Modyfikacje zwierząt obierają sobie za cel uzyskanie zwierząt o pożądanych cechach w hodowli i należy tu wymienić np. szybciej rosnące świnie czy ryby. Zastosowaniu ich w produkcji białek, enzymów, innych substancji wykorzystanych w przemyśle farmaceutycznym (jako bioreaktory), ale również uodpornieniu na choroby.

Modyfikacje zwierząt nie są tak popularne jak roślin, głównie ze względu na trudności w samym procesie modyfikacji, proces jest bardzo skomplikowany i trwa długo, koszty są bardzo duże. Zwierzęta modyfikowane genetycznie często chorują i są niestety bezpłodne.

Transgeniczne zwierzęta jak się okazało mogą znacznie uprościć proces pozyskiwania wielu leczniczych związków oraz zmniejszyć nakłady finansowe niezbędne do ich pozyskania. Jak obliczyli amerykańscy naukowcy zapotrzebowanie na IX czynnik krzepliwości krwi wynosi w USA około 4 kilogramów. Do uzyskania takiej ilości wystarczyłaby 1 transgeniczna krowa lub 13 owiec, 10 świń, czy też 700 królików. Podobnie roczne zapotrzebowanie na antytrąbinę – wynoszące 21 kg zaspokoić można dzięki posiadaniu 3 krów lub 3700 królików tak zmodyfikowanych, że produkowałyby ten związek w gruczołach mlekowych.

Wszystko byłoby prawdziwym cudem, gdyby nie fakt, że samo uzyskanie takich transgenicznych zwierząt, będących mini fabrykami jest dość kosztowne. Jak podaje Amerykański Departament Rolnictwa uzyskanie 1 zmodyfikowanej krowy to suma około 300 – 500 tyś dolarów, owcy 60 tysięcy a świni 25 tysięcy dolarów.

Przykłady zwierząt transgenicznych:

1. Genetycznie zmodyfikowany buhaj- zawiera gen odpowiedzialny za produkcję białka lakoferytyny (białko o znaczeniu farmaceutycznym, którego preparaty polecane są dla osób zagrożonych niedoborami żelaza, dla kobiet, po przewlekłych chorobach wirusowych i bakteryjnych, dla osób starszych).

2. Owce wytwarzające ludzki enzym- może pomóc w leczeniu stwardnienia rozsianego (SM).

3. Uzyskanie szybszego wzrostu zwierząt hodowlanych

Modyfikacje polegające na wprowadzeniu genów produkujących hormon wzrostu. W ten sposób modyfikowane były głównie ryby: karpie, łososie, ale także na zwierzętach gospodarskich, świniach, królikach, owcach.

4. Krowy dające więcej mleka i mleko specjalnie przystosowane do produkcji serów.

Krowom wprowadzono dodatkowe kopie genów kodujących proteiny: beta- i kappa- kazeinę. Kazeina jest składnikiem twarogów i białych serów. Modyfikacje powoduje to, iż z mleka łatwiej jest uzyskać ser - można go uzyskać więcej z tej samej objętości mleka oraz szybciej.

5. Odporność na choroby

Podobnie jak w przypadku modyfikacji roślin, modyfikacje warunkujące oporność na niektóre choroby.

6. Modyfikowane świnie jako dawcy narządów

Polskim akcentem w modyfikacji zwierząt jest transgeniczny knurek TG 1154. Został on stworzony w ramach projektu pt. "Wykorzystanie genetycznie zmodyfikowanych świń dla pozyskiwania organów do transplantacji u człowieka". Polska transgeniczna świnia ma wbudowany gen, który może znieść immunologiczną barierę międzygatunkową pomiędzy świnią i człowiekiem.

7. Inne:

 -modyfikacje do celów naukowych zwierząt laboratoryjnych - myszy, szczurów,

 -owce wytwarzające wełnę toksycznaą dla moli i nie kurczącą się w praniu,

 -lepsza jakość mięsa, mleka,

 -transgeniczne koty dla alergików - ich sierść nie powoduje alergii,

 -transgeniczne rybki akwariowe z genami z meduzy, dzięki którym fluoryzują w ciemności (rybki są bezpłodne - nie mogą się krzyżować w przypadku wydostania się do środowiska).

Źródło:

„Science”

Oprac. Magdalena Jóźwicka