Składniki mineralne są niezbędne do właściwego funkcjonowania organizmu. Ich niedobór lub nadmiar powoduje zakłócenia w prawidłowym przebiegu procesów życiowych. Miedź, cynk, żelazo, wapń pełnią rolę biokatalizatorów. Jak wiadomo, biopierwiastki uczestniczą też w procesach odnowy skóry. Producenci kosmetyków coraz częściej wykorzystują to działanie w nowych recepturach.



Biopierwiastki odgrywają istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu skóry i włosów, stąd też coraz częściej pojawiają się w kosmetykach określanych mianem mineralnych. Chętnie wykorzystuje się je w maskach, preparatach typu serum i okładach na ciało. Ze względu na duże stężenie substancji aktywnych ciśnienie osmotyczne tego typu kosmetyków korzystnie wpływa na szybkość ich wchłaniania, a zatem także na proces regeneracji skóry.


W kosmetykach remineralizujących najczęściej wykorzystuje
się:

• wyciągi z roślin bogatych w mikro- i makroelementy;
• wody termalne;
• muł np. z Morza Martwego;
• różnorodne glony.

Szczególnie chętnie wykorzystywane są niektóre algi, bogate w składniki mineralne. I tak na przykład w polarnym ekstrakcie pozyskiwanym z Corallina officinalis znajduje się: wapń (50–250 mg/l), magnez (50–250 ml/l), żelazo (2,1 mg/l), cynk (6,2 mg/l). Znajdujące się w algach mikroelementy występują w postaci kompleksów metaloorganicznych czy też połączeń z polisacharydami, które są dobrze przyswajane przez skórę.

Makroelementy to pierwiastki podstawowe, występujące w większych ilościach w organizmach roślinnych i zwierzęcych, niezbędne do ich prawidłowego funkcjonowania. Najważniejsze to: azot, wapń, potas, fosfor, magnez, siarka oraz sód. Mikroelementy, zwane też pierwiastkami śladowymi, występują w tkankach w minimalnych, praktycznie śladowych ilościach (niewspółmiernie małych do zawartości makroelementów), które jednak są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmów. Do tej grupy zaliczamy m.in. żelazo, mangan, miedź, cynk, molibden.

Krzem
Jednym z pierwiastków szeroko stosowanych w kosmetyce jest krzem. Występuje on we wszystkich płynach ustrojowych i tkankach ludzkiego organizmu. Pierwiastek ten uczestniczy w biosyntezie kolagenu, podstawowego składnika tkanki łącznej. Wzmacnia i uelastycznia ściany naczyń krwionośnych, zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych, przyspiesza procesy gojenia, działa sebostatycznie, wzmacnia włosy. Krzem w kosmetykach najczęściej stosowany jest w postaci nieorganicznej, rozpuszczalnej w wodzie, dobrze przyswajalnej krzemionki oraz krzemoorganicznych silikonów. Cennym źródłem krzemu są glony i ekstrakty roślinne ze skrzypu polnego, pokrzywy, mniszka lekarskiego, rdestu ptasiego, perzu pospolitego.


Cynk
Cynk praktycznie jako pierwszy z minerałów znalazł zastosowanie w preparatach dermatologicznych i kosmetycznych. Jego działanie lecznicze odkryto już w czasach starożytnych. Jest to związek uczestniczący w syntezie ponad 200 enzymów. Żaden inny mikroelement nie wpływa na tak wiele procesów zachodzących w organizmie. Cynk uczestniczy w produkcji wielu hormonów, m.in. insuliny, testosteronu, tyroksyny. Od niego zależy prawidłowa budowa białek, a więc także nowo powstających komórek. Wpływa on na metabolizm kolagenu, odpowiada za wzrost włosów, paznokci, regenerację tkanek, wzmacnia układ odpornościowy. Cynk jest także silnym antyoksydantem. Uczestniczy w wytwarzaniu prostaglandyn regulujących m.in. funkcje wydzielnicze skóry, a zatem jest także odpowiedzialny za ilość wytwarzanego sebum.
Preparaty z cynkiem ułatwiają oczyszczanie skóry z nagromadzonego sebum, przywracają jej naturalne pH, ściągają nadmiernie rozszerzone pory, łagodzą stany zapalne, zmniejszają skłonność skóry do powstawania zaskórników. Związki cynku stosuje się przede wszystkim w przypadku trądziku i łysienia plackowatego. Tlenek cynku jest również używany w farmacji jako składnik zasypek, maści i past. Jest on podstawowym składnikiem maści cynkowej, popularnego specyfiku stosowanego jako skuteczny środek w przypadku drobnych uszkodzeń skóry, oparzeń, trądziku młodzieńczego. Tlenek cynku jest także składnikiem kremów i maseczek kosmetycznych o działaniu przeciwzapalnym, ściągającym, przeciwtrądzikowym. Cynk występuje m.in. w kłączach pięciornika oraz w liściach i korzeniach prawoślazu.


Siarka
Już w starożytności wykorzystywano ją w medycynie do leczenia chorób skórnych. Siarka pomaga w usuwaniu toksycznych produktów przemiany materii, jest ważnym składnikiem białek, enzymów, hormonów, m.in. insuliny. Wraz z nią bierze udział w przetwarzaniu cukru, reguluje
poziom glukozy we krwi. Wchodzi w skład skóry, paznokci, włosów.
Siarka w kosmetykach wykazuje działanie keratoplastyczne – usuwa nadmiernie zrogowaciałą warstwę naskórka, działa bakteriobójczo i grzybobójczo, hamuje łojotok. Chętnie wykorzystywana jest jako składnik całych serii do skóry trądzikowej, a także do cery z trądzikiem różowatym. Źródłem organicznej siarki mogą być wyciągi z rukwi, rzeżuchy, nasturcji, czarnej rzepy i rzodkwi.


Miedź
Miedź ułatwia wprowadzenie żelaza do hemoglobiny. Ma działanie krwiotwórcze, chroni naczynia krwionośne przed pękaniem. Jej niedobór wywołuje niedokrwistość. Jest istotna w odbudowie keratyny, a także w syntezie melaniny, barwnika skóry i włosów. W kosmetyce pierwiastek ten znalazł zastosowanie stosunkowo niedawno. Reguluje wydzielanie sebum, wspomaga pielęgnację skóry mieszanej. Jest także składnikiem związków o właściwościach przeciwstarzeniowych, uelastyczniających i dotleniających komórki skóry. Z miedzi wykonuje się także tzw. biżuterię zdrowotną. Pierwiastek jest bowiem uznawany za pozytywnie oddziałujący na organizm i psychikę. Podobne właściwości przypisuje się wyrobom mosiężnym (stop miedzi z cynkiem).


Magnez
Zaliczany jest do grupy najcenniejszych biopierwiastków. Bierze udział w fotosyntezie i w licznych reakcjach enzymatycznych. Metal ten wywiera ogromny wpływ na funkcjonowanie centralnego układu nerwowego, uczestniczy m.in. w przewodzeniu impulsów elektrycznych z komórek nerwowych do mięśni. Magnez jest niezbędny do sprawnego działania sił obronnych organizmu, ma również właściwości przeciwzapalne, antystresowe, przeciwdepresyjne. Dostarcza energii komórkom, regeneruje skórę, stanowi skuteczną barierę przed atakiem wolnych rodników.


Wapń
Bierze aktywny udział we wszystkich biochemicznych reakcjach organizmu. Odpowiada za dobry stan naczyń krwionośnych, stanowi składnik kości i zębów, wspomaga działanie witaminy C w syntezie włókien kolagenowych, a także odgrywa istotną rolę w procesach różnicujących komórki epidermy. Jest niezbędnym składnikiem do utrzymania spójności keratynocytu. Stymuluje regenerację komórek aktywujących całkowitą syntezę lipidów, szczególnie ceramidów. Pozwala na utrzymanie napięcia skóry, jednocześnie doskonale ją nawilża. Wapń wykorzystuje się w regeneracji skóry suchej, zniszczonej.


Mangan
Chroni skórę przed działaniem wolnych rodników, odgrywa ważną rolę w przetwarzaniu węglowodanów i uczestniczy w produkcji tłuszczów, cholesterolu, budowie tkanki kostnej. Jego niedobór powoduje zahamowanie wzrostu, niedokrwistość. Mangan stosowany w preparatach kosmetycznych wspomaga działanie filtrów promieniochronnych. W kosmetyce pojawiają się preparaty, które tak jak pseudobotulina, docierając do głębszych warstw skóry, hamują działanie impulsów nerwowych. Mangan w połączeniu z biogenną adenozyną umożliwia rozluźnienie naprężonej skóry, dzięki czemu koryguje zmarszczki.


Żelazo
Działa antyutelniająco, jest składnikiem hemoglobiny, bierze udział w procesach przenoszenia tlenu praktycznie do wszystkich komórek. Uczestniczy w procesach detoksykacji organizmu oraz regeneracji skóry właściwej. Żelazo jest niezbędnym składnikiem w syntezie kolagenu. Niedobór tego pierwiastka wiąże się z niedotlenieniem organizmu, prowadzi do anemii, powoduje wypadanie włosów i kruchość paznokci. W preparatach kosmetycznych żelazo wspomaga regenerację skóry.


Molibden
Odgrywa ważną rolę w uaktywnianiu zmagazynowanego w organizmie żelaza, przyspiesza procesy związane z przemianą materii. Stosowany w preparatach kosmetycznych regeneruje uszkodzone tkanki skóry.


Źródło artykułu: Les Nouvelles Estetiques & Spa