Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Fałszywe wspomnienia – fenomen neurobiologii zgłębiony?
Zjawisko fałszywych wspomnień jest znanym od lat fenomenem neurobiologii, podobnie jak możliwość ich wszczepiania. W ostatnim czasie naukowcom udało się zgłębić wiedzę na temat tego zjawiska, wszczepiając fałszywe wspomnienia myszom i obserwując zmiany zachodzące w mózgu.

Każdy zdrowy człowiek posiada w swojej pamięci tak zwane fałszywe wspomnienia. Jest to zjawisko polegające na bardzo silnym odczuciu, że dane wspomnienie jest efektem prawdziwego zdarzenia czy sytuacji, pomimo, że takie nie miało miejsca. Tym fenomenem, potwierdzonym w licznych badaniach psychologicznych i socjologicznych, tłumaczy się na przykład niektóre przypadki, kiedy ofiara lub świadkowie przestępstwa zeznają w sądzie w najgłębszym przekonaniu, że rozpoznają oskarżonego, chociaż niebawem wykluczają to badania genetyczne.

Potwierdzonym jest też fakt możliwości wszczepiania takich fałszywych wspomnień, czyli „wchłaniania” ich do mózgu danej osoby pod wpływem odpowiednich działań, na przykład silnych sugestii.

Tymczasem naukowcy z Massachusetts Institute of Technology (MIT) zrealizowali badania na zwierzętach, które jednoznacznie potwierdziły możliwość wszczepiania fałszywych wspomnień poprzez aktywację obszaru mózgu, jakim jest hipokamp. Odpowiada on między innymi za przywoływanie wspomnień prawdziwych. W celu pełnego zobrazowania zmian zachodzących w mózgach myszy naukowcy zastosowali techniki optogenetyczne, pozwalające na selektywną obserwację i aktywację komórek pod wpływem światła.

Pierwsze badania zostały przeprowadzone już w ubiegłym roku i dowiodły, że proces tworzenia i przywoływania wspomnień wymaga aktywacji odpowiednich komórek hipokampa.

Doświadczenia wykorzystują modyfikowane myszy, których komórki hipokampa produkują rodopsynę kanałową – białko aktywujące neurony, pod wpływem światła. Dodatkowa zmiana polega na takiej modyfikacji genu kodującego rodopsynę kanałową, by białko było wytwarzane w komórce podczas aktywacji genu c‑fos – markera procesu zapamiętywania.

Realizacja nowego eksperymentu naukowców z MIT polegała w uproszczeniu na umieszczeniu myszy w miejscu A, gdzie podczas poznawania i zapamiętywania komórki pamięci, zgodnie z oczekiwaniami, wytwarzały rodopsynę kanałową. Następnego dnia myszy były przenoszone do zupełnie odmiennego miejsca B. Tam na myszy działano łagodnym bodźcem szokowym w postaci impulsu elektrycznego. Dodatkowo, za pomocą światła, aktywowano komórki hipokampa odpowiadające za wspomnienie o miejscu A. Wreszcie trzeciego dnia myszy umieszczano ponownie w miejscu A, gdzie pomimo braku bodźca stresowego, obserwowano u zwierząt silny stan lękowy – efekt wszczepionego fałszywego wspomnienia o miejscu A poprzez aktywację światłem komórek hipokampa.

Co więcej, udało się wykazać, że moc fałszywego wspomnienia może być większa niż w przypadku wspomnienia prawdziwego. Okazało się bowiem, że myszy bez aktywacji fałszywego wspomnienia miejsca A bały się znacznie mniej po ich ponownym umieszczeniu w miejscu B, gdzie działało wspomnienie prawdziwe związane z bodźcem stresowym.

Wyniki eksperymentu potwierdziły również, że miejsce i mechanizm neurologiczny powstawania wspomnień fałszywych oraz prawdziwych są takie same. Podejrzewa się, że może tłumaczyć to obserwowaną u niektórych osób trudność w odróżnianiu zdarzeń realnych od tych, które są wytworem wyobraźni.

Pojawiły się głosy krytyczne wobec opublikowanych wyników, ponieważ zdaniem niektórych nie wszczepiono fałszywego wspomnienia, a raczej dokonano modyfikacji w pamięci zwierząt o prawdziwym wydarzeniu. Tym nie mniej zespół z MIT wynikami swoich badań wzbudził ogromne zainteresowanie na całym świecie. I chyba nie powinno to dziwić, skoro dalsze, zapowiadane badania naukowców wydają się szukać odpowiedzi na dylematy rodem z filmów science‑fiction.

Źródła

www.sciencedaily.com (30.07.2013)

KOMENTARZE
news

<Październik 2025>

pnwtśrczptsbnd
29
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
1
2
Newsletter