Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Wyjątkowe właściwości herbaty matcha
Herbata matcha, okrzyknięta szumnie „najzdrowszą herbatą na świecie”, to dziś obowiązkowy składnik diety wielbicieli zdrowego żywienia – oprócz tradycyjnego naparu, matchę możemy znaleźć już także w kawie latte, zupach, lodach, a nawet różnego rodzaju wypiekach. Co sprawia, że świat oszalał na punkcie tego intensywnie zielonego proszku?

 

 

Matcha to zielona herbata w proszku o charakterystycznym, intensywnie zielonym kolorze [1]. Proces produkcji jest niezwykle czasochłonny - herbata ta wytwarzana jest z liści krzewów, które co najmniej dwa tygodnie przed zbiorami są osłaniane przed słońcem, co powoduje spowolnienie ich wzrostu. Tym sposobem liście wytwarzają związki chemiczne, dzięki którym herbata jest słodsza i bardziej aromatyczna. Kiedy liście nabierają bladego odcienia zieleni, są zbierane i suszone, a następnie ścierane na drobny pył, przy użyciu tradycyjnych kamiennych żaren, najczęściej wykonanych z granitu [2, 3].

Choć matcha kojarzona jest z dziś głównie z Japonią, ten rodzaj herbaty wywodzi się z Chin. W XV i XVI wieku ceremonia parzenia herbaty upowszechniła się w Japonii do rangi dworskiego ceremoniału. Japońską matchę charakteryzuje głęboki smak, słodki aromat oraz... wysoka cena. Na rynku możemy znaleźć również wersję chińską, która jednak produkowana jest z pominięciem kilku tradycyjnych etapów, co w praktyce oznacza znacznie mniejszą ilość substancji korzystnych dla zdrowia [4].

 

Właściwości zdrowotne herbaty matcha – co na ten temat mówi nauka?

Badania przeprowadzone w 2003 roku na Uniwersytecie w Colorado wykazały, że herbata matcha zawiera aż 137 razy więcej antyoksydantów niż zwykła zielona herbata! Ponadto, zawartość antyoksydantów w tym rodzaju herbaty jest wyższa niż w innych produktach słynących z podobnych właściwości – jagód goi czy liści szpinaku. Matcha charakteryzuje się wysokim stężeniem katechin, najsilniejszych przeciwutleniaczy, które znane są z działania przeciwbakteryjnego i przeciwwirusowego, jak również wzmacniania układu odpornościowego. Jedną z ważnych katechin występujących w matchy jest EGCG (galusan epigallokatechiny) – organiczny związek chemiczny o silnym działaniu przeciwnowotworowym. EGCG nie rozkłada się pod wpływem wysokiej temperatury, zatem herbata matcha może być napojem zalewanym gorąca wodą, nie tracąc przy tym swoich właściwości leczniczych [1].

   

Fig. 1. Właściwości antyoksydacyjne herbaty matcha w porównaniu do innych produktów spożywczych – skala ORAC (ang. oxygen radical absorbance capacity) [µmol TE/ 100g].

 

 

 

Do innych interesujących właściwości matchy należy duża zawartość L-teaniny – aminokwasu z grupy α-aminokwasów niebiałkowych, który wspomaga wysoki stopień relaksacji umysłowej przy jednoczesnym zachowaniu dużej czujności. L-teanina ułatwia wprowadzanie mózgu do pracy w częstotliwości fal alfa, które występują jedynie w stanie głębokiej relaksacji umysłu. Z tego względu matcha jest chętnie spożywana przez mnichów Zen praktykujących medytację. W około 250 ml matchy znajduje się 46 mg L-teaniny – pięciokrotnie więcej niż w zwykłej zielonej herbacie, zawartość tego aminokwasu zależy jednak w głównej mierze od sposobu wytwarzania matchy i metod jej przygotowywania [5, 8]. Relaksujące właściwości L-teaniny równoważą pobudzające działanie kofeiny, zatem matcha sprzyja utrzymaniu koncentracji bez stanu pobudzenia organizmu.

Fig. 2. Matcha zawiera pięciokrotnie więcej L-teaniny niż zwykła zielona herbata.

 

Matcha na odchudzanie

Badania na myszach opublikowane w 2004 roku pokazały, że herbaty bogate w kombinację katechin, kofeiny i L-teaniny, do których należy matcha, sprzyjają spalaniu tkanki tłuszczowej i przyspieszeniu metabolizmu [6]. Podobne wyniki uzyskali inni badacze – naukowcy z Japonii obserwowali wpływ spożywania herbat zawierających odpowiednio 690 i 22 mg katechin na 35 zdrowych mężczyzn. Po dwunastu tygodniach zaobserwowano wyraźną redukcję tkanki tłuszczowej i obniżenie poziomu cholesterolu u badanych spożywających herbatę o wysokiej zawartości katechin [7].

 

Jak przygotować matchę?

Fig. 3. Przygotowywanie herbaty matcha [10].

 

Przygotowywanie i spożywanie herbaty matcha w Japonii jest bardzo ważną, często kilkugodzinną ceremonią, w domowym zaciszu możemy przygotować ją jednak znacznie szybciej. Istnieją dwa sposoby przygotowywania herbaty matcha – usucha, przygotowywana z około 1,75 g matchy oraz 75 ml wody oraz koicha, wymagająca użycia wody - aż 3,75 g na 40 ml wody. Temperatura wody powinna być zbliżona do 70-80 stopni Celsjusza. Napar mieszany jest za pomocą bambusowego pędzla do uzyskania jednolitej konsystencji [3, 9].

Źródła

1. Weiss and Anderton 2003 - Determination of catechins in matcha green tea by micellar electrokinetic chromatography; Journal of Chromatography, 1011: 173-80

2. http://matchasource.com/

3. http://www.czajnikowy.com.pl/herbata-matcha-wlasciwosci-parzenie-historia/

4. http://matchaportal.pl/artykuly/historia-herbaty-matcha/

5. Mason 2001 - 200 mg of Zen: L-Theanine Boosts Alpha Waves, Promotes Alert Relaxation; Alternative & Complementary Therapies

6. Zheng et al., 2004 - Anti-obesity Effects of Three Major Components of Green Tea, Catechins, Caffeine and Theanine, in Mice; International Journal of Experimental and Clinical Pathophysiology and Drug Research, 18: 55-62

7. Nagao et al., 2005 - Ingestion of a tea rich in catechins leads to a reduction in body fat and malondialdehyde-modified LDL in men; American Journal of Clinical Nutrition: 81: 122-9

8. Keenan et al., 2011 - How much theanine in a cup of tea? Effects of tea type and method of preparation; Food Chemistry, 125: 588–594

9. https://matchafactory.fr/pl/content/8-przygotowanie

10. https://www.kissatea.com/en/matcha/matcha-preparation/

KOMENTARZE
Newsletter