Zachorowalność na odrę wzrasta w wielu krajach świata po części w wyniku obaw rodziców o bezpieczeństwo szczepionki. Publikacja w 1998 roku badania, które sugerowało związek szczepienia MMR z autyzmem uczyniła wielkie szkody, jeśli chodzi o stopień zaszczepienia ludności. Choć mnóstwo prac naukowych opublikowanych w ostatnich latach nie znalazło żadnego dowodu na poparcie tej tezy, hipoteza "szczepienie - autyzm" nie zdołała umrzeć śmiercią naturalną.

Najnowsze badanie opublikowane w JAMA potwierdza to, co wiedzieliśmy już wcześniej. Tym razem jednak naukowcy przyjrzeli się oddzielnie grupie dzieci, która jest szczególnie predysponowana do wystąpienia autyzmu. Byli to pacjenci, u których starszego rodzeństwa zdiagnozowano wcześniej chorobę. Rodzice takich dzieci częściej odmawiają wykonania szczepień, ponieważ wielu z nich uważa, że to szczepionka MMR przyczyniła się do pogorszenia stanu ich starszego dziecka. Ponieważ posiadanie chorego rodzeństwa zwiększa ryzyko zachorowania, jeśli szczepienia MMR miałyby jakikolwiek wpływ na autyzm, to właśnie w tej grupie powinien on być najbardziej widoczny.

Jednak niezależnie od tego na jaką grupę dzieci patrzyli naukowcy, w żadnej nie zaobserwowano jakiegokolwiek związku szczepionek MMR z autyzmem. Wręcz przeciwnie, zaszczepieni pacjenci z cierpiącym na autyzm rodzeństwem mieli tendencję do niższego ryzyka zachorowania niż dzieci nieszczepione. Dla dzieci w wieku dwóch lat relatywne ryzyko wynosiło 0,76, a dla trzy lata starszych 0,56 (patrz tabela).

Badacze wzięli pod uwagę różne czynniki, które mogły mieć wpływ na obserwowane zależności. W modelu statystycznym uwzględnili: wiek, płeć, rasę, towarzyszące choroby, rok urodzenia, czas trwania ciąży, a nawet poziom edukacji oraz przychody rodziców. Ocenili także potencjalny wpływ różnych błędów takich, jak niepoprawna diagnoza czy błędny status zaszczepienia u części dzieci.

„Te rezultaty wskazują na brak związku między szczepionką MMR, a autyzmem, nawet u dzieci, które już mają wysokie ryzyko zachorowania” – napisali naukowcy w podsumowaniu swoich wyników.

Czy wyniki badań będą w stanie przekonać sceptyków? Prawdopodobnie nie, choć pieniądze i wysiłki wkładane w  prace naukowe, które badają związek między szczepieniami, a autyzmem są kierowane właśnie do nieszczepiących rodziców.

Liczba zachorowań na odrę drastycznie spadła w wyniku wprowadzenia masowych szczepień. W Stanach Zjednoczonych co roku chorowało około pół miliona dzieci, z czego 48000 musiało być hospitalizowanych. Obecnie notuje się mniej niż 500 zachorowań, głównie u osób nieszczepionych. Odra jednak nie śpi i gdy tylko dojdzie do zwiększenia liczby podatnych na nią dzieci, znów zacznie zbierać swoje żniwo.