Zarys historyczny

Słowo „shampoo” pochodzi z języka hinduskiego i oznacza masaż. Tak określa się środki do mycia włosów, które przez „masaż” usuwają z włosa i skóry głowy brud, tłuszcz i resztki skóry. Preparaty nie powinny wpływać niekorzystnie na włos i skórę głowy.

Do połowy lat 30 XX w. mydło było jedynym środkiem do mycia włosów, jednak miało wady. Mała pienistość w twardej wodzie, alkaliczność powodowała przy myciu tworzenie się na włosach mydeł wapniowych, przez cobyły one matowe i trudne do rozczesania. Usunięcie mydeł wapniowych z włosa wymagało dodatkowego płukania włosów roztworem kwasu octowego lubcytrynowego.

Na początku XX w. produkowano szampony mydlane w proszku na bazie mydła sodowego sproszkowanego z dodatkiem substancji zmiękczających jak: boraks, kwaśny węglan sodowy, wzbogacone ekstraktami roślinnymi i kompozycją zapachową.¹

Zasady ogólne.

Proces tworzenia szamponu zazwyczaj przebiega w temperaturze pokojowej. W przypadku obecności substancji sypkich niezbędne jest podgrzanie roztworu. Poszczególne składniki można dodawać rozpoczynając np. od hydrofilowych zagęstników, następnie dodaje się surfaktany i związki aktywne.

Składniki trudno rozpuszczalne w wodzie (niektóre konserwanty, związki zapachowe) dodajemy po wcześniejszej solubilizacji.

Należy pamiętać, że poprzez zmiany stężeń poszczególnych składników w łatwy sposób zmieniają się nie tylko właściwości fizyko--chemiczne (pH, gęstość). Zmniejszeniu mogą ulec np. właściwości drażniące poprzez dodanie łagodnych dla skóry detergentów.

Przegląd składników używanych przy produkcji szamponów wraz z przykładowymi zakresami stężeń.

Przykładowa formulacja.

Tabela przedstawia przykładową recepturę firmy Eckart:  Szampon do włosów.²

Wykonanie:

1. Zmieszaj składniki fazy A.

2. Intensywnie mieszając dodaj fazę B.

3. Po wymieszaniu dodaj fazę C.

4. Wymieszane składniki fazy  D dodaj do faz ABC.

5. Składniki fazy E dodawaj pojedynczo, intensywnie mieszając.

Rafał Maćkowiak

Literatura:

1.Maria Mrukot „Kosmetologia Receptariusz”.

2.www.specialchem4cosmetics.com/services/formulation.