Wyniki takie wykazały nowebadania, które polegają na obliczeniu kosztu energetycznego coraz większego mózgu ludzkiego oraz mózgu naczelnych. Ludzkim przodkom udało się uzyskać wystarczającą ilości energii do wzrostu tego najważniejszego organu, który uzyskał trzy razy więcej neuronów niż mózg małp takich jak goryle, szympansy i orangutany. Jak to się stało? Odpowiedź jest prosta- przodkowie zaczęli gotować- jak donoszą badania opublikowane w Proceedings of the National Academy of Sciences.

"Jeśliludzie jedliby tylko surowe jedzenie, nie pozyskali by wystarczającej ilości kalorii do budowy mózgu, przy tak wysokiej aktywności w ciągu dnia” mówi Suzana Herculano-Houzel, neurolog na Uniwersytecie Federalnym w Rio de Janeiro w Brazylii, która jest ko-autor raportu. "Możemy sobie pozwolić na więcej neuronów, dzięki gotowaniu”. Ludzie mają więcej neuronów w mózgu niż inne naczelne, gdyż średnio około 86 mld, w porównaniu z 33 miliardami neuronów u goryli i 28 mld u szympansów. Chociaż te dodatkowe neurony gwarantują wiele korzyści, ludzki mózg zużywa dodatkowo 20%  więcej energii podczas odpoczynku, w porównaniu z 9% u innych naczelnych. Od dawna zagadką było skąd przodkowie uzyskali dodatkową energię, aby rozwinąć umysły.

Pierwsza odpowiedź na to pytanie zrodziła się w roku 1990, gdy prymatolog Richard Wrangham z Harvard University zaproponował, że mózg wczesnych ludzi zaczął się szybko rozwijać 1,6- 1,8 miliona lat temu u naszego przodka Homo erectus. Ludność ta nauczyła się jak piec mięso i przygotowywać warzyw korzeniowe i bulwiaste nad ogniem. Gotowanie, jak twierdzi Wrangham, skutecznie przetwarza jedzenie, dzięki czemu jest ono łatwiej i bardziej efektywniej przyswajane. Od tego czasu Wranghami jego współpracownicy wykazali w badaniach laboratoryjnych na gryzoniach i pytonach, że zwierzęta te osiągają większe rozmiary, w szybszym tempie, gdy jedzą gotowane mięso zamiast mięsa surowego. Na strawienie gotowanego mięsa potrzeba mniej energii niż na trawienie mięsa surowego.

W nowychbadaniach dotyczących tej hipotezy Herculano-Houzel i  Karina Fonseca-Azevedo,  neurolog z National Institute of Translational Neuroscience w São Paulo w Brazylii, postanowili sprawdzić, czy dieta oparta na surowej żywności bez wprowadzenia limitów na produkty spożywcze ma wpływ na tak duży mózg i czy organ ten może rosnąć.

Po pierwsze,liczyli oni ilość neuronów w mózgu 13 gatunków naczelnych (i ponad 30 gatunków ssaków). Naukowcy odkryli dwie rzeczy: po pierwsze, że wielkość mózgu jest bezpośrednio związana z liczbą neuronów w mózgu, a po drugie, że liczba neuronów jest bezpośrednio skorelowana z ilości energii  potrzebnej do zasilania mózgu.

Po skorygowaniu względnejmasy ciała, obliczyli, ile godzin dziennie zajęłoby spożywanie odpowiedniej dla rozwoju mózgu ilości kalorii pochodzącej tylko z surowej żywności. Okazało się, że zajęłoby to 8,8 godziny dla goryli; 7,8 godziny dla orangutanów; 7,3 godziny dla szympansów, oraz 9,3 godziny dla naszego gatunku, H. sapiens.

Liczby tepokazują, że istnieje górna granica tego, ile energii mogą uzyskać naczelne z diety opartej na nieprzetworzonej żywności, mówi Herculano-Houzel. Dieta małp w naturze różni się od współczesnej "surowej diety", w którym ludzie mogą uzyskać wystarczające ilości kalorii z przetwarzania surowego jedzenia przez dodanie białka i innych składników odżywczych. W naturze,  małpy nie mogą rozwinąć większego mózgu, chyba że zmniejszyłoby się ich rozmiary ciała. Dzieje się tak ponieważ nie mogą przekroczyć limitu zjadanych kalorii w ciągu 7-8 godzin dziennie. Ludzie natomiast, przekroczyli tę granice przez gotowanie. "Powodem, dla któregomamy więcej neuronów niż jakiekolwiek inne zwierzę jest fakt, że gotowanie doprowadziło do jakościowej zmiany spożywanego pokarmu co było krokiem do zwiększenia wielkości mózgu”, mówi Herculano-Houzel. "Gotowanie pozwoliłoobejść ograniczenia, ile składników odżywczych możemy zjeść w ciągu dnia."

Według Herculano-Houzela"Goryle są skazane na ograniczenia, związane z tym ile mogą zjeść w ciągu dnia; a orangutany tkwią tam gdzie H. erectus byłby utknął, gdyby nie wynaleziono gotowania," mówi. "Im więcej o tym myślę, tym większy mam szacunek dla własnej kuchni."

Ludzki mózg mimo, że rozwinięty znacznie bardziej niż u innych gatunków stanowi jedynie 2% masy ciała a jego odpowiednie odżywienie i dotlenienie jest niezbędne dla pracy umysłowej i normalnego funkcjonowanie reszty organizmu. Dodatkowe badania wykazały, że 20% spożywanego przez pokarmu i tyle samo dostarczonego tlenu do swojej prawidłowej pracy wykorzystuje właśnie mózg. Oczywiście nie wolno zapominać, że niezbędne procesy metaboliczne zachodzą w neuronach za sprawą glukozy. Nie należy więc ignorować potrzeb organizmu, który zawsze będzie zaniedbywał inne przemiany metaboliczne na rzecz prawidłowego funkcjonowania i odżywienia mózgu.

Marta Kikowska

Źródło:

http://news.sciencemag.org