Wygląda na to, że C. elegans w przeciwieństwie do ssaków, stworzył z większym rozmachem zabezpieczenia dla swoich telomerów. Odkrycie to może stać się przełomowe w zrozumieniu procesu starzenia i procesu powstawania nowotworów. Naukowcy wykazali, że w odróżnieniu od ssaków, których końce chromosomów są bogate w zasady guaninowe (pojedyncza nić składająca się z sekwencji TTAGGG o długości 150bp), telomery C. elegans "zaopatrzone" są w liczne cytozyny. Utrzymanie liniowej struktury chromosomów jest istotne dla każdego zwierzęcia, aby mogło przeżyc. Utrata telomerów może doprowadzić do fuzji chromosomu. Jeżli to nastąpi, rozdział chromosomów do potomnych komórek będzie następował przypadkowo, doprowadzając do genomowej niestabilności- głównej przyczyny raka. Normalnie telomery wraz z podziałem komórek ulegają skróceniu, tym samym są czymś w rodzaju zegara komórkowego odliczającym wiek komórki: w krytycznym momencie skrócenia sekwencji telomerowej, komórka umiera. Jednakże, w przypadku nowotworów, zegar komórki jakby cofał się- telomery wydłużają się, komórki stają się nieśmiertelne. U ssaków okazuje się, że dwa telomerowe końce niczym się nie różnią, u C. elegans'a jeden zbudowany jest podobnie jak u ssaków, natomiast sekwencja drugiego jest inna -jak wyżej wspomniano bogata w sekwencje C. Badacze zidentyfikowali u robaka również dwa białka, które wiążą się zarówno z ogonami C jak i G. U organizmu tego nie wykryto żadnego białka pojawiającego się przy nieprawidłowościach telomerów. Oprócz tego występujące białka są stosunkowo podobne do tych będących w ssaczych komórkach. Fakty te świadczą o tym, że owe proteiny są częścią maszynerii regulującej długość telomerowych ogonów C- lub G. Badania nad C. elegans umożliwiają relatywnie tanią analizę całego genomu w kilka miesięcy. Takie same doświadczenia przeprowadzone na ludzkich komórkach prawdopodobnie zabrałyby lata a koszty byłyby ok. 10-krotnie większe. Na razie celem naukowców jest całkowite przebadanie systemu u C.elegansa a dopiero później przedłożenie odkrycia na ludzki układ. Być może badania na C. elegans pozwolą na wykrycie różnic m.in. w procesie replikacji telomerów, a także odnalezienie odpowiedzi na liczne pytania związane z ludzkimi komórkami. Jedno z nich się narodziło wraz z dokonanym odkryciem: czy ogony C są unikalne tylko dla robaków? Jeszcze przedwczesny jest wyrok, że sekwencje poli(C) nie występuja w komórkach ludzi. Być może zostaną w pewnych okolicznościach wykryte. Jeśli się dowiemy jak one powstawały i jak są utrzymywane, wiedzę tę będzie można wykorzystać np. do stworzenia terapii nowotworowej.


Gina Kirchweger "How worms protect their chromosomes: thereby hangs a surprising tail" Eurekalert