Olejek Manuka, zwany także olejkiem Tairawhiti Manuka, pozyskiwany jest z gałązek drzewa Lepospermum scoparium rosnącego na małym odizolowanym obszarze dzikiego przylądka East Cape w Nowej Zelandii. Został zbadany w Tairawhiti Pharmaceuticals Ltd firmie utworzonej w 1991 r., tam też jest pozyskiwany. Zakład ten jest usadowiony na terenie małego miasteczka Te Araroa mieszczącego się wzdłuż brzegu morza, na przylądku East Cape.

Drzewo Manuka pomimo wielu niedogodności klimatycznych rozwija się doskonale, dzięki olejkowi, który jest gromadzony w liściach i chroni drzewo przed atakiem bakterii, grzybów oraz insektów.

Olejek jest pozyskiwany poprzez łagodne odparowanie gałązek, w wyniku czego uwolniona zostaje esencja olejkowa z liści. Proces ten jest znany jako czysta destylacja parowa, a podczas ekstrakcji nie stosowane są żadne chemikalia.

Właściwości lecznicze tego olejku były znane już od dawna przez rdzennych mieszkańców Nowej Zelandii – Maori – natomiast przez świat nauki został on doceniony stosukowo niedawno. Surowiec ten został uznany za godny zainteresowania w momencie, gdy dr Cooke z Instytutu Cawthom przetestował kilka próbek olejku i upowszechnił dosyć interesujące wyniki swoich badań. Testy dowiodły, że olejek Manuka wykazuje szerokie spektrum działania przeciwmikrobiologicznego, zapobiegając tym samym podrażnieniom oraz infekcjom skóry i ciała. Działanie to jest 20-30 razy bardziej skuteczne od australijskiego drzewa herbacianego w przypadku bakterii gram-dodatnich i 5-10 razy bardziej skuteczne w przypadku grzybów. Ponadto badania dowiodły dużą efektywność w zwalczaniu bakterii wywołujących trądzik i opryszczkę. Przyczyną tak wysokiej skuteczności przeciwmikrobiologicznej jest wysoka koncentracja (20-30%) cyklicznych triketonów.

Poniższa tabela przedstawia działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne olejku Manuka w stosunku do olejku drzewa herbacianego, wyrażone jako minimalne stężenie hamujące (MIC).

Badania wykazały także szereg innych właściwości m.in.:

• właściwości owadobójcze, a także zapobiegające dyfuzji toksyn i zmniejszające reakcje na ugryzienia i użądlenia owadów;
• właściwości łagodzące na swędzenia i podrażnienia skórne;
• właściwości przeciwskurczowe.

Olejek ten jest stosowany:

• w dolegliwościach kręgosłupa;
• w schorzeniach stawów kolanowych, biodrowych i barkowych;
• grzybicach stóp;
• infekcjach płytki paznokciowej;
• jako środek antyseptyczny w ranach ciętych i pęknięciach skórnych;
• w łagodnych poparzeniach słonecznych;
• w zwalczaniu przeziębień i bólu gardła;
• w zwalczaniu jęczmienia.

Poza szerokimi właściwościami antybakteryjnymi oraz przeciwgrzybicznymi wykazuje on właściwości aromaterapeutyczne. Jak donosi wiodąca niemiecka aromaterapeutka Ruth von Baunschweig olejek Manuka może być stosowany jako olejek ochronny, stabilizujący i chroniący nerwy, równoważący nastroje oraz dający wyciszenie. Twierdzi ona również, że jest on bardzo efektywny  w przypadku wielu problemów skórnych. Manuka pomaga skórze wrażliwej, swędzącej, trądzikowej, trudno gojącej się i skłonnej do infekcji.

Olejek Manuka ze względu na swoje właściwości jest z powodzeniem dodawany do środków pielęgnacji i higieny ciała. Można go znaleźć w następujących preparatach kosmetycznych:

• balsamicznych mleczkach do ciała;
• żelach do kąpieli i pod prysznic;
• olejach do masażu;
• środkach do oczyszczania skóry, twarzy;
• kremach antybakteryjnych;
• środkach antytrądzikowych;
• dezodorantach do stóp i preparatach przeciwgrzybicznych;
• szamponach leczniczych na problemy skórne głowy (skutecznych również na wszy);
• pastach do zębów i gumach;
• naturalnych dezodorantach.

Olejek Manuka może być naturalnie stosowany w recepturach w stężeniu od 0,02 do 1%, a niewątpliwą jego zaletą jest fakt, iż jego naturalny zapach może być modyfikowany lub maskowany innymi zapachami.

Tekst napisany na podstawie materiałów informacyjnych firmy  Provital Polska Sp. z o.o dystrybutora surowców Biocosmethic/Provital France.

Aneta Gabryszek