Główną przyczyną śmierci w przypadku choroby nowotworowej są przerzuty komórek nowotworowych od innych organów ciała, czyli tzw. nowotwory wtórne. Odpowiadają one za 90% zgonów osób chorych na raka. O ile nowotwory pierwotne mogą być leczone z zastosowaniem m.in. chemio- lub radioterapii i/lub usuwane podczas zabiegu operacyjnego, o tyle w przypadku przerzutów do kości lub organów takich jak mózg, wątroba czy płuca najczęściej lekarze nie są w stanie zbyt wiele zrobić. Powstrzymywanie przerzutów lub ich efektywne leczenie jest obecnie największym wyzwaniem medycyny. Gdyby wyeliminować ten problem, rak rzeczywiście mógłby stać się praktycznie wyleczalną chorobą.

W ostatnim czasie naukowcyz Hyperbaric Biomedical Research Laboratory z University of South Florydapod kierownictwem doktora Dominica D'Agostino zaobserwowali zwiększenie przeżywalności myszy z rozsianym nowotworem przy zastosowanie dwóch nietoksycznych terapii adjuwantowych tzn.: diety ketogenicznej (niskowęglowodanowej) oraz tlenoterapii hiperbarycznej. Inspiracją do badań była hipoteza, że rak jest chorobą metaboliczną, sformułowana przez profesora Thomasa Seyfrieda z Boston College.

W badaniach u myszy z zaawansowanym rakiem stosowano standardową dietę bogatą w węglowodany lub dietę ketogeniczną, w której ilość węglowodanów jest ograniczona. Dodatkowo wszystkie zwierzęta poddawano tlenoterapii hiperbarycznej, umożliwiającej zwiększenie transportu tlenu do wszystkich komórek ciała.

Dieta ketogeniczna zaliczana jest do diet niskowęglowodanowych. Taki sposób żywienia prowadzi do stanu tzw. ketozy, kiedy to organizm jako źródła energii używa wyłącznie kwasów tłuszczowych i związków ketonowych, a nie glukozy. Normalne, zdrowe komórki łatwo przystosowują się do korzystania z ciał ketonowych jako paliwa. Komórki nowotworowe nie są już tak „elastyczne”. Nie potrafią przełączyć się na inne źródło energii i z chwilą odcięcia dostaw glukozy giną. Innym czynnikiem warunkującym rozwój komórek nowotworowych jest tlen. Dowiedziono, że niedotlenienie komórek może promować wzrost guza i stymulować tworzenie przerzutów. Aby temu zapobiec naukowcy proponują tlenoterapię hiperbaryczną polegającą na oddychaniu 100 procentowym tlenem w warunkach podwyższonego ciśnienia, kiedy to tlen może przenikać tam, gdzie w normalnej sytuacji nie ma szans się przedostać, czyli np. do komórek nowotworowych.

„Zastosowanie połączenia diety ketogenicznej i tlenoterapii hiperbarycznej nie tylko chroni zdrowe tkanki, lecz również uszkadza komórki nowotworowe” – twierdzi D'Agostino

Badacze zaobserwowali, że zarówno zastosowanie diety ketogenicznej, jak i tlenoterapii spowalnia rozwój nowotworu, co więcej u myszy, u których zastosowano obie metody średnia długość życia jest aż o 78% większa, niż u zwierząt karmionych produktami bogatymi w węglowodany i nie poddawanych terapii tlenowej.

„Nasze badanie wskazują, że włączenie tej niedrogiej, nietoksycznej metody do aktualnych standardów leczenia może przyczynić się do znacznej poprawy wyników pacjentów z zaawansowanym rakiem" – podkreśla D'Agostino.

Obecnie zespół D'Agostino we współpracy z doktorem Seyfried’em i innymi naukowcami zmierza do potwierdzenia sformułowanych teorii podczas badań klinicznych z udziałem ludzi.

Anna Jasińska

Źródło:

• A.M. Poff, C. Ari, T.N. Seyfried and D.P. D'Agostino. The Ketogenic Diet and Hyperbaric Oxygen Therapy Act Synergistically to Prolong Survival in Mice with Systemic Metastatic Cancer. PLOS ONE, June 5, 2013: http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0065522
• http://www.eurekalert.org/pub_releases/2013-06/uosf-nct060313.php