Choroba Alzheimera – kiedy pamięć znika

To najczęstsza przyczyna otępienia u osób starszych. Choroba Alzheimera to coś więcej niż zwykłe zapominanie, to powolny rozpad funkcji poznawczych: pamięci, orientacji, mowy, a z czasem – także osobowości. – W mózgu chorego tworzą się patologiczne złogi białek (beta-amyloidu i tau), które niszczą neurony. Leczenie? Nadal głównie objawowe, ale trwają intensywne prace nad lekami, które mogłyby zatrzymać postęp choroby na wczesnym etapie – podkreśla prof. dr hab. n. med. Ryszard Czepko.

Udar mózgu – liczy się każda minuta

Udar to nagłe przerwanie dopływu krwi do części mózgu – najczęściej przez zakrzep lub pęknięcie naczynia. Objawy są nagłe: opadnięty kącik ust, niewyraźna mowa, niedowład jednej strony ciała. W takim przypadku czas to życie – im szybciej udzielona zostanie pomoc (np. tromboliza lub usunięcie zakrzepu), tym większa szansa na uniknięcie trwałych uszkodzeń. Profilaktyka? Kontrola ciśnienia, cukru, cholesterolu i zdrowy styl życia.

Padaczka – nie tylko drgawki

Padaczka to przewlekłe schorzenie, w którym w mózgu dochodzi do nagłych, nieprawidłowych wyładowań elektrycznych. Skutkiem są napady – od chwilowego „zawieszenia się” po gwałtowne drgawki. Choć wielu chorych żyje normalnie dzięki dobrze dobranym lekom, część przypadków jest oporna na farmakoterapię – wtedy rozważa się operację neurochirurgiczną lub wszczepienie stymulatora. Padaczka pojawiająca się po 20. roku życia, tzw. padaczka późna, zawsze wymaga wykonania badań obrazowych (MRI), gdyż może być objawem rozwijającego się guza mózgu.

Choroba Parkinsona – kiedy ciało przestaje słuchać

Parkinson to choroba neurodegeneracyjna, która prowadzi do stopniowej utraty komórek produkujących dopaminę – neuroprzekaźnik kluczowy dla kontroli ruchu. – Pierwsze objawy to drżenie spoczynkowe, sztywność mięśni, spowolnienie ruchów. Z czasem mogą pojawić się także problemy z mową, równowagą, depresja – zaznacza ekspert. Leczenie farmakologiczne (np. lewodopa) działa dobrze, szczególnie na początku, ale z czasem leki mogą przestawać być skuteczne lub powodować działania niepożądane.

Głęboka stymulacja mózgu (DBS) w leczeniu choroby Parkinsona – zabieg, który przywraca kontrolę

Dla pacjentów z zaawansowaną chorobą Parkinsona, którzy nie reagują już dobrze na leki, szansą może być głęboka stymulacja mózgu (z ang. deep brain stimulation, DBS). To zabieg neurochirurgiczny, w którym do wybranych struktur mózgu (najczęściej jądra niskowzgórzowego) wprowadza się elektrody podłączone do stymulatora – trochę jak rozrusznik, tylko dla mózgu. Urządzenie wysyła impulsy elektryczne, które „regulują” zaburzoną aktywność mózgową. Efekt? U wielu pacjentów objawy, takie jak drżenie czy sztywność, znacząco się zmniejszają. – Zabieg nie jest dla każdego – wymaga kwalifikacji przez zespół specjalistów, ale to przykład, jak daleko zaszła dziś neurochirurgia funkcjonalna. W Szpitalu św. Rafała, Scanmed American Heart of Poland w Krakowie wykonujemy zabieg DBS, który jest w całości refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia – wskazuje prof. Czepko. 

Nie ignoruj sygnałów – kiedy zgłosić się do specjalisty?

Zaburzenia neurologiczne często rozwijają się powoli, ale ich konsekwencje mogą znacząco wpływać na jakość życia. Dlatego warto być czujnym. Nawracające bóle głowy, nagłe osłabienia, zaburzenia równowagi, problemy z mową, pamięcią albo wzrokiem – to nie są „normalne oznaki starzenia się”, to sygnały, które trzeba sprawdzić.

Współczesna neurologia i neurochirurgia – metody diagnostyki i terapii

Dzisiejsza neurologia i neurochirurgia oferują coraz bardziej zaawansowane narzędzia diagnostyczne i terapeutyczne pozwalające nie tylko spowolnić postęp chorób, ale także poprawić jakość życia pacjentów. – Współczesna neurologia to nie tylko leki, ale też coraz bardziej precyzyjna diagnostyka i zaawansowane terapie, które potrafią naprawdę zmieniać życie, a czasem – nawet je uratować – kończy profesor.