosować jedynie własne pilniki i cążki do paznokci, bawełniane skarpetki i przewiewne, niezbyt ciasne buty.

Wrastające paznokcie: Wrastanie paznokci to często spotykana dysfunkcja polegająca na zakrzywieniu paznokci i zapadaniu się w boczny wał. Wybierając się na górskie szlaki czy piesze pielgrzymki, warto przyjrzeć się naszym paznokciom. By paznokcie nie sprawiały bólu, należy przyciąć je niezbyt krótko, nie podcinać boków i unikać ostrych zakończeń. Warto odpowiednio wcześniej zregenerować przesuszoną skórę, wyleczyć odciski, brodawki i nagniotki, zadbać o odpowiednie nawilżenie skóry. Rady wydają się z pozoru banalne, ale skutki ich pominięcia mogą być mało komfortowe, wręcz bolesne.

Kłopotliwa potliwość: Na podeszwach stóp zlokalizowanych jest ok. 600 gruczołów potowych. Nadmierna potliwość stóp wywoływana jest niewłaściwą higieną i obuwiem z tworzyw sztucznych. Tzw. pocenie emocjonalne pojawia się pod wpływem bodźców, takich jak: strach, radość, napięcie. Do przyczyn nadpotliwości zalicza się również: zaburzenia metaboliczne, stosowanie wybranych leków oraz czynniki genetyczne. W rozwiązaniu problemu mogą pomóc: dezynfekujące chusteczki, zasypki, pudry, specjalne preparaty hamujące potliwość i zawierające w składzie jony srebra. Gabinety podologiczne oferują zabieg jonoforezy wodnej czy kąpiele naprzemienne według metody dr. Kneipa.

By przejść przez życie lekkim, tanecznym krokiem, warto dbać o stopy nie tylko latem, ale przez cały rok. Prężny rozwój podologii, jaki obserwujemy w Polce w ostatnich latach, świadczy o naszym pozytywnym nastawieniu i zaangażowaniu w pielęgnację stóp.

Źródło: