Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Nałogowi palacze patrzą i nie widzą
Nałogowi palacze aktywnie unikają ostrzeżeń zdrowotnych znajdujących się na opakowaniach wyrobów tytoniowych. Okazuje się, że nauczyli się oni odwracać od nich uwagę – twierdzą naukowcy z Wielkiej Brytanii. Jak jest więc ich skuteczność?

Większa część społeczeństwa jest zaznajomiona z wyglądem opakowań wyrobów tytoniowych i z treścią ostrzeżeń zdrowotnych, które się tam znajdują. Można tam znaleźć krótkie informacje typu: „Palenie poważnie szkodzi Tobie i osobom w Twoim otoczeniu”, „Palenie tytoniu może spowodować powolną i bolesną śmierć” czy „Palenie prowadzi do śmiertelnego raka płuc”. Wiele krajów rozważa wprowadzenie zupełnie gładkich paczek papierosów, na których będzie widniało tylko ostrzeżenie zdrowotne. Z badań wynika, że takie opakowania bardziej przykuwają uwagę i wówczas ostrzeżenie jest skuteczniejsze. Przynajmniej w stosunku do osób niepalących lub sięgających po papierosa nieregularnie, okazjonalnie. Uzależnieni palacze natomiast w ogóle nie czytają tych informacji.

Naukowcy z Wielkiej Brytanii zadali pytanie: dlaczego nałogowi palacze „nie widzą” tytoniowych przestróg? „Przyczyną mogą być: znajomość wszystkich etykiet lub przywiązanie palacza do marki albo w końcu aktywne unikanie ostrzeżeń zdrowotnych” piszą naukowcy na łamach czasopisma naukowego Drug and Alcohol Dependence. Częsta ekspozycja na różne etykiety papierosowe prowadzi do zaznajomienia z ich treścią i tym samym zaprzestania zwracania na nie uwagi. Przywiązanie do jednej marki sprawia, że informacje zawarte na opakowaniu nie są ponownie analizowane. W końcu, może być celowe zjawisko. Przykładowo, ponad 36% nałogowych palaczy z kanady przyznało, że aktywnie unikają czytania, a nawet patrzenia na ostrzeżenia zdrowotne.

Naukowcy postanowili odróżnić te mechanizmy „nie widzenia” za pomocą technologii śledzenia oczu. Profesor Marcus Munafo wraz z zespołem przeprowadzili eksperyment na grupie 30  uzależnionych palaczy. Oglądali oni zarówno markowe opakowania papierosów, jak i zupełnie gładkie pudełka, ze znanymi oraz zupełnie nowymi ostrzeżeniami zdrowotnymi. Okazało się, że hipotezy dotyczące przywiązania do marki oraz aktywnego unikania informacji są prawdziwe. Regularni palacze dokładają wysiłku, aby patrzeć i nie widzieć ostrzeżeń zdrowotnych. Wyniki tych badań mogą być wskazówką w opracowywaniu dalszej skutecznej strategii antytytoniowej.

Tymczasem z końcem lutego 2014 roku Parlament Europejski zatwierdził zmienioną dyrektywę dotyczącą wyrobów tytoniowych. Wygląd opakowania ulegnie zmianie. Badania pokazują, że obraz bardziej przykuwa uwagę niż słowo. Na nowych pudełkach będą umieszczone obowiązkowe ilustracje, wraz z tekstem ostrzeżeń zdrowotnych, pokrywające w 65% przednią i tylną stronę paczki. Ponadto boczne strony paczki będą w 50% pokryte ostrzeżeniami zamiast obecnie stosowanego opisu zawartości substancji smolistych, nikotyny i tlenku węgla.

 

Nowe opakowanie (po prawej) paczek papierosów.

 

 

Źródła

Notatka prasowa Komisji Europejskiej, Bruksela 26.02.2014

Maynard O. i wsp. „Avoidance of cigarette pack health warnings among regular cigarette smokers” Drug and Alcohol Dependence, March 2014, 136, 170-174

KOMENTARZE
Newsletter