Biotechnologia.pl: Co oznacza tajemniczy skrót INR?

Grażyna Woźniak: Książkowa definicja INR mówi, że jest to czynnik oceniający sprawność zewnątrzpochodnego układu aktywacji protrombiny. Potocznie pacjenci używają nazwy "krzepliwość krwi". 

U kogo warto kontrolować INR?

INR kontrolujemy u pacjentów leczonych tzw. antykoagulantami, czyli lekami „wydłużającymi" krzepliwość krwi. Najczęściej stosowanymi lekami z tej grupy to acenocumarol i warfaryna.

Czy wysoka wartość INR jest związana z chorobami?

Wysoka wartość INR mówi nam o tym, że czas protrombiny jest dłuższy, a skłonność do krzepnięcia krwi jest mniejsza. Zatem wydłużenie czasu protrombinowego może być objawem niedoboru witaminy K oraz sygnałem uszkodzenia wątroby. Wysoka wartość INR jest też charakterystyczna dla wrodzonych wad układu krzepnięcia. Poza tym może też być efektem działania stosowanych leków przeciwkrzepliwych takich jak wymieniłam uprzednio.

Jaka jest zatem prawidłowa wartość INR?

Prawidłowy INR wynosi zwykle 0,8-1,2. Jego wartość zależy przede wszystkim od stanu zdrowia pacjenta. Współczynnik znacznie różni się u osób leczonych antykoagulantami w żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej, przy wadach zastawkowych serca lub u ludzi z migotaniem przedsionków, u których INR powinien wynosić 2,0-3,0. Natomiast u osób po wszczepionych sztucznych zastawkach jego wartość z kolei powinna mieścić się w zakresie 2,5-3,5.

Kiedy warto zmierzyć współczynnik INR?

Na pewno warto go zmierzyć w przypadku długotrwałego przyjmowania antykoagulantów (VKA – przyp. red.). Oznaczenia dokonuje się w laboratorium. Poleca się wykonywanie kontroli współczynnika INR w jednym i tym samym laboratorium. Przy osiągnięciu wartości INR w zakresie terapeutycznym (2,0 - 3,0) oznaczanie współczynnika można wykonywać co 3-4 tygodnie. Powinno się wiedzieć, że po odstawieniu VKA występuje samoistna normalizacja INR i osiąga się ją po ok. 3 dniach.

Czy są jakieś objawy wysokiego wskaźnika INR?

Tak, są. Wysoki wzrost wartości INR (powyżej wartość terapeutyczną) objawia się skazą krwotoczną i zwiększoną skłonnością do tworzenia siniaków, krwawieniami z nosa czy dziąseł. U kobiet krwawienia miesięczne wydłużają się. Może pojawić się także krwiomocz, krwawienie z ran pooperacyjnych czy z przewodu pokarmowego i dróg rodnych. Oprócz INR warto również kontrolować mocz na obecnośc erytrocytów w osadzie.
Jednak wszystko zależy od wartości INR – przy wartości 2-3 prawdopodobieństwo poważnych krwawień jest niewielkie. Od wskaźnika INR zależy też nasze postępowanie w przypadku terapii: powyżej 5,0 wstrzymujemy podawanie jednej dawki VKA i zmniejszamy dawkę antykoagulantów. Gdy INR wynosi powyżej 9,0 - wstrzymujemy podawanie VKA i podajemy 3-5 mg witaminy K. Oczywiście przy dużym krwawieniu kierujemy pacjenta do szpitala w trybie pilnym.

Od czego zależy wartość INR u pacjentów przyjmujących antykoagulanty?

Każda sytuacja zwiększająca metabolizm organizmu nasila działanie antykoagulantów i tym samym wydłuża współczynnik INR tj. posocznica, gorączka o nieznanej przyczynie, nadczynność tarczycy. Przyjmowane przez pacjenta leki jak również przyjmowane pokarmy (w zależności od zawartości witaminy K w produktach spożywczych) mają wpływ na wartość współczynnika INR.

Dziękujemy serdecznie za wyjaśnienie.

Dziękuję również, pozdrawiam.

Rozmawiała Małgorzata Woźniak