Pierwsze doniesienia o działaniu substancji aktywnych zawartych w  Miodli Indyjskiej dotyczą badań niemieckiego naukowca Heinricha Schmutterera i sięgają 1952 r.  Schmutterer odnotował wówczas niechęć szarańczy (Schistocerca gregaria) do żeru na drzewach Neem. W późniejszym okresie podjęto próby wytłumaczenia tego zjawiska.

Azadirachtyna, jako jedna z substancji aktywnych Miodli Indyjskiej,  działa
na niektóre grupy owadów jako tzw. antyfidant, zaburzając ich zdolności żywieniowe lub rozrodcze. Należy zaznaczyć, że owad nie ginie bezpośrednio na skutek dostania się azadirachtyny
do organizmu, lecz w następstwie utraty zdolności żeru. Zaburzenia w rozrodczości uniemożliwiają natomiast osobnikowi wzięcie udziału w procesie przedłużenia gatunku.

Według badań, azadirychtyna wywołuje reakcje u ponad 300 gatunków owadów.  Preparaty oparte na azadirachtynie działają  ujemnie na pluskwiaki, miniarki oraz niektóre błonkówki, a także na populacje wciornastków oraz mszyc w sadach jabłoniowych.  U osobników dorosłych stonki ziemniaczanej po zastosowaniu oprysku zauważono obniżoną ilość składanych jaj oraz osłabioną aktywność życiową. Preparaty azadirachtyny najczęściej mają postać oleju lub ekstraktu (1%, 3%, 4%), a także granul. Należy podkreślić, iż azadirachtyna jest biodegradowalna, a na jej rozkład wpływa wilgotność powietrza, temperatura oraz promieniowanie UV.

Obecnie wzrasta zapotrzebowanie na środki ochrony roślin, które są nietoksyczne dla ludzi oraz przyjazne dla środowiska. Od nowych preparatów oczekuje jak najwyższej aktywności przy jak najniższych stężeniach. Ze względu na szerokie spektrum działania na szkodniki, azadirachtyna w przyszłości może stać się alternatywą dla wielu pestycydów, które nie będą spełniać tych wymagań.

Zgodnie z Dyrektywą Wykonawczą Komisji 2011/44/UE z dnia 13.04.2011 r., z dniem 01.06.2011 r. azadirachtyna została włączona w dyrektywie Rady 91/414/EWG do substancji czynnych dopuszczonych do wykorzystania w środkach ochrony roślin w UE.

W wielu krajach Unii Europejskiej (np. Austria, Belgia, Czechy, Hiszpania) preparaty na bazie azadirachtyny są z powodzeniem wykorzystywane do walki ze szkodnikami, jednak nie w Polsce. Preparaty te nie znalazły się w rejestrze środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Aktualny wykaz środków ochrony roślin zakwalifikowanych do stosowania w naszym kraju  jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
(www.minrol.gov.pl). Należy podkreślić, że pomimo iż wykaz ten nie zawiera preparatów na bazie azadirachtyny, jest systematycznie uzupełniany o nowe preparaty.

Agnieszka Wasyńczuk