W tym roku, już po raz osiemnasty Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) wyróżniła najwybitniejszych polskich naukowców w czterech obszarach: nauk humanistycznych i społecznych, nauk przyrodniczych i medycznych, nauk ścisłych oraz nauk technicznych. Wśród laureatów znaleźli się profesorowie: Jerzy Strzelczyk (Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza), Andrzej Koliński (Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego), Józef Barnaś (Instytut Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza) oraz Bogdan Marciniec (Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza).

W tegorocznej edycji konkursu w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych wyróżniony został, otrzymując nagrodę w wysokości 200 tysięcy złotych, profesor dr hab. Andrzej Koliński z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie i zastosowanie w praktyce unikatowych metod przewidywania struktury przestrzennej białek.

Na szczególne zainteresowanie zasługuje opracowana przez profesora Kolińskiego, nowatorska metoda modelowania struktury białek oraz jej zastosowanie do przewidywania ich struktury, dynamiki i termodynamiki. Innowacyjne podejście opiera się na połączeniu bardzo wydajnych modeli mezoskopowych z klasyczną mechaniką molekularną, co umożliwia konstruowanie dokładnych struktur na poziomie atomowym. Technika ta, posiada również potencjalnie szersze zastosowanie obejmujące wspomagane komputerowo projektowanie leków, nakierowanych nie tylko na pojedyncze białka, ale również na ich kompleksy.

Przyznawane rok rocznie nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej są przez wielu badaczy traktowane bardzo prestiżowo - zawsze wywołują żarliwe dyskusje w polskim środowisku naukowym. Otrzymują je wybitni uczelni, którzy w przeciągu ostatnich 4 lat mieli znaczący wpływ na osiągnięcia i odkrycia stanowiące istotny wkład w postęp cywilizacyjny naszego kraju oraz zapewniające Polsce miejsce w nauce światowej. Tym ważniejsze jest docenienie przez FNP postępu polskiej bioinformatyki - szczególnie w dziedzinie modelowania molekularnego.

Bardzo cieszę się, że w tak prestiżowym plebiscycie, jakim są nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w tym roku została doceniona właśnie bioinformatyka. Niewielu, bowiem ludzi w Naszym kraju zdaje sobie sprawę z tego, jakie sukcesy odnoszą Polacy na w zakresie modelowania molekularnego – powiedział Serwisowi Biotechnologicznemu tegoroczny laureat nagrody FNP, profesor Andrzej Koliński – A są to sukcesy naprawdę imponujące. W 2006 roku, w międzynarodowym, prestiżowym, konkursie modelowania struktur przestrzennych białek - CASP (Critical Assessment of techniques for protein Structure Prediction), wśród grona najlepszych znalazły się aż 3 zespoły badawcze z Polski. Ten fakt świadczy o wielkim potencjale polskiej bioinformatyki. Możemy bez kompleksów konkurować z naukowcami ze Stanów Zjednoczonych, mimo uboższego zaplecza technologicznego.
To, że nagroda FNP w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych przypadła w udziale bioinformatykowi świadczy również o innej, wyjątkowo istotnej kwestii. Pokazuje nam mianowicie, jak istotne w obecnych czasach jest interdyscyplinarne podejście do nauki. Różnorodność biologiczna białek jest tak wielka, że nie jesteśmy w jej poznać za pomocą klasycznych metod badawczych – tu przychodzi z pomocą bioinformatyka. Trzeba zawsze być otwartym, bowiem z pozoru odmienne dziedziny nauki są bliżej siebie niż nam się to może wydawać – dodaje profesor Koliński.


Profesor dr hab. Andrzej Koliński, z wykształcenie chemik. W swoich pracach badawczych zajmuje się głównie chemią fizyczną makromolekuł, biofizyką teoretyczną, biologią obliczeniową i bioinformatyką.
Absolwent Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego (1974). Na tej uczelni uzyskał też doktorat (1979) i habilitację (1988). Od 1989 roku profesor na Wydziale Chemii UW. Od 1998 roku kieruje Pracownią Teorii Biopolimerów (http://biocomp.chem.uw.edu.pl> biocomp.chem.uw.edu.pl ).
W latach 1985-89 był Visiting Associate Professor w Washington University w Saint Louis. Następnie przez 9 lat pracował, a przez 6 lat był profesorem w The Scripps Research Institute w Kalifornii. Jako profesor prowadził także badania w Donald Danforth Plant Science Center (1999-2002) oraz Center of Excellence in Bioinformatics na Uniwersytecie w Buffalo (2002-2003). Od 2004 roku jest profesorem stowarzyszonym z L.H. Baker Center for Bioinformatics and Bilogical Statistics na Uniwersytecie Stanowym w Iowa. W latach 1995-1999 był badaczem międzynarodowym Instytutu Howarda Hughesa.
Autor i współautor ponad 190 prac naukowych. Recenzent wiodących czasopism naukowych z dziedziny biologii molekularnej, bioinformatyki, biofizyki i chemii fizycznej (m.in. Proceedings of the Academy of Sciences USA, Journal of Molecular Biology, Biophysical Journal, Bioinformatics, Proteins, Protein Engineering, Biopolymers, Journal of Chemical Physics, Journal of Physicsl Chemistry, Macromolecules). W 2008 roku otrzymał Medal Jana Zawidzkiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego.