Nowe zasady grantów dla początkujących naukowców
Jeśli chodzi o Starting Grants wiadomo natomiast, że:
- terminy nadsyłania wniosków będą 3 – podobnie jak w przypadku Advanced Grants - osobno dla nauk fizycznych i inżynierskich, biologicznych i medycznych oraz społecznych i humanistyki;
- zmieni się wymóg formalny: okres po uzyskaniu dyplomu doktorskiego zawężony będzie do przedziału 3-8 lat;
- procedura przesyłania wniosków będzie jednoetapowa, procedura oceny – dwuetapowa; w pierwszym etapie oceniane będzie CV i streszczenie pomysłu, w drugim – pełny opis.
Tym samym, procedury aplikacyjne do obu typów grantów ulegają znacznemu zbliżeniu.
Mocne i słabe strony wniosków
Zanim kolejni naukowcy ruszą do przygotowywania albo doskonalenia (jeśli składają po raz wtóry), swych projektów, mogą sprawdzić, jakie zastrzeżenia, ale i pozytywne uwagi znalazły się w recenzjach ekspertów oceniających wnioski w ubiegłym roku. Przegląd arkuszy ocen pozwolił na wyłonienie typowych komentarzy odnoszących się – oddzielnie – do dorobku naukowców i ich pomysłów badawczych. Poniżej znajduje się wybór najczęstszych opinii. Pełniejszą listę znaleźć można na internetowej stronie: http://www.kpk.gov.pl/7pr/poradniki/pomysly-jak_pisac_wniosek.html oraz we wspomnianym niżej raporcie.
Typowe słabe strony życiorysów i dorobku naukowców były następujące (najczęściej powtarzają się dwie pierwsze grupy zastrzeżeń):
- publikacje w czasopismach nierecenzowanych, krajowych, o niskim wskaźniku oddziaływania (impact factor) lub jedynie we współautorstwie, a nie samodzielnie;
- spora liczba dobrych publikacji w specjalistycznych czasopismach, lecz dorobek naukowy w sumie mało konkurencyjny (w porównaniu z innymi wnioskami);
- doświadczenie i wiedza dotyczące tematyki projektu są na dobrym poziomie, jednak brak międzynarodowego doświadczenia podoktorskiego – staży, stypendiów, itp.;
- niewielka liczba cytowań;
- nieprzekonujące dane o umiejętności kierowania zespołem i formułowania nowych problemów badawczych; niejasne plany stworzenia niezależnej grupy badawczej;
- brak doświadczenia w tematyce przedstawionej we wniosku (choć znaczny dorobek w innych dziedzinach);
- długi okres przygotowywania pracy doktorskiej, zbyt późno uzyskany stopień doktora;
- znaczący dorobek, publikacje w dobrych czasopismach, wykazujące niezależność myślenia i kreatywność autora, jednak brak dowodu, że sprosta on wysokim wyzwaniom w swej dziedzinie.
Najczęściej wymieniane atuty:
- kandydat o uznanej renomie w środowisku międzynarodowym; wysoka liczba cytowań i zaproszeń na wykłady; doskonałe doświadczenie międzynarodowe; znakomita orientacja w tematyce badań;
- naukowiec ambitny i skłonny do podejmowania ryzykownych badań; przekonująco przedstawione interdyscyplinarne zainteresowania; świetne publikacje; rozległa współpraca międzynarodowa; liczne nagrody; dorobek wskazujący
- na owocną współpracę i dobre pomysły projektów, co dowodzi zdolności do twórczego myślenia;
- dobra jakość CV, na które składa się bogata działalność naukowa i publikacje w renomowanych czasopismach; PI [Principal Investigator] ma duże doświadczenie w recenzowaniu oraz koordynowaniu projektów badawczych; znakomity dorobek publikacyjny i prezentacyjny, zważywszy na niedługi okres kariery naukowej; duża aktywność dydaktyczna; zaangażowanie w liczne projekty międzynarodowe, będące dowodem umiejętności zarządzania projektami;
- zdolności intelektualne i kreatywność pokazane w przekonujący sposób; publikacje dowodzą umiejętności niezależnego myślenia i zdolności do wykraczania poza istniejący stan wiedzy;
- PI ma w swej karierze krótsze i dłuższe pobyty w kilku laboratoriach
- w różnych krajach, co wskazuje na dobre umiejętności współpracy w projektach badawczych;
- PI jest bardzo młody, lecz ma już doświadczenie w kierowaniu zespołem badawczym (25 osób); udział w wielu poważnych grantach, krajowych i europejskich; współautor ponad 100 publikacji, niektóre w międzynarodowych czasopismach o wysokim wskaźniku cytowań; od kilku lat jest niezależnym badaczem i mógłby konkurować o grant dla doświadczonych naukowców.
Najczęstsze zastrzeżenia odnoszące się do projektów były następujące:
- proponowane badania są mało ambitne, nie mają przełomowego charakteru, nie sięgają poza zastany stan wiedzy, nie otwierają nowych horyzontów, projekt nie proponuje niekonwencjonalnych rozwiązań;
- powierzchowny opis dotychczasowego stanu wiedzy;
- brak wyraźnie określonych celów projektu;
- wniosek ma pewne zalety, lecz zasadniczo stanowi kontynuację dotychczasowych prac;
- chodzi o systematyczne badania, nie zawierające elementu ryzyka;
- opis metod badawczych niekompletny, pobieżny; metody niedostosowane do osiągnięcia zamierzonego celu.
Najczęstsze pozytywne opinie o projektach:
- projekt ma ambitny cel i prowadzi do znaczących usprawnień; metodologia dobrze uzasadniona; projekt jest transdyscyplinarny i jeśli zakończy się sukcesem, niewątpliwie zainicjuje dalsze intensywne prace badawczo-rozwojowe; projekt jest innowacyjny i konkurencyjny w skali światowej;
- unikalny projekt, mogący się przyczynić do znacznego postępu w swej dziedzinie; jeśli się uda, jego autor stanie się liderem w powstającej, nowej dyscyplinie; bardzo interesujący projekt, którego zamierzeniem jest transfer wiedzy z jednej dyscypliny naukowej do innej;
- imponujący projekt, o znaczących skutkach technologicznych; jasna metodologia, łącząca prace teoretyczne i doświadczalne; dobra koncepcja międzynarodowego zespołu, pracującego w jednostkach uczelnianych i przedsiębiorstwach.
Polskie wyniki...
Przedstawione wyżej dobre, czasem wręcz entuzjastyczne opinie o naukowcach i ich pomysłach nie wystarczyły jednak do pokonania progu 80 punktów, zapewniającego przejście do drugiego etapu oceny.
Niekorzystne dla naszego kraju wyniki pierwszego konkursu są od dawna znane i były komentowane nawet w mediach. Dokładniejsza analiza wskazuje jednak obraz bardziej przygnębiający. Przykładem niech będzie wykres (zamieszczony na następnej stronie) obrazujący porównanie łącznych ocen oraz liczby wniosków najwyżej ocenionych z Polski (PL), Węgier (HU), Austrii (AT), Hiszpanii (ES) i Wielkiej Brytanii (UK), a właściwie wniosków do instytutów w tych krajach. W doborze krajów kierowano się częstymi odniesieniami Polski do Węgier i Hiszpanii, wybór Wielkiej Brytanii uzasadniała chęć porównania z czołówką europejską, w przypadku Austrii – z średniej wielkości krajem dawnej 15tki UE.
Wykres ilustruje następujące dane odnoszące się do tych 5 krajów:
- liczbę wniosków łącznie, z udziałem instytucji goszczących z danego kraju;
- szerszą kategorię wniosków dobrze ocenionych (70-80 punktów);
- węższą kategorię wniosków ocenionych tuż poniżej progu kwalifikującego
- do drugiego etapu oceny (79-80 punktów);
- liczbę wniosków dopuszczonych do drugiego etapu (> 80 punktów);
- wartości procentowe odnoszące się do powyższych trzech kategorii.
Porównanie wyników naszego kraju z rezultatami zarówno Węgier, jak i Hiszpanii, wypada bardzo dla nas niekorzystnie: widać wyraźnie znacznie mniejszy – procentowo – udział najlepszych wniosków. W przypadku Hiszpanii do drugiego etapu przeszło 7,4% wniosków, niemal 50% znalazło się w przedziale 70-80 punktów (a 7,2% tuż „pod kreską” z oceną 79-80 punktów). Są to wyniki porównywalne z Wielką Brytanią. Tylko 20,2% polskich wniosków uzyskało ocenę 70-80 punktów, a jedynie 2,6% znalazło się w czołówce > 79 punktów. Wyniki naukowców węgierskich są znacząco lepsze: odpowiednio 30,5% oraz 7,3%, do czego dodać należy sukces, jakim było 14 (7,9%) wniosków węgierskich w drugim etapie (wartości większe niż w przypadku Austrii).
KPK przygotował obszerniejszy raport na ten temat. Pełny tekst raportu znajduje się na stronie http://www.kpk.gov.pl/7pr/struktura/2.html .
Źródło: KPK
KOMENTARZE