"Od dłuższego już czasu producenci leków szukają rozwiązań, które zapewniłyby większą skuteczność leku, a jednocześnie miały mniejszą toksyczność i słabiej wyrażone działania uboczne. Istotnie, NLPZ są jedną z najczęściej używanych grup leków, a z pewnością w ramach sprzedaży odręcznej, czyli bez recepty (OTC)" - mówi dr n. farm Wanda Pakulska- Marchewka z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Nie sposób się nie zgodzić. Jak często związki paracetamolu i ibuprofenu są wybierane przez pacjentów? Wystarczy spędzić choćby jeden dzień w aptece by stwierdzić, że jest to najczęściej stosowana grupa leków.

Mimo wszystko warto zdawać sobie sprawę z tego, że między paracetamolem i ibuprofenem istnieją pewne istotne różnice w działaniu, które decydują o tym, że należy zastanowić się nad wyborem odpowiedniej substancji leczniczej.

Paracetamol vs Ibuprofen

Przykładowe różnice między paracetamolem i ibuprofenem przedstawia poniższa tabela:

Z powyższej tabeli wynika iż obie substancje lecznicze wykazują pewne różnice w zarówno w sposobie działania, jak i w przypadku wystąpienia działań niepożądanych (działanie na wątrobę czy żołądek).

Na wygranej pozycji wydaje się być jednak ibuprofen, zwłaszcza według wyników większości badań w zakresie działania przeciwbólowego (zwłaszcza w chwili współistnienia procesu zapalnego, rozwijającej się infekcji i wysokiej temperatury ciała). Zaletę tę determinuje przede wszystkim farmakokinetyka ibuprofenu - wchłania się on z przewodu pokarmowego bardzo szybko, zatem równie szybko uzyskuje się efekt przeciwbólowy, który trwa do ok. 8h (czyli czas zbliżony do paracetamolu – 6h).  

„W praktyce oznacza to, że leki te powinny być stosowane z taką samą częstotliwością” – dodaje dr Pakulska-Marchewka.

Z kolei nie można zaprzeczyć temu, że również paracetamol króluje w preparatów złożonych (najczęściej z kofeiną, kodeiną, kwasem askorbinowym).

Paracetamol i ibuprofen - ideał w walce z bólem?

Ostatnio na rynku pojawił się preparat złożony z ibuprofenu i paracetamolu, zatem automatycznie zrodziło się pytanie: czy rzeczywiście taka kombinacja składników jest bardziej skuteczna niż działanie obu tych substancji leczniczych stosowanych osobno?

"Wydaje się, że przez połączenie dwu związków należących do różnych grup chemicznych - ibuprofenu (w dawce 200 mg) z paracetamolem (dawka 325 mg) – powstała możliwość:

1. Zwiększenia efektu przeciwbólowego i przeciwgorączkowego od tego, jaki byłby po tylko jednym z leków.
    
2. Uzyskania w preparacie efektu przeciwzapalnego, co jest ważne w redukcji bólu o tym podłożu (sam paracetamol nie posiada bowiem praktycznie działania przeciwzapalnego).
    
3. Zmniejszenia ewentualnych działań niepożądanych, jakie mogą wystąpić po każdym z leków zastosowanych oddzielnie, ponieważ oba leki (paracetamol zwłaszcza) występują w małych dawkach. I tak np. silniejszy efekt przeciwbólowy, który można by uzyskać po samym ibuprofenie wskutek zwiększenia jego dawki wiązałby się z większym ryzykiem uszkodzenia żołądka i znacznym zmniejszeniem krzepliwości. Tymczasem działanie przeciwbólowe paracetamolu nie jest „okupione” takimi efektami." - komentuje dr n. farm.  Wanda Pakulska- Marchewka.
    

Czy jednak stosowanie takiego preparatu złożonego może wpłynąć na zmniejszenie ryzyka przedawkowania, które przecież zdarza się u osób stosujących paracetamol?

"Problem ten jest bardziej złożony i zależy od wielu czynników" - stwierdza dr n. farm. Pakulska-Marchewka.

 

Małgorzata Woźniak

Źródła:

• tabelka - materiał prasowy "Nurofen dla dzieci" (wybrane fragmenty)
• "Ibuprofen jako przykład znanego leku o nowych mechanizmach działania" (2012). Akademia Nurofen, dr hab.n.med. Monika Białecka, s. 7-14