Europejski etap zdecentralizowanej procedury rejestracyjnej (DCP)1 leku tapentadol, opracowanego przez firmę Grünenthal, został pomyślnie zakończony. Ze względu na unikalny profil farmakologiczny tapentadol ma szansę przyczynić się do poprawy leczenia bólu, gdyż przy tej samej skuteczności, co klasyczne leki opioidowe charakteryzuje się znacznie lepszym profilem tolerancji leczenia.

Tapentadol jest pierwszym od ponad 25 lat nowym lekiem, opracowanym w celu leczenia ostrego i przewlekłego bólu. Otrzymał już krajowe dopuszczenia do obrotu w Niemczech, gdzie będzie dostępny od października 2010 r. oraz w Danii, gdzie pacjenci i lekarze będą mogli zacząć go stosować pod koniec bieżącego roku. W 2011 roku lek pojawi się w kolejnych 24 państwach europejskich2.

Tapentadol dostępny będzie w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu (IR) - do leczenia ostrego bólu o natężeniu od umiarkowanego do silnego u osób dorosłych, u których ból może zostać opanowany tylko przy zastosowaniu opioidowych leków przeciwbólowych3 oraz w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu (PR) - do leczenia silnego bólu przewlekłego u osób dorosłych, u których istnieje konieczność stosowania opioidowych leków przeciwbólowych4. Modele przedkliniczne5 oraz badania kliniczne potwierdziły, że jest on skuteczny w leczeniu ostrego6,7 i przewlekłego bólu8,9 o charakterze nocyceptywnym i neuropatycznym.

Wysoka skuteczność

Skuteczność tapentadolu wykazano w leczeniu licznych dolegliwości bólowych. W badaniu fazy III, obejmującym przewlekły ból dolnego odcinka kręgosłupa6 po 12 tygodniach leczenia podtrzymującego u pacjentów z silnym bólem w punkcie początkowym10 (-0,8 [-1,23; -0,41]; p < 0,001), zmniejszenie średniego nasilenia bólu było znacząco większe w przypadku stosowania tapentadolu PR niż placebo i podobne do efektów osiągniętych przy stosowaniu oksykodonu, który był lekiem porównawczym. Łączna średnia (SD) zmiana nasilenia bólu dla tapentadolu PR od punktu początkowego do 12 tygodnia wynosiła -2,9 (2,66). Analiza łącznych danych z trzech badań fazy III11 również wykazała skuteczność tapentadolu PR w porównaniu z placebo.

„W badaniu z kontrolą placebo wykazano skuteczność leku w leczeniu bólu neuropatycznego u pacjentów z bolesną obwodową neuropatią cukrzycową12”- wyjaśnił profesor Ralf Baron, z Universitätsklinikum Schleswig-Holstein w Kilonii w Niemczech. „Jest to bardzo obiecujące i sugeruje, że tapentadol może być szczególnie przydatny w leczeniu bólu z komponentą neuropatyczną. Obecnie trwają badania kliniczne oceniające wpływ tapentadolu na ból dolnego odcinka kręgosłupa z towarzyszącą komponentą neuropatyczną” – dodaje profesor Baron.

Lepszy profil tolerancji

Oprócz skutecznego uśmierzania bólu, tapentadol zapewnia większy stopień bezpieczeństwa niż klasyczne opioidy. Badanie kliniczne fazy III dotyczące bólu dolnego odcinka kręgosłupa (LBP)6 wykazało lepszy profil tolerancji w porównaniu z oksykodonem (opioid, wykorzystywany w badaniach klinicznych jako lek porównawczy). Działania niepożądane w obrębie przewodu pokarmowego wystąpiły u 61,9% pacjentów przyjmujących oksykodon w porównaniu z 43,7% przyjmujących tapentadol, co wiązało się z rzadszym przerywaniem leczenia z powodu działań niepożądanych w obrębie przewodu pokarmowego w przypadku osób stosujących tapentadol. Analiza10 łącznych danych z trzech badań fazy III wykazała znacznie mniejszy wskaźnik przerwania leczenia w grupie tapentadolu (43,5%) niż w grupie oksykodonu (61,7%).

Komplementarny mechanizm działania

Tapentadol jest pierwszym przedstawicielem nowej klasy farmakologicznej leków przeciwbólowych, zwanej MOR-NRI (agonista receptora opioidowego μ i inhibitor wychwytu zwrotnego noradrenaliny). Oba mechanizmy działania (MOR i NRI) uzupełniają się wzajemnie zapewniając skuteczność tapentadolu w leczeniu bólu nocyceptywnego i neuropatycznego13. Na poziomie OUN tapentadol hamuje przewodzenie impulsów bólowych poprzez aktywację pre- i postsynaptycznych receptorów opioidowych μ. Ponadto aktywuje zwrotny wychwyt noradrenaliny, zwiększając w ten sposób stężenie noradrenaliny w szczelinie synaptycznej i aktywuje receptory alfa 2 w błonie postsynaptycznej. Prowadzi to do zahamowania przewodzenia impulsów bólowych do wyższych partii OUN. Połączenie tych dwóch mechanizmów działania w jednej cząsteczce leku jest szczególnie korzystne w bólu mających komponentę nocyceptywną i neuropatyczną14 (np. silny ból przewlekły dolnego odcinka kręgosłupa). Oba mechanizmy (MOR i NRI) działają synergistycznie, co przyczynia się do mniejszej częstości występowania działań niepożądanych w porównaniu z klasycznymi opioidami, takimi jak oksykodon10.

Trwały sukces terapeutyczny

Częsta przyczyną przerywania leczenia bólu przez pacjentów jest jego niewystarczające złagodzenie oraz pojawienie się uciążliwych działań niepożądanych podczas stosowania leków przeciwbólowych. Tapentadol łącząc wysoką skuteczność i poprawę tolerancji leczenia bólu może poprawić jakość życia pacjentów. Wydaje się, że częstość przypadków przerwania leczenia, zwłaszcza z powodu działań niepożądanych, będzie znacznie mniejsza oraz że większa grupa pacjentów będzie mogła kontynuować leczenie prowadzące do trwałego sukcesu terapeutycznego.

„Jesteśmy bardzo dumni z tego, że dzięki tapentadolowi możemy już dziś przyczynić się do poprawy leczenia bólu, zwłaszcza, że lek ten został opracowany w naszym własnym dziale badawczo-rozwojowym. Jednym z naszych głównych celów i siłą napędową naszej działalności jest zapewnienie pacjentom z dolegliwościami bólowymi bardziej zrównoważonego i skuteczniejszego leczenia” - powiedział dr Harald Stock, Dyrektor Zarządzający Grupy Grünenthal.

Informacje na temat tapentadolu

W dniu 10 sierpnia 2010 r. europejska procedura zdecentralizowana dla tapentadolu zakończyła się sukcesem, dzięki czemu lek ten zostanie dopuszczony do obrotu w 26 krajach europejskich. Tapentadol będzie dostępny w postaci twardych doustnych tabletek o natychmiastowym uwalnianiu do leczenia umiarkowanego lub silnego ostrego bólu u dorosłych, który może być odpowiednio leczony przy zastosowaniu tylko opioidowych leków przeciwbólowych, oraz w postaci twardych doustnych tabletek o przedłużonym uwalnianiu do leczenia silnego bólu przewlekłego u dorosłych, który może być odpowiednio leczony tylko przy zastosowaniu opioidowych leków przeciwbólowych. W Stanach Zjednoczonych tapentadol w postaci IR został dopuszczony przez Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) do stosowania w leczeniu umiarkowanego i silnego ostrego bólu u pacjentów w wieku 18 lat i starszych. Został wprowadzony na rynek amerykański 22 czerwca 2009 r.

Partnerstwo dotyczące tapentadolu

Tapentadol został opracowany przez firmę Grünenthal. Grünenthal i Johnson & Johnson Pharmaceutical Research & Development, L.L.C. (J&JPRD) prowadzą wspólnie badania fazy IIb i III dotyczące stosowania tapentadolu w bólu ostrym i przewlekłym. Grünenthal udzielił praw wyłączności do tapentadolu na obszar USA, Kanady i Japonii firmom Ortho-McNeil-Janssen Pharmaceuticals, Inc., i Johnson & Johnson Pharmaceutical Research & Development, L.L.C. (J&JPRD) oraz firmie Janssen-Cilag na wiele innych krajów świata. Grünenthal zachowuje prawa na terenie większości krajów europejskich i w niektórych krajach spoza Europy.

Informacje na temat grupy Grünenthal

Ambicją firmy Grünenthal jest bycie partnerem w dziedzinie leczenia bólu zarówno dla pacjentów, lekarzy jak i płatników. Firma popiera innowacyjność, gdyż chce ugruntować swoją pozycję światowego lidera w dziedzinie leczenia umiarkowanego i silnego bólu – zarówno samodzielnie, jak i ze swoimi partnerami. Grünenthal jest niezależną, rodzinną firmą niemiecką z oddziałami w 35 krajach na całym świecie. Założona w 1946 r. firma zatrudnia około 2000 osób w Niemczech i około 4 900 osób w innych krajach świata.: www.grunenthal.com.

1 In the 26 European countries included in the DCP tapentadol will be registered under the trade name "PALEXIA®" subject to approval by local authorities
2 Belgium, Bulgaria, Cyprus, Czech Republic, Estonia, Finland, Greece, Hungary, Iceland, Ireland, Italy, Latvia, Lithuania
3 Approved indication in EU: Tapentadol IR is indicated for the relief of moderate to severe acute pain in adults, which can be adequately managed only with opioid analgesics and tapentadol PR is indicated for the management of severe chronic pain in adults, which can be adequately managed only with opioid analgesics
4 Approved indication in EU: Tapentadol IR is indicated for the relief of moderate to severe acute pain in adults, which can be adequately managed only with opioid analgesics and tapentadol PR is indicated for the management of severe chronic pain in adults, which can be adequately managed only with opioid analgesics
5 Tzschentke T, De Vry J, Schiene K, Terlinden R, Hennies H-H et al.: Tapentadol Hydrochloride. Drugs of the Future. 2006, 1053-1062
6 Hale M, Upmalis D, Okamoto A, Lange C, Rauschkolb C: Tolerability of tapentadol immediate release in patients with lower back pain or osteoarthritis of the hip or knee over 90 days: a randomized, double-blind study. Current Medical Research and Opinion. 2009, 1095-1104
7 Daniels S, Casson E, Stegmann J-U, Oh C, Okamoto A, Rauschkolb C, Upmalis D: A randomized, double-blind, placebo-controlled phase 3 study of the relative efficacy and tolerability of tapentadol IR and oxycodone IR for acute pain. Current Medical Research and Opinion. 2009, 1551-1561
8 Buynak R, Shapiro D Y, Okamoto A, Van Hove I, Rauschkolb C, Steup A, Lange B, Lange C, Etropolski M : Efficacy and safety of tapentadol extended release for the management of chronic low back pain: results of a randomized, double-blind, placebo- and active-controlled Phase III study. Expert Opinion on Pharmacotherapy. 2010, 1787-1804
9 Afilalo M, Etropolski M, Kuperwasser B, Kelly K, Okamoto A, Van Hove I, Steup A, Lange B, Rauschkolb C, Haeussler J: Efficacy and Safety of Tapentadol Extended Release Compared with Oxycodone Controlled Release for the Management of Moderate to Severe Chronic Pain Related to Osteoarthritis of the Knee: A Randomized, Double-Blind, Placebo- and Active-Controlled Phase III Study. Clinical Drug Investigation. 2010; 30 (8), 489-505
10 88.5% (848/959) of patients reported severe pain (a score of ≥ 6) at baseline
11 Lange B, Kuperwasser B, Okamoto A, Steup A, Häufel T, Ashworth J, Etropolski M: Efficacy and Safety of Tapentadol Prolonged Release for Chronic Osteoarthritis Pain and Low Back Pain. Advances in therapy, 2010: 381-399
12 Etropolski M, Shapiro D Y, Okamoto A, Rauschkolb C, Haeussler J: Efficacy and Tolerability of Tapentadol Extended Release for Diabetic Peripheral Neuropathic Pain: Results of a Randomised-Withdrawal, Double-Blind, Placebo-Controlled Phase 3 Study. Poster presented at the 2009 Annual Meeting of the American Academy of Neurology (AAN), April 25-May 2, 2009
13 as shown in animal models
14 Schmidt CO, Schweikert B, Wenig CM, Schmidt U, Gockel U, Freynhagen R, Tölle TR, Baron R, Kohlmann T: Modelling the prevalence and cost of back pain with neuropathic components in the general population. European Journal of Pain. 2009, 1030-1035

Komunikat prasowy