Konferencję rozpoczęła Pani Profesor Alicja Przyłuska-Fiszer (AWF Warszawa), która w swym wystąpieniu prezentowała reguły rzetelności naukowej, omawiała wartości etosu badacza, zasady współpracy w zespołach badawczych i publikacji wyników badań. Zwróciła również uwagę, iż w dobie rozwoju Internetu nie można tracić czujności i należy dbać o ochronę własności intelektualnej. Przedstawione zostały najbardziej aktualne i właściwe procedury recenzyjne projektów i prac badawczych oraz metody zabezpieczania wyników badań i danych.
Kolejni prelegenci, w swoich wystąpieniach skupiali się głównie na regulacjach badań naukowych w biomedycynie, podkreślali wagę właściwego uregulowania prawnego działań związanych zwłaszcza z eksperymentem medycznym, który: „jest niezbędny w naukach medycznych. Obowiązujące regulacje prawne pozwalają jednak na stwierdzenie, iż problematyka eksperymentu wymaga ciągłych zmian w tym zakresie. Należy również zwrócić uwagę na problematykę dotyczącą eksperymentu genetycznego, który nie został uregulowany w prawie polskim” – apelowali przedstawiciele środowisk medycznych z Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Prawdą jest, iż „najlepiej uregulowane są badani kliniczne bo tu jest biznes” – przyznała Pani doktor Joanna Różyńska z AWF w Warszawie. Jednak, co z regulacjami etycznymi określającymi pryncypia eksperymentu naukowego, czy ogólnie rzecz biorąc badań naukowych? Kolejnym tematem przewodnim były problemy związane z łamaniem zasad dobrej praktyki badawczej, konflikty interesów, jakie mogą wystąpić w badaniach naukowych. Pani doktor Weronika Chańska z Collegium Medicum (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie) omówiła, często pomijane w praktyce, strategie stosowane w celu zmniejszania negatywnego wpływu powstałych konfliktów na pracę badawczą naukowców oraz firm zaangażowanych w badania, a Pani doktor Renata Rasińska z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu przedstawiła niezwykle interesujące wyniki badań, które zostały przeprowadzone na grupie studentów studiujących kierunki medyczne. Badania dotyczyły opinii studentów na temat etycznych aspektów prowadzenia badań naukowych. iż „Dyskusje na temat badań naukowych w gronie młodych ludzi są szczególnie ważne, ponieważ powinni oni umieć projektować badania pod kątem lojalności w stosunku do badanych. Wartościowe badania naukowe projektowane i wykonywane przez wyedukowanych w duchu etycznych zasad ludzi będą służyły zarówno dobru nauki jak i ogółu. Poznanie zasad bioetyki jest więc bardzo potrzebne młodym ludziom, ponieważ przyczynia się do ich krytycznego spojrzenia na wszystkie działania związane z nie tylko z badaniami naukowymi, ale także później w pracy zawodowej, albowiem przedmiotem ich przyszłej pracy jest właśnie człowiek” – przyznała autorka badań.
Konferencja zakończyła sesja plenarna podczas której przedstawiciele licznych uczelni medycznych oraz ośrodków naukowo-rozwojowych dyskutowali na temat zadań komisji ds. etyki badań naukowych.
Podczas rozmów z uczestnikami Konferencji, okazało się, iż tego rodzaju przedsięwzięcia są niezwykle potrzebne, gdyż rozwój technologii sprzyja prowadzeniu coraz większej liczby badań naukowych „a bez precyzyjnie określonych zasad uregulowanych prawnie nie możemy wciąż brnąć na oślep, dlatego takich konferencji powinno być znacznie więcej” – przyznała jedna z uczestniczek Konferencji.
Anna Staszewska
KOMENTARZE