Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – nadmierne mycie rąk

Znanym zaburzeniem psychicznym są zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zwane inaczej nerwicą natręctw. Charakteryzują się pojawianiem nawracających, natrętnych myśli bądź czynności, którym bardzo trudno się oprzeć. Chęć powstrzymania się od wykonania jakiejś czynności powoduje narastające napięcie, a nawet cierpienie. Przyczyną tego zachowania jest lęk, iż wydarzy się coś negatywnego, jeśli nie wykonamy danej czynności. Znanym przypadkiem zaburzenia kompulsyjnego w dziedzinie kosmetologii jest wielokrotne, nadmierne mycie rąk, które osoba potrafi wykonywać nawet 30 razy w ciągu dnia. Zachowanie to nazywamy germofobią. Objawia się lękiem przed zarazkami, brudem, zakażeniem. Zaburzenie to powoduje powstawanie dręczących myśli utrudniających codziennie funkcjonowanie. Najbardziej charakterystycznym objawem jest ciągłe, a wręcz obsesyjne mycie rąk, które w większości przypadków przyczynia się do powstania zmian skórnych, a nawet ran. Jednak mycie dłoni w tym przypadku nie ogranicza się do pobieżnego umycia, tak jak czyni to większość z nas, lecz do powstania specjalnej techniki będącej swego rodzaju rytuałem. Innymi objawami germofobii są: unikanie miejsc dużych skupisk ludzi będących siedliskami zarazków, ograniczone dzielenie się osobistymi rzeczami, zredukowanie kontaktu fizycznego z innymi ludźmi czy obawa zarażenia się od dzieci.

Powstrzymywanie się od kolejnego umycia rąk sprawia, że osoby te doznają dużego dyskomfortu, który powoduje zwiększenie napięcia. Negatywnymi skutkami tego natręctwa jest zniszczenie naturalnej bariery ochronnej skóry rąk oraz zaburzenie naturalnego mikrobiomu rąk. Dochodzi wówczas do nadmiernego wysuszenia naskórka, co w konsekwencji może przyczynić się do powstania ran i owrzodzeń. Zaburzenie to należy leczyć zarówno na tle psychicznym, jak i dermatologicznym, ze względu na szkody wyrządzone skórze dłoni.

Skórne zaburzenia czuciowe

Jest to rodzaj zaburzenia czuciowego skóry, w którym osoba doświadcza różnych doznań na własnej skórze. Została utworzona specjalna terminologia, by pomóc identyfikować odczuwane wrażenia w określonych częściach ciała. Dość znanymi przykładami są: glosodynia oraz wulwodynia, które dotyczą odpowiednio zaburzeń czucia w jamie ustnej oraz sromie. Choroby te definiuje się jako chroniczny ból lub dyskomfort, charakteryzujący się uczuciem palenia, kłucia czy podrażnienia, podczas gdy nie istnieje żadna infekcja lub choroba skóry, którym towarzyszyłyby te objawy. Choroby te często wykluczają ludzi z życia społecznego. Glosodynię można określić jako zagadkowy ból w jamie ustnej, którego patofizjologia jak dotąd nie została dobrze poznana. Wyniki uzyskane w kilku eksperymentach potwierdzają, iż jest to najprawdopodobniej choroba pochodzenia neuropatycznego. Charakterystyczne cechy tego stanu to podrażnienia błony śluzowej mogące przybierać postać ciężkiego pieczenia, zaburzenia smaku czy kserostomii, czyli uczucia suchości w jamie ustnej. Chorzy cierpiący na glosodynię wymieniają: dwustronne pieczenie obejmujące 2/3 języka, grzbiet oraz jego boczne krawędzie, a także błonę śluzową dolnej wargi. Zaburzenia te mogą trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Objawy występują najczęściej po przebudzeniu, zaś punkt kulminacyjny osiągają wieczorem. Przypuszcza się, że czynnikami obciążającymi są stresory osobiste, zmęczenie oraz rodzaj spożywanych posiłków (kwaśne, gorące i pikantne).

Urojenie pasożytnictwa – tzw. zespół Ekboma

Urojenie pasożytnictwa jest jednym z typów urojeń somatycznych. Jedynym objawem tego zaburzenia są objawy skórne. Pacjenci cierpiący na to schorzenie posiadają omamy dotykowe polegające na przeświadczeniu pełzania pasożytów pod skórą, a także mają wrażenie, że pasożyty wychodzą na ich skórę. Czasami doświadczają również uczucia świądu. Urojenia te bardzo często dotyczą także skóry głowy, nie tylko skóry ciała. Chorzy zgłaszają się do lekarza z „dowodami rzeczowymi” w postaci rzekomych pasożytów zawiniętych w papierek bądź schowanych w pudełeczko lub słoik. W rzeczywistości są to najczęściej elementy zrogowaciałego naskórka. Pacjenci sami próbują wydobyć pasożyty, używając do tego igły lub innych narzędzi, a nawet palców. Dodatkowo smarują skórę różnymi preparatami (środkami do WC lub benzyną). Wówczas dochodzi do nieprzyjemnych zadrapań, przeczosów, a nawet owrzodzeń. Zaburzenie to często dotyka osoby w średnim wieku, zaś najbardziej narażone na nie są samotne kobiety w starszym wieku. Wystąpienie przedstawionych powyżej objawów u osób młodych może świadczyć o zażywaniu przez nie narkotyków, sprawiając, że widzą oni tzw. kokainowe robaczki. W leczeniu omamów pasożytniczych stosuje się leki przeciwhistaminowe, które redukują świąd, dzięki czemu pomagają niwelować odruchy kompulsacyjne. Regularne stosowanie leków zapewnia widoczne, pozytywne efekty leczenia.