Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Właściwości antyoksydacyjne i antybakteryjne ekstraktów roślinnych stosowanych w kosmetolog

Naturalne składniki były wykorzystywane w pielęgnacji skóry od dawna, choć z roku na rok stają się coraz bardziej popularne i trend ten z pewnością w nadchodzących latach będzie kontynuowany. To wszystko spowodowane jest obawami o syntetyczne składniki i ich potencjalne skutki uboczne. Główne korzyści, które związane są ze stosowaniem ekstraktów roślinnych w pielęgnacji skóry, dotyczą ich aktywności antyoksydacyjnej oraz przeciwbakteryjnej, a to wszystko za sprawą bogactwa związków aktywnych w nich zawartych. Należy jednak pamiętać, że są one również źródłem wielu niepożądanych reakcji.

 

Dzięki rozwojowi coraz to nowszych technik naukowcy są w stanie odkryć wiele związków biologicznie czynnych, które będą wykazywały korzystny wpływ na naszą skórę. Ekstrakty roślinne są niewątpliwie bardzo ciekawymi składnikami kosmetycznymi, bowiem bogactwo zawartych w nich substancji aktywnych sprawia, iż wykazują szerokie spektrum działania. Bez wątpienia, stosując krem nawilżający, zależy nam również, by działał on wielotorowo, np. wykazywał działanie przeciwzmarszczkowe oraz  regenerujące. Dlatego, tworząc kosmetyki, technolodzy powinni ciągle poszerzać swoją wiedzę na temat nowych surowców roślinnych, które charakteryzują się wszechstronnym działaniem. Dzięki temu ich preparaty, oprócz głównej funkcji, np. nawilżającej, będą wykazywać pozytywne „działanie uboczne” w postaci aktywności antyoksydacyjnej lub antybakteryjnej.

 

Właściwości przeciwdrobnoustrojowe

Rośliny wytwarzają środki przeciwdrobnoustrojowe, które chronią je przed atakującymi patogenami, a ekstrakty z tych roślin, użyte w preparatach do pielęgnacji, są w stanie przynieść korzyści naszej skórze. Związki te mogą chronić przed bakteriami i grzybami, które są przyczyną problemów skórnych, tj. trądziku czy wysypki. Rośliny w sytuacjach obronnych wytwarzają np. związki fenolowe, które działają na kilka sposobów. Duże zróżnicowanie ich budowy sprawia, iż ich działanie opiera się na różnych mechanizmach. Mogą wykazywać interakcję z błoną komórkową bądź ze ścianą komórkową mikroorganizmu, powodując zmiany w przepuszczalności błony i doprowadzając do zniszczenia komórki. Zanieczyszczenie mikrobiologiczne produktów kosmetycznych prowadzi do niestabilności preparatów, powodując ich rozdzielanie się, odbarwianie i zmiany zapachów. Do tej pory nie  odkryto związku, który byłby skuteczny dla całego spektrum drobnoustrojów (gram-dodatnich i gram-ujemnych bakterii) oraz grzybów i pleśni, a jednocześnie – gwarantowałby długą trwałość produktu bez negatywnych skutków ubocznych. Przemysł kosmetyczny stoi przed nie lada wyzwaniem, by odkryć kolejne substancje, które będą skuteczne dla większości drobnoustrojów, ponieważ wzrasta oporność mikroorganizmów na stosowane konserwanty. Warto więc dodawać do swoich preparatów ekstrakty roślinne o właściwościach antybakteryjnych.  

Przykładem ekstraktu, który wykazuje działanie antybakteryjne w stosunku do wielu mikroorganizmów, jest ekstrakt z brzozy. Niezwykle cenną substancją jest zawarta w nim betulina oraz kwas betulinowy, które mają szerokie działanie farmakologiczne oraz kosmetyczne. Kwas betulinowy i lupeol działają przeciwgrzybiczo i przeciwbakteryjnie, m.in. przeciw Sporothrix schenckii, Microsporum canis, Aspergillus fumigatus, Candida albicans, Cryptococcus neoformans, Candida guilliermondi i Candida spicata. Zawarty w brzozie kwas oleanolowy i betulinowy działają hamująco na rozwój Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium, Pseudomonas aeruginosa i Mycobacterium tuberculosi. Bez wątpienia warto zastosować ten ekstrakt w swojej recepturze kosmetycznej ze względu na szerokie spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego oraz przeciwutleniającego.

 

Właściwości antyoksydacyjne

Wolne rodniki są reaktywnymi formami tlenu, które łączą się ze strukturami komórkowymi (białkami, lipidami, DNA) i prowadzą do ich uszkodzenia. Antyoksydanty, zwane przeciwutleniaczami, mają dobroczynny wpływ na skórę, bowiem neutralizują oddziaływanie wolnych rodników – hamują powstawanie nowych oraz usuwają już powstałe. Dodatkowo pobudzają procesy regeneracyjne i opóźniają proces starzenia się skóry. W ostatnich latach wzrosło znaczenie przeciwutleniaczy. Do największej grupy związków o działaniu przeciwutleniającym należą polifenole. Związki fenolowe są substancjami szeroko rozpowszechnionymi w roślinach. Są to wtórne metabolity roślin. Na ich stężenie wpływają różne czynniki, do których zaliczamy przede wszystkim: warunki środowiskowe, geograficzne, czynniki genetyczne oraz ewolucję roślin. Naturalne przeciwutleniacze w postaci ekstraktów są wysoce skuteczne w zapobieganiu destrukcyjnym procesom wywołanym stresem oksydacyjnym. Szerokie spektrum aktywności biochemicznej flawonoidów sprawia, iż mogą być używane w różnego rodzaju kosmetykach pielęgnacyjnych.

Przeciwutleniacze stosowane w formulacji kosmetycznej muszą cechować się przede wszystkim:

- wysoką skutecznością przez długi czas w niskim stężeniu,

- brakiem wpływu na kolor, zapach i konsystencję kosmetyku,

- trwałością w podwyższonej temperaturze,

- dobrą rozpuszczalnością,

- dobrą tolerancją skóry,

- brakiem reaktywności z innymi składnikami preparatu.

Ekstrakt z korzenia geranium – zawiera dużą ilość galotanin, katechin, kwercetyny, apigeniny, moriny, mirycetyny, kwasu elagowego i chlorogenowego, które wykazują silną aktywność przeciwutleniającą. Co więcej, ekstrakt z geranium działa przeciwbakteryjnie, przeciwzmarszczkowo i przeciwzapalnie.

Ekstrakt z liściokwiatu garbnikowego (Phyllanthus emblica), czyli tzw. amla, jest silnym przeciwutleniaczem. Zawiera w swym składzie: flawonoidy, cytokininy (zeatynę), taniny, kurkuminoidy, superoksydysmutazy, lupeol, kwas galusowy i elagowy oraz wysokie ilości witaminy C. Działa antybakteryjnie, antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Zastosowanie tego ekstraktu w preparacie poprawi elastyczność oraz sprężystość skóry, wzmocni naczynia krwionośne, a także spowolni nadmierną pracę gruczołów łojowych. Dodatkowo sprzyja gojeniu się wyprysków oraz zmniejsza stan zapalny skóry. Można go również stosować w preparatach do pielęgnacji włosów, bowiem wzmacnia cebulki włosowe i zapobiega wypadaniu włosów.

Ekstrakt z białej herbaty (White Tea Extract) – potężne źródło polifenoli, katechin, witaminy C, saponin, aminokwasów i kofeiny. Ekstrakt ten zachowuje prawie 100% wszystkich swoich katechin, dzięki czemu ma większą ilość przeciwutleniaczy niż herbata czarna i zielona. Warto zastosować go w swojej recepturze kosmetycznej, gdyż sprawdzi się w pielęgnacji każdego rodzaju cery. Zapobiega rozpadowi elastyny i kolagenu. Wykazuje działanie przeciwstarzeniowe, w związku z czym warto go uwzględnić w preparatach przeciwzmarszczkowych. Co więcej, silnie łagodzi podrażnienia oraz działa kojąco na skórę.

Źródła

Fot. https://unsplash.com/photos/0BEqLfQwVz

KOMENTARZE
Newsletter