Z objawami przeziębienia przeciętnie każdy z nas zmaga się dwa lub trzy razy w roku. Najczęstszą przyczyną infekcji są rinowirusy (HRVs – human rhinoviruses). Powodują znane nam dosknale przeziębienie, a także są przyczyną nasielenia się objawów przewlekłych chorób płuc. Wywołują u dzieci i dorosłych ostre nieżyty błony śluzowej nosa, gardła i górnego odcinka tchawicy. Te drobne, okrągłe cząsteczki zwierają w swojej budowie jednoniciowy RNA otoczony białkową warstwą zwaną kapsydem. Nie został do tej pory w pełni wytłumaczony mechanizm, poprzez który wirusy infekują organizm ludzki. Wiadomo, że materiał genetyczny jest uwalniany do cytozolu komórki gospodarza gdzie ulega translacji i replikacji. Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu przy współpracy z badaczami z Hiszpanii opublikowali wyniki badań nad tym zagadnieniem na łamach prestiżowego czasopisma PNAS. Zbadali oni jak zmienia się struktura rinowirusa podczas zakażenia oraz jak te zmiany prowadzą do uwolnienia RNA z kapsuły, a następnie podwojenia tego materiału genetycznego. „Odkryliśmy, że konformacja RNA, a tym samym jego interakcja z wewnętrzną stroną kapsydu wirusowego, się zmienia. Wygląda na to, że kluczową kwestią jest unikanie węzłów,  kiedy długa nić RNA jest jeszcze niezwinięta, zanim wydostanie się z kapsydu” komentuje współautor artykułu dr Dieter Blaas. Co więcej, Rinovirus należy do Picornaviridae, a więc wyniki tych badań mogą odnosić się także innych chorób powodowanych przez tę rodzinę wirusów, jak np. polio czy zapalenie wątroby typu A.

Tymczasem naukowcy z Uniwersytetu Alberta w Kanadzie, w publikacji zamieszczonej w Journal of Allergy and Clinical Immunology, sugerują, że wirus nieżytu nosa ma wyjątkową umiejętność zakażenia i bezpośredniego aktywowania limfocytów T układu immunologicznego. Wyniki badań pokazują, że wirusy te oddziałują na receptory CD4+ oraz CD8+ limfocytów. Aktywacja tych komórek powoduje następnie uwolnienie cytokin i aktywację eozynofilii. Ponadto, jest ona zależna od materiały genetycznego, który po wniknięciu do limfocytu T ulega podwojeniu. Ta rozległa aktywacja układu odpornościowego jest przyczyną nasilenia się objawów przewlekłych chorób dróg oddechowych.

Jak te doniesienia naukowe przełożą się na skuteczną likwidację zakażenia rinowirusami? Obecnie głównym celem leczenia zakażenia wirusowego górnych dróg oddechowych pozostaje z jednej strony ograniczenie zasięgu zapalenia, leczenie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, a z drugiej zmniejszenie nasilenia wodnistego wysięku, towarzyszącego mu suchego kaszlu, spowodowanego wydzieliną spływającą do krtani, a także zmniejszenie obrzęku, uczucia zatkania nosa i trudności w oddychaniu. Jednak zrozumienie mechanizmu rozwoju infekcji pozwoli na opracowanie skutecznych leków, których bezpośrednim celem mógłby być wirus.