Gorzki melon (Momordica charantia), roślina stosowana od wieków w tradycyjnej medycynie Chin i innych krajów azjatyckich, z wyglądu przypomina ogórka i jest uważana za jedno z najbardziej gorzkich warzyw na świecie. Stosuje się go do leczenia zaparć i niestrawności. Mieszkańcy Azji i niektórych krajów Ameryki Południowej wykorzystują go w prewencji i leczeniu malarii, a badania laboratoryjne sugerują, że może on dawać dobre efekty w leczeniu zakażeń wirusa HIV. Nasiona tej rośliny zawierają jednak związki, które mogą być toksyczne dla dzieci. Odradza się też spożywanie gorzkiego melona w ciąży.

Naukowcy z Instytutu Badań Medycznych Garvana w Sydney we współpracy z badaczami z Instytutu Materia Medica w Szanghaju wyizolowali z tej rośliny cztery związki, które mają duży potencjał w walce z cukrzycą typu II. Do badań zużyli około tony świeżych, startych gorzkich melonów.

Tkanka mięśniowa chorych na cukrzycę typu II nie potrafi odpowiednio wykorzystywać glukozy obecnej w krwi do produkcji energii. Dzieje się tak, gdyż komórki mięśniowe tych osób mają mniejszą wrażliwość na insulinę, czyli hormon sterujący metabolizmem glukozy w organizmie. Zjawisko to nosi nazwę insulinooporności. Jego efektem jest wysoki poziom glukozy w krwiobiegu.

Ćwiczenia fizyczne aktywują enzym AMPK, który pomaga komórkom pobierać glukozę z krwi i przekształcać ją w energię. Cztery związki wyizolowane z gorzkiego melona również aktywują AMPK.

Są już dostępne leki przeciwcukrzycowe, które aktywują AMPK, ale mogą powodować działania niepożądane. Autorzy pracy podkreślają, że zaletą gorzkiego melona jest to, że nie powoduje on skutków ubocznych.

Niektóre wyizolowane z gorzkiego melona związki nie były wcześniej znane. Po rozszyfrowaniu ich struktury molekularnej naukowcy próbują teraz wyjaśnić mechanizm ich działania w komórkach.