Do niedawna w mediach przeważało przekonanie, że nadmierne spożywanie jaj kurzych przyczynia się do podwyższenia zawartości cholesterolu we krwi. Jak jest naprawdę? 

Grupa badaczy pod kierownictwem prof. dr hab.Tadeusza Trziszki stworzyła innowacyjny projekt o nazwie „Ovocura” (badania w ramach projektu „Innowacyjne technologie produkcji biopreparatów na bazie nowej generacji jaj” prowadzi konsorcjum utworzone przez zespoły Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, będącego liderem projektu, oraz Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. W projekcie bierze udział zespół 130 naukowców, który realizuje 11 zadań badawczych).

Okazuje się, że treść jaja bogata jest w różnego rodzaju składniki, które mogą być wykorzystane w walce z chorobami cywilizacyjnymi. W czasie trawienia w przewodzie pokarmowym człowieka składniki tworzące jajo zamieniają się w „cegiełki” niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka (mowa tu o aminokwasach, kwasach tłuszczowych czy peptydach). Właściwości te postanowiono wykorzystać w produkcji biopreparatów. Zarówno białko jak i żółtko są skarbnicą niezwykle cennych składników. 

Białko jaja, które powszechnie uznaje się ze mniej wartościowe niż żółtko, zawiera ogromną ilość cystatyny, lizozymu owoalbuminy i konalbuminy. Żółtko zawiera ogromną ilość niezwykle cennych z medycznego punktu widzenia frakcji liwetynowej i fosfolipidowej. Cystatyna wykazuje właściwości antydrobnoustrojowe a także- co istotne- antynowotworowe! Ponadto jest inhibitorem tworzenia płytek amyloidowych, które są jedną z przyczyn powstawania Alzhimera. 

Frakcja liwetynowa zawiera dużo immunoglobuliny IgY, która jest szeroko wykorzystywana w preparatach stosowanych w chorobach układu pokarmowego. 

Liczne peptydy otrzymane w wyniku hydrolizy białek jaja, wykazują właściwości inhibitorów dla wzrostu grzybów, bakterii, licznych wirusów a nawet komórek nowotworowych.

Fosfolipidy to rzecz jasna główny komponent błon biologicznych. Szczególną rolę odgrywa fosfatydylocholina ( znana jako lecytyna). Reguluje ona stężenie tzw „złego cholesterolu” we krwi, zapobiega gromadzeniu się traicylogliceroli dzięki czemu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca. Fosfatydylocholina stanowi rezerwuar choliny, która jest przekaźnikiem w komórkach nerwowych (wchodzi w skład acetylocholiny). 

Białko jaja zawiera ogromną ilość lizozymu, który zabija bakterie gram dodatnie. Ponadto duża zawartość kompleksu awidyna- biotyna ogranicza rozwoj drobnoustrojów.

W żółtku, oprócz fosfolipidów, występują duże ilości kwasów tłuszczowych, których nie znajdziemy w biomasie roślinnej. Stanowią one bazę dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.

Okazuje się, że nawet tak nieużyteczne z pozoru produkty jak skorupa jaj mogą mieć szerokie wykorzystanie! Są one źródłem wapnia, magnezu, strontu i fluoru. Skorupka z niewielkimi porami, stanowi pierwszą barierę dla wnikania drobnoustrojów (zaschnięty śluz mucynowy, który „zatykając” pory nie pozwala przenikać patogenom).

Zwykłe z pozoru jajo okazuje się czymś niezwykłym. Możliwość stymulowania produkcji jaj „nowej generacji” jest szansą dla rozwoju biotechnologii w Polsce. Być może „jaja nowej generacji” staną się substratem do wytwarzania licznych bioproduktów, które znajdą zastosowanie w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych. Zapewne potrzeba będzie szerokiej akcji społecznej, aby zmienić mentalność naszego społeczeństwa i przekonać, że jajo to nie „pusty cholesterol” a dobrodziejstwo, które może pozytywnie wpłynąć na nasze zdrowie i samopoczucie. Czyżby więć Ovockura stała się w przyszłości „kurą znoszącą złote jaja”?

Źródła: 

http://jedzmyjaja.pl/aktualnosci15.pdf

http://ovocura.agena.kei.pl/index.php?id2=108

http://www.up.wroc.pl/aktualnosci/13227/ovocura_pierwsze_wyniki_projektu.html

Oprac. Edyta Bańcyr