Grupa prof. Susanne Wolf z Centrum Medycyny Molekularnej Max-Delbrück w Berlinie wykazała niesłychaną – mogłoby się wydawać – zależność między długotrwałą antybiotykoterapią a zahamowaniem tworzenia nowych neuronów w mózgu. Doświadczenie przeprowadzono na dorosłych myszach poddanych ekstremalnej antybiotykoterapii przez okres siedmiu tygodni. Po tym czasie ilość neuronów tworzonych w hipokampie spadła o 40% w stosunku do myszy nie traktowanych antybiotykami. Myszy po antybiotykoterapii wypadały też gorzej w testach pamięciowych. Efekt ten był odwracalny, kiedy po zakończeniu terapii myszy poddawano ćwiczeniom pamięciowych (bieganiu w kółku) lub podawano probiotyk – preparat zawierający „pożyteczne bakterie”, przywracający funkcjonowanie naturalnej flory bakteryjnej, która na skutek długiej antybiotykoterapii ginie.

Co ważne, badacze zaobserwowali istotne fluktuacje w ilości określonego typu komórek układu immunologicznego – monocytów Ly6C^hi. Na skutek antybiotykoterapii liczba monocytów istotnie malała, zaś po ćwiczeniach pamięciowych lub podaniu probiotyku ich liczba wzrastała. Dodatkowo, przeniesienie monocytów pobranych od myszy kontrolnych do myszy poddanych antybiotykoterapii także przynosiło efekt podobny do probiotyku – czyli odnowienie neurogenezy. Co ciekawe, neurogeneza osłabiona antybiotykoterapią nie ulegała zmianie na skutek tzw. transferu flory jelitowej (ang. fecal transplant) od myszy kontrolnych – co jest pewną niespodzianką w kontekście wielu doniesień ukazujących przywrócenie funkcjonowania flory jelitowej po takim zabiegu.

Poprawne funkcjonowanie i skład flory jelitowej okazują się mieć kolosalne znaczenie dla całego organizmu człowieka za pośrednictwem modulacji naszego układu immunologicznego, w tym monocytów Ly6C^hi, a także limfocytów T_reg. Znajduje to swoje odzwierciedlenie nie tylko w neurogenezie, ale także w rozwoju różnego typu nowotworów, o czym pisaliśmy pokrótce w jednym z poprzednich artykułów.

Immunostymulacyjna rola flory bakteryjnej to wciąż więcej znaków zapytania niż odpowiedzi. Jaki jest jej dokładny mechanizm? Czy krótkie okresy antybiotykoterapii, jakim jesteśmy poddawani, także mają wpływ na rozwój naszych neuronów i funkcje poznawcze? Jak duże znaczenie ma stan flory bakteryjnej w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych i depresji czy schizofrenii? Czy probiotyki okażą się lekiem na wszystko? Niestety na te odpowiedzi jeszcze nieco za wcześnie.

brain-in-hand-1312350.jpg