Bezcenny lek na gruźlicę

Gruźlica jest uważana za jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych świata. W samym 2010 roku umarło na nią około 1,4 miliona ludzi. Jest ona również główną przyczyną śmierci osób chorych na AIDS. Najczęściej występuje tzw. postać płucna, przenoszona drogą kropelkową, gdyż chory mówiąc, kaszląc i kichając rozsiewa wokół siebie prątki i zakaża inne osoby.

Niewrażliwość bakterii na stosowane terapie staje się zatem ogromnym problemem. Pierwsze przypadki gruźlicy odpornej na antybiotyki odkryto w Indiach, podobne doniesienia pojawiły się także w Rosji i Chinach, Włoszech i Iranie. W 2008 roku w Polsce zarejestrowano 188 pacjentów zakażonych bakteriami odpornych na co najmniej jeden lek przeciwprątkowy, odnotowano także 55 chorych z tzw. opornością wielolekową.

Najprawdopodobniej w wyniku nadużywania dostępnych środków, w materiale genetycznym Mycobacterium tuberculosis wykształciły się zmiany umożliwiające im przetrwanie w niekorzystnych warunkach. Jednym z przykładów takiego dostosowania jest bariera ochronna występująca postaci gęstej woskowej otoczki. To właśnie synteza budujących ją kwasów mykolowych może być hamowana za pomocą Delamanidu.

Firma Otsuka zakończyła już dwa z trzech etapów badań niezbędnych do wypuszczenia leku na rynek. W przeprowadzonych testach uczestniczyło 481 wybranych losowo osób zakażonych płucną odmianą gruźlicy wykazującą oporność wielolekową. Preparat podawano im dwa razy dziennie równocześnie ze standardową terapią stosowaną według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia - WHO.

Każdego tygodnia od chorych pobierano próbki plwociny i wykonywano posiewy na stałych i płynnych pożywkach, monitorując w ten sposób obecność Mycobacterium tuberculosis. Za wyznacznik polepszenia zdrowia przyjęto 5 lub więcej kolejnych, negatywnych posiewów.

Po dwóch miesiącach poprawę wykazywało aż 45,5% chorych przyjmujących dawki 100 mg delamanidu oraz 41,9% u pacjentów z dawką 200 mg. Dla porównania w grupie kontrolnej, u której stosowano placebo, poprawa następowała w 29,6% przypadków.

Ponieważ istnieje paląca potrzeba na nowy lek przeciwko gruźlicy, być może firma będzie mogła ominąć ostatni etap testów. Nie ma jednak obawy, że lekarstwo to zaleje rynek farmaceutyczny. Jak mówi przewodniczący projektu Masuhiro Yoshitake - “Zainwestowaliśmy wiele czasu i pieniędzy w rozwój tego leku, jednak nie oczekujemy natychmiastowego, solidnego wzrostu sprzedaży. Chcemy zacząć sprzedawać go ludziom, którzy wiedzą w jaki sposób go używać”.

Oznacza to, że aby przedłużyć skuteczność nowego środka, firma zdecydowała się udostępniać go jedynie osobom u których gruźlica wykazuje odporność na inne leki. Według szacunków Fumiyoshi Sakai z Credit Suisse AG w Tokyo rok sprzedaży preparatu w Europie, USA i Japonii, w swoim największym szczycie, może przynieść około 127 milionów dolarów zysku. Jest to zaledwie jedna piętnasta przychodów jakie firma Pfizer uzyskuje średnio ze sprzedaży Viagry i to w samej Europie.

Otsuka ma jednak zamiar mądrze dysponować nowym lekiem, nawet jeśli w ten sposób straci dużo pieniędzy. Jest to pierwszy od 40 lat skuteczny środek na gruźlicę i nie możemy go zaprzepaścić przez złe użytkowanie.

Autor: Anna Kurcek

Źródło: