Ludzkość zna czekoladę od ok. 3 tysięcy lat. Kult czekolady w III wieku n.e. rozwinęli Majowie, którzy obrobione odpowiednio owoce kakaowca mieszali z wodą, mąką kukurydzianą, miodem i chilli, otrzymując gorzki, mocno przyprawiony napój przeznaczony głównie dla królów i uczestników religijnych obrzędów. Pierwszym Europejczykiem, który spróbował kakao, był Krzysztof Kolumb, który wprowadził ten specjał na hiszpański dwór. Odtąd pitna czekolada królowała na stołach arystokratów, a w XVII wieku na dworze francuskim pojawiła się po raz pierwszy w postaci pralin. W połowie XIX wieku czekolada trafiła także pod strzechy za sprawą Konrada van Houtena, któremu udało się uzyskać sypkie kakao. Od tej chwili zaczęto eksperymentować z czekoladą i dodając do niej różne składniki otrzymywano czekoladę mleczną, deserową, z rodzynkami, orzechami i migdałami.

Jak powszechnie wiadomo, najzdrowszą odmianą czekolady jest ta czarna, zwierająca co najmniej 70% miazgi kakaowej. Mleczna, deserowa, z bakaliami, nadziewane zawierają nie więcej niż 30-70 % miazgi. Reszta to mleko lub proszek mleczny, tłuszcze roślinne i inne dodatki. Gorzka czekolada jest skarbnicą ważnych składników odżywczych. W 100 gramach tego przysmaku jest aż 228 mg magnezu, 715 mg potasu i 11 g błonnika. Ciemna czekolada zawiera również fosfor i cynk oraz witaminy: A, D, E i z grupy B. Nic więc dziwnego, że naukowcy co chwilę donoszą o zbawiennym wpływie czekolady na nasze zdrowie.

Poprawia nastrój i urodę

Zdaniem naukowców po zjedzeniu czekolady rośnie w mózgu poziom neuroprzekaźników takich jak serotonina i endorfina, przeciwdziałających depresji, zmniejszających podatność na schorzenia układu nerwowego oraz poprawiających nastrój i potęgujących odczuwanie przyjemności. Czekolada zawiera też duże ilości magnezu – pierwiastka przeciwdziałającego stresom. Jednak przysmak ten działa nie tylko na nasz umysł, ale także i ciało. Co zaskakujące czekolada, dzięki zawartym w niej polifenolom, pomaga w zwalczaniu płytki nazębnej i próchnicy. Te same substancje zapobiegają także starzeniu się skóry, nadają jej elastyczność i zapobiegają tworzeniu zmarszczek. Czekolada to zatem doskonały eliksir młodości. Zdaniem naukowców jesteśmy w stanie wydłużyć czas naszego życia nawet o 10 lat prowadząc zdrowy tryb życia, uprawiając sport i zachowując dietę bogatą w przeciwutleniacze, takie jak polifenole z czekolady.

Chroni przed rakiem

Badania wskazują, że zarówno ziarna kakaowca, jaki i sama czekolada bogate są w szereg związków zaliczanych do tzw. antyoksydantów, które można znaleźć w warzywach, herbacie i czerwonym winie. Są to m.in. katechiny, polifenole, procyjanidyny i epikatechina. Związki te mogą chronić komórki przed reaktywnymi formami tlenu. Zespół naukowców z Londynu odkrył, że czekolada zabezpiecza skórę przed niekorzystnym oddziaływaniem promieni UV, a tym samym może zmniejszać prawdopodobieństwo wystąpienia raka skóry. Hamujący wpływ czekolady wykazano także w stosunku do komórek raka jelita grubego. Polega on głównie na ograniczaniu podziałów komórek nowotworowych m.in. poprzez działanie procyjanidyny na biosyntezę poliamin.

Zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu

Naukowcy z Australii wykazali w zeszłym roku, że codzienne spożywanie ciemnej czekolady może zmniejszyć ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu u osób z tzw. zespołem metabolicznym. Ich zdaniem ochronny efekt czekolady wynika z obecności w niej flawonoidów neutralizujących wolne rodniki tlenowe, odpowiadające za uszkodzenie tkanki nerwowej w przebiegu udaru. Inne badania dowodzą, że jedzenie czekolady zapobiega zlepianiu się płytek krwi, które może sprzyjać powstawaniu zakrzepów krwi, a tym samym zawałom serca. Czekolada zawiera ponadto duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, które obniżają poziom LDL, tzw. złego cholesterolu. Obniża także ciśnienie oraz poprawia przepływ krwi poprzez zapobieganie tworzeniu się płytek miażdżycowych w tętnicach. Według Susanna Larsson z Karolinska Institute w Szwecji spożycie 63 g czekolady tygodniowo zmniejszają ryzyko wystąpienia udaru mózgu u mężczyzn o 17 procent.

Działa przeciwbólowo

Profesor Mason i dr Foo z Uniwersytetu w Chicago wykazali, że czekolada łagodzi ból. Z badań przeprowadzonych na szczurach wynika, że u tych, które karmiono czekoladą uczucie bólu ulega stępieniu. Badacze zaobserwowali, że zwierzęta te nie reagują na ból wynikający z podgrzania podłoża klatki żarówkami, choć normalnie chronią się przed poparzeniami podnosząc łapki. Także badania prowadzone na Uniwersytecie Stanu Missouri wykazały, że dieta wzbogacona w kakao, poprzez pozytywny wpływ na zwoje nerwu trójdzielnego, może chronić przed migreną. Czekolada zmniejsza też dolegliwości syndromu napięcia przedmiesiączkowego i łagodzi bole menstruacyjne.

Jak widać czekolada nie dość, że smaczna korzystnie działa również na wiele funkcji naszego organizmu. Należy tylko pamiętać, aby wybierać wysokogatunkowe wyroby, zawierające dużą ilość kakao i przestrzegać zasady - co za dużo to nie zdrowo.

Anna Jasińska

Źródła:

• K.A. Dyer. Chocolate: Good for the Mind, Body & Spirit.Medical Wellness Archives, 2006, 3. Website of Medical Wellness Association.
• R. Kelishadi. Cacao to cocoa to chocolate: healthy food? ARYA Journal, 2005, 1: 28-34.
• P. Mason, H. Foo. Comfort Food: Chocolate, Water Reduce Pain Response To Heat.Journal of Neuroscience, 2009, 29(41). Website of University of Chicago Medical Center
• I. Rodríguez-Ramiro, S. Ramos, E. López-Oliva, A. Agis-Torres, M. Gómez-Juaristi, R. Mateos, L. Bravo, L. Goya, M.A. Martín. Cocoa-rich diet prevents azoxymethane-induced colonic preneoplastic lesions in rats by restraining oxidative stress and cell proliferation and inducing apoptosis. Molecular Nutrition & Food Research, 2011, 55:1895–1899.
• S. Williams, S. Tamburic C. Lally. Eating chocolate can significantly protect the skin from UV light. Journal of Cosmetic Dermatology, 2009, 8: 169-173.