W latach 30-tych XX w. pokazano np., że brak witaminy C prowadzi do szkorbutu, a brak witaminy D powoduje krzywicę. Jednak niebezpieczne może być również nadmierne spożycie tych składników.

Analiza danych na temat odżywiania ujawniła zmniejszające się spożycie wielu witamin i minerałów. Gdy dieta nie dostarcza odpowiedniej ilości składników konieczne staje się spożycie żywności wzbogaconej w witaminy i składniki mineralne oraz korzystanie z suplementów diety. Ważne jest, aby sumowanie się spożycia z wielu źródeł nie prowadziło do nadmiernych dawek dziennych i występowania działań niepożądanych.

Analiza danych naukowych pozwoliła na podział witamin i minerałów stosowanych w suplementach diety na 3 grupy:
Grupa A to składniki, dla których nie stwierdzono zagrożenia nadmiernym spożyciem: witaminy B1, B2, B12, K, biotyna, kwas pantotenowy, chrom (III).
Grupa B obejmuje składniki, dla których ryzyko przekroczenia bezpiecznych dawek jest niskie: witaminy B6, C, D, E, kwas foliowy, nikotynamid, potas, fosfor, magnez, molibden, selen.
Grupa C to składniki, dla których istnieje potencjalne ryzyko przy wysokim spożyciu: witamina A, β-karoten, wapń, miedź, fluor, jod, żelazo, mangan, cynk.

Szczególną uwagę należy zwrócić na te witaminy i składniki mineralne, które są zakwalifikowane do grupy o zwiększonym ryzyku (grupa C), a jednocześnie obserwuje się tendencję do nadmiernego ich spożycia z żywnością. W Polsce dotyczy to witaminy A i beta-karotenu.

Spożycie niektórych składników jest zbyt wysokie, dlatego nie zaleca się ich stosowania w suplementach. Dotyczy to przede wszystkim sodu. Nadmierne spożycie chlorku sodu jest problemem społecznym, ponieważ powoduje zwiększenie ryzyka zawałów, udarów czy chorób nerek. Stwierdzono natomiast, że rozpowszechnione są niedobory magnezu czy wapnia. Suplementacja może być potrzebna młodzieży w okresie silnego wzrostu czy kobietom zagrożonym osteoporozą.


Mgr Katarzyna Łastawska,
Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Farmaceutyczny



*Artykuł udostępniony dzięki uprzejmości firmy Bio-Chic Sp. z o.o.