Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Co ma piernik do wiatraka, czyli molekularny związek pomiędzy snem a humorem
Nie trudno zauważyć, że po nieprzespanej nocy nie jesteśmy w najlepszej kondycji i humor nie do końca dopisuje. Jak dotąd związek między jakością snu a nastrojem pozostawał tajemnicą. Jesteśmy jednak coraz bliżej rozwiązania tej zagadki, bowiem naukowcy odkryli, który gen determinuje jednocześnie nasz dobry sen i nastrój.

 

Jak się okazuje cała odpowiedzialność spoczywa na jednym z tzw. genów zegarowych - PERIOD3 (PER3). Aby tego dowieść, naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco pod kierownictwem neurolog Ying-Hui Fu przebadali rodziny obciążone nieprawidłowościami snu oraz

zaburzeniami nastroju, włączając w to afektywne zaburzenia sezonowe (ang. SAD – seasonal affective disorder), czyli cykliczne depresje pojawiające sie w okresie jesienno-zimowym oraz zespół przyspieszonej fazy snu (ang. ASPS – Advances Sleep Phase Syndrome), charakteryzujący się bardzo wczesną porą zasypiania i budzenia się w środku nocy przez osoby dotknięte schorzeniem. Jak się okazało, w obu przypadkach doszukano się bardzo rzadkich mutacji w obrębie tego samego genu – PER3, co wskazuje na wyraźny związek między przyczyną powstawania tych zaburzeń. Warto nadmienić, że mutacje te nie występują często, bowiem spośród próbek DNA pochodzących z całej populacji, naukowcy znaleźli zmiany genetyczne w zaledwie 1% badanego materiału.

Związek między mutacjami genu PER3, spaniem i nastrojem analizował w swych późniejszych badaniach ten sam zespół, konstruując transgeniczne myszy z różnymi wariantami genetycznymi. Na podstawie obserwacji doszli także do wniosku, że wspomniany gen może być niezbędny w dostosowywaniu się organizmu do sezonowych zmian. Z kolei w następnym etapie badań naukowcy wzięli pod lupę myszy zupełnie pozbawione genu PER3. Jak się okazało, organizmy te wykazywały afektywne zaburzenia sezonowe, objawiające się ciężkimi depresjami na skutek ograniczenia światła w laboratorium, co potwierdziło przypuszczenia zespołu. Obecnie afektywne zaburzenia sezonowe (SAD) dotykają zaledwie 2-9% ludzi na całym świecie, jednakże głębsze poznanie funkcji genu PER3 pozwoli spojrzeć na zaburzenia snu i nastroju z molekularnego punktu widzenia. 

Wspomniane eksperymenty pokazują, jak niezwykle ważną rolę w regulowaniu cyklu sen-czuwanie odgrywa gen PER3, co bezpośrednio przekłada się również na nasz nastrój. Kluczowy jest także jego wpływ na regulację zależności pomiędzy sezonowymi zmianami w ilości dostępnego światła, a powstawaniem ostrych stanów depresyjnych. Naukowcy nie zamierzają na tym poprzestać i zapowiadają kolejne doświadczenia, które potwierdzą obecne wyniki eksperymentów u większej liczby osób z zaburzeniami. Eksperci chcą również zbadać czy istnieją inne warianty mutacji w obrębie genu PER3, które nie zostały dotychczas zauważone. - Wyniki tych doświadczeń z pewnością przyczynią się do stworzenia w przyszłości leków, które mogą okazać się strategią leczenia zaburzeń snu i nastroju – zapowiada McCarthy, neurobiolog z San Diego Veterans’ Affairs Medical Center oraz Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego

Źródła

 

KOMENTARZE
Newsletter