Tematem pierwszego posiedzenia Rady będzie strategia i kierunki rozwoju sektora B + R (badań i rozwoju) w budowie nowoczesnego państwa.

Koncepcja integracji europejskiej, polegająca m.in. na połączeniu gospodarek narodowych, zakładała stworzenie w Europie obszaru gospodarczego, który mógłby konkurować z najbardziej rozwijającymi się gospodarkami świata, szczególnie Stanów Zjednoczonych i Japonii. Jednak zmieniająca się ostatnio sytuacja gospodarcza na świecie, polegająca głównie na jej globalizacji oraz pojawienie się w Unii Europejskiej barier spowalniających jej wzrost, wymusiła konieczność ponownego określenia celów strategicznych Unii oraz sposobów ich realizacji. Strategia Lizbońska, którą Rada Unii Europejskiej przyjęła w marcu 2000 r., stanowi najważniejszy program społeczno-gospodarczy UE. Wytycza on kierunki rozwoju UE oraz określa konieczność stworzenia do 2010 r. na terytorium Europy najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki na świecie, opartej głównie na wiedzy, zdolnej do trwałego rozwoju, tworzącej większą ilość lepszych miejsc pracy oraz charakteryzującą się większą spójnością społeczną. Realizacja celów skupi się na działaniach w obrębie czterech kluczowych obszarów:

innowacyjności (gospodarka oparta na wiedzy),

liberalizacji rynków (telekomunikacji, energii, transportu oraz rynków finansowych),

przedsiębiorczości,

spójności społecznej.

Nie da się osiągnąć tego zadania bez współudziału sfery badań i rozwoju. Są to wyzwania, które z chwilą naszego przystąpienia do Unii, dotyczą także Polski. W czerwcu 2003 r. Komisja Europejska opublikowała dokument pt. "Inwestycje w badania: plan działań dla Europy", który precyzuje sposób dojścia do poziomu nakładów na B + R równego 3% Produktu Krajowego Brutto (przez ostatnie 10 lat finansowanie działalności B + R ze środków pozabudżetowych kształtowało się na poziomie 0,3% PKB). Wzrost nakładów na działalność badawczą i rozwojową nie wystarczy jednak do osiągnięcia poziomu wskazanego przez Strategię Lizbońską. Konieczna jest restrukturyzacja zaplecza B+ R tak, aby lepiej dopasować ją do potrzeb gospodarki. Musi też nastąpić reforma systemu finansowania badań naukowych, polegająca m.in. na zwiększeniu powiązania sfery B + R z gospodarką. Wstępne analizy dotyczące osiągnięcia celów Strategii Lizbońskiej w Polsce wymagają trzykrotnego zwiększenia nakładów budżetowych oraz aż siedmiokrotnego zwiększenia nakładów pozabudżetowych na badania i rozwój do 2010 r. Są to plany i zadania bardzo ambitne i trudne do osiągnięcia. Proponowanymi narzędziami, mogącymi ułatwić wzrost nakładów pozabudżetowych są:

odpowiednie instrumenty motywacyjne dla przedsiębiorstw,

kapitał wysokiego ryzyka (fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, fundusze venture capital oraz fundusze seed capital),

wprowadzenie właściwego otoczenia instytucjonalno-naukowego biznesu (Centra Zaawansowanych Technologii, Centra Doskonałości),

restrukturyzacja Jednostek Badawczo-Rozwojowych czyli:

   a)   ograniczenie liczby państwowych Jednostek Badawczo-Rozwojowych,    b)   zmniejszenie ich rozdrobnienia i zwiększenie potencjału badawczego poprzez różne formy ich konsolidacji,    c)   zmianę struktury organizacyjnej i własnościowej JBR,    d)   umożliwienie zespołom pracowniczym JBR partycypacji we własności prywatnej. W realizacji Strategii Lizbońskiej przez Polskę może wydatnie pomóc udział w programie Foresight, realizowanym z inicjatywy Ministra Nauki, a koordynowanym przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji i prowadzonym we współpracy z Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Foresight to przedsięwzięcie upowszechnione w świecie w latach 90. XX wieku, mające na celu wskazanie i ocenę przyszłych potrzeb, szans i zagrożeń związanych z rozwojem społecznym i gospodarczym oraz przygotowaniem odpowiednich działań wyprzedzających z dziedziny nauki i techniki. Wyniki Foresight informują decydentów o nowych tendencjach rozwojowych, pomagają uzgodnić scenariusze rozwoju, pozwalają na zharmonizowanie działań partnerów społecznych (rządu, środowisk naukowych i przemysłowych, małych i wielkich firm, sektorów gospodarki). Polski program Foresight uruchomiony został w IV kwartale 2003 r., a polem badawczym było "Zdrowie i Życie". W prace nad projektem Foresight zostali włączeni m.in. naukowcy z Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności. Zakończenie Narodowego Programu Foresight przewiduje się na koniec 2006 r. To oczywiście tylko niewielki zarys problemów, jakie będą przedmiotem troski i prac Rady Rozwoju Nauki i Technologii.