Decyzje dotyczące bezpieczeństwa GMO w skali europejskiej podejmowane są przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), który przeprowadza własne oceny naukowe. Dzięki nowym działaniom państwa członkowskie, interesariusze i ogół społeczeństwa mają zyskać pewność, że decyzje Wspólnoty opierają się na ocenach naukowych o wysokiej jakości, które chronią zarówno zdrowie człowieka, jak i środowisko. Propozycje krytykowano zarówno za brak zdecydowania, jak i za zagrożenie dla niezależności EFSA. Komisja proponuje, aby zachęcić EFSA do pełniejszej współpracy z krajowymi instytucjami naukowymi na etapie oceny naukowej, z myślą o wyeliminowaniu ewentualnych rozbieżności w opiniach naukowych panujących w państwach członkowskich. Szereg krajów odrzuciło decyzje UE w sprawie GMO, a Słowacja i Austria są kolejnymi państwami, które ogłosiły niedawno wprowadzenie krajowych zakazów dotyczących niektórych GMO. W Luksemburgu, w Niemczech, we Francji, w Grecji, w Polsce i na Węgrzech również istnieją krajowe zakazy odnoszące się do GMO zatwierdzonych na szczeblu wspólnotowym. Komisja chce także zachęcić EFSA do bardziej szczegółowego uzasadniania opinii w sprawie poszczególnych wniosków w przypadku, gdy nie podziela on naukowych zastrzeżeń zgłoszonych przez władze krajowe. Ponadto Komisja zobowiązuje się do "pełnego wykorzystania swych kompetencji regulacyjnych przewidzianych w podstawowym prawodawstwie w celu określenia ram prawnych, w których prowadzona będzie ocena EFSA". EFSA będzie również poproszony o bardziej wyraźne odniesienie się w ocenie ryzyka do potencjalnych długofalowych skutków i zagadnień bioróżnorodności. Na etapie podejmowania decyzji Komisja zajmie się w przyszłości konkretnymi zagadnieniami zidentyfikowanymi w ocenie ryzyka lub wskazanymi przez państwa członkowskie, poprzez wprowadzenie do projektów decyzji proporcjonalnych środków zarządzania ryzykiem na zasadach indywidualnych. Jeśli w opinii Komisji obserwacje państwa członkowskiego poruszają ważną kwestię naukową niewłaściwie rozwiązywaną przez EFSA, Komisja rozważy także zawieszenie procedury i przekazanie tej kwestii do dalszego zbadania. Według EuropaBio, europejskiego stowarzyszenia przemysłu biotechnologicznego, działania zaproponowane przez Komisję stwarzają ryzyko "upolitycznienia" ustanowionego niezależnego procesu oceny bezpieczeństwa prowadzonego przez EFSA, opartego na podstawach naukowych. - Wszelkie polityczne ingerencje w ocenę naukową, która powinna być niezależna, mogą jedynie nadwyrężyć zaufanie publiczne do europejskiego systemu bezpieczeństwa żywności. Jakikolwiek ruch, który podważa niezależność naukową EFSA wpłynie też negatywnie na zaufanie konsumentów we wszystkich aspektach bezpieczeństwa żywności, a rozwiązanie tego właśnie problemu było przecież celem utworzenia EFSA - powiedział Simon Barber, dyrektor jednostki biotechnologii roślin w EuropaBio. Natomiast międzynarodowa organizacja na rzecz ochrony środowiska Greenpeace przychylnie przyjęła zobowiązanie Komisji do zajęcia się dostrzeganymi niedociągnięciami politycznymi, ale stwierdziła, że proponowane zmiany nie idą wystarczająco daleko. - Komisja Europejska wykonała dobry ruch dążąc do usprawnienia oceny ryzyka związanego z GMO w UE - stwierdził Eric Gall, dyrektor Greenpeace zajmujący się polityką EU w sprawie GMO. - Musi jednak zapewnić, że do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności będą bezpośrednio odnoszone obowiązkowe wytyczne regulujące ocenę ryzyka związaną z GMO. Dr Gall wezwał również do zawieszenia procesu dopuszczania GMO do czasu dokonania tej zmiany i zaapelował o ponowne rozważenie wcześniejszych opinii EFSA na temat GMO. W nadchodzących miesiącach Komisja zamierza przedyskutować swe propozycje z państwami członkowskimi i EFSA.

Źródło: CORDIS