Nagroda pieniężna UE w wysokości 1 miliona euro będzie podzielona między trzy zwycięskie zespoły.

Zdaniem niemieckiej minister ds. badań naukowych i edukacji, Annette Schavan, nagrody te stały się "swoistą Europejską Nagrodą Nobla". Minister dokonała prezentacji laureatów wspólnie z komisarzem ds. nauki i badań naukowych UE, Janezem Potočnikiem, który określił te nagrody mianem "Europejskich Oskarów Naukowych".

Dzięki zwycięskiemu projektowi o nazwie APOPTOSIS znacznie zwiększył się stopień poznania apoptozy (programowanej śmierci komórek), która - jak się oczekuje - przyczyni się do powstania przyszłych metod leczenia raka i AIDS. Zespół tworzą naukowcy z Austrii, Danii, Francji, Niemiec, Włoch i Szwecji.

Nadmierna apoptoza jest jedną z przyczyn wylewu i zawałów mięśnia sercowego, jak również chorób dziedzicznych i AIDS. Natomiast niedostateczna apoptoza jest jedną z cech charakterystycznych raka i może powodować zarówno oporność na chemioterapię, jak też nieskuteczność innych metod leczenia.

Wyniki tego projektu są ważne dla osób badających sposób, w jaki dochodzi do śmierci komórki. Na opracowania tego zespołu powoływano się już ponad 50000 razy w innych publikacjach.

W ramach projektu HYDROSOL, jednego z trzech uhonorowanych Nagrodą Kartezjusza za wzorcowe osiągnięcia, opracowano metodę pozyskiwania wodoru w procesie rozpadu cząsteczek wody z wykorzystaniem energii słonecznej. Osiągnięte rezultaty mogą umożliwić przyjazne dla środowiska wytwarzanie wodoru do celów energetycznych.

System stereoskopowy wysokich energii (High Energy Stereoscopic System - HESS) zrewolucjonizował istniejące techniki obserwacji astronomicznych oraz poszerzył zakres wiedzy i pojęcia o Drodze Mlecznej i przestrzeni poza nią. System ten obejmuje cztery teleskopy zbudowane i obsługiwane w Namibii przez konsorcjum partnerów europejskich i afrykańskich. W projekcie bierze udział około 100 naukowców z Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Polski, Czech, Armenii, Republiki Południowej Afryki i Namibii.

Laureatów wyłoniono spośród 13 projektów nominowanych przez jury pod przewodnictwem Claudie Haigneré, byłej francuskiej minister oraz byłej astronautki Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).